Universiteit Leiden

Migratiecontrole buiten Europa risico voor rechtsbescherming

Mr.drs. M. den Heijer bestudeert het spanningsveld tussen externe controlemechanismen en de rechtspositie van vluchtelingen en andere asielzoekers. Op 7 april 2011 promoveert hij op zijn proefschrift "Europe and Extraterritorial Asylum".

Ondanks de toestroom, de afgelopen weken, van duizenden Tunesiërs naar het Italiaanse eiland Lampedusa, hebben de Europese lidstaten met succes samengewerkt aan het afdichten van de maritieme grenzen. Het afgelopen decennium werkten de Europese lidstaten met succes aan het afdichten van de maritieme grenzen. Landen als Italië en Spanje, ondersteund door het EU-agentschap Frontex, controleerden samen met Marokko, Libië en andere Afrikaanse landen de maritieme grenzen. Dat leidde tot een substantiële daling van het aantal vissersbootjes volgestouwd met migranten dat aanmeerde voor de kusten van de Canarische Eilanden, Malta en Lampedusa.

Trend van samenwerken
Het proefschrift Europe and Extraterritorial Asylum onderzoekt de trend waaronder Europese staten in toenemende mate samenwerken met niet-Europese landen en controlemechanismen buiten de EU inrichten om migratie- en asielstromen te reguleren. Deze trend omvat niet alleen de controles op volle zee, maar ook controles op luchthavens in het buitenland, het opleggen van verplichtingen aan luchtvervoerders (carrier sanctions) en het creëren van beschermings- en opvangalternatieven voor vluchtelingen in landen buiten de Europese Unie. Deze maatregelen hebben vooral tot doel een rem te zetten op de binnenkomst van ongedocumenteerde migranten.

Juridische vragen
Deze nieuwe vormen van migratiecontrole roepen tal van juridische vragen op: de toepasselijkheid van mensenrechtenverdragen buiten het eigen grondgebied van de staat, de toedeling van staatsaansprakelijkheid en de reikwijdte van het recht van de Unie inzake grenscontroles en asiel. Het onderzoek verduidelijkt het toepasselijke rechtskader en toetst in hoeverre de externe controles in overeenstemming zijn met internationale en Europese normen.

Conclusies en aanbevelingen
Het proefschrift concludeert onder meer dat externe migratiecontroles het risico van gebrekkige individuele rechtsbescherming met zich dragen en doet aanbevelingen om zeker te stellen dat de controles acht slaan op de bijzondere rechten van vluchtelingen.

SamenvattingÂ
Stellingen

Promotores
Prof.mr. P.R. Boeles en prof. dr. R.A. Lawson.

Datum en locatie Â
Dhr. Den Heijer verdedigt zijn proefschrift op donderdag 7 april 2011 om 16.15 uur in het Academiegebouw Rapenburg 73, te Leiden