CIDI - Centrum Informatie en Documentatie Israël

Geweld tussen Israel en Gaza lijkt voorlopig bezworen

ma 11-04-2011

Deze ronde van het geweld is voorbij, zeggen de Israelische regering en de IDF. Na een periode van relatieve rust volgden de afgelopen dagen felle aanvallen vanuit Gaza op Zuid-Israel met mortieren, raketten en geavanceerde antitankwapens, maar Israel reageerde ingehouden met gerichte - en succesvolle - aanvallen op kopstukken. Het raketafweersysteem Iron Dome, dat eerder werd ingeschakeld dan gepland, functionneerde boven verwachting goed. Het leger maakt zich echter klaar voor een volgende serie aanvallen.
Even leek het erop dat een nieuwe operatie Cast Lead voor de deur stond. In een enkel weekend vuurden de diverse Palestijnse facties in Gaza ruim 120 Gradraketten, raketten en mortieren af; alleen al op zaterdag waren dat er 50.
Vooral nadat een schoolbus werd beschoten met geavanceerde antitankwapens die een grote vernietingingskracht hebben. De 16-jarige jongen die daarbij zwaar gewond werd, vecht nog steeds voor zijn leven.

Een zwaar luchtoffensief of zelfs grondoffensief van Israel zou niemand verbaasd hebben en in Israel werd daar hier en daar - zelfs door een enkele minister zoals die van Financien, die nog dit weekend voor zijn beurt sprak - op aangedrongen, maar de regering koos een andere taktiek. Vanaf het begin benadrukte de regering dat zij geen escalatie wilde.

De IAF voerde wel veel acties uit, maar steeds zeer gericht op het uitschakelen van kopstukken. Zo werd Tayser Abu Snima gedood, een belangrijke Hamasaanvoerder die persoonlijk en rechtstreeks betrokken was bij de ontvoering van de Israelische militair Gilad Shalit. Behalve op aanvoerders richtten de Israelische acties zich op wapenopslagplaatsen en -fabrieken en smokkeltunnels. Bij die acties vielen helaas enige burgerslachtoffers, maar vooral gezien het feit dat Hamas bij voorkeur schiet vanuit woonwijken was hun aantal zeer beperkt.

Het raketafweersysteem Iron Dome werd pas donderdag ingeschakeld. Het verkeert nog in een testfase en commentatoren speculeerden dat het nog niet goed genoeg zou zijn. Nadat het vorige week donderdag in werking werd gesteld, onderschepte het echter een flink aantal raketten. Het functioneerde boven verwachting goed.

Afgelopen weekend begon Hamas steeds meer aan te dringen op een wapenstilstand en hoewel er nog steeds raketten werden afgeschoten door splintergroeperingen, nam het aantal snel en sterk af. Daaruit blijkt overigens dat Hamas inderdaad, zoals Israel voortdurend zegt en veel anderen ontkennen, wel in staat is de agressie te beheersen. Op de laatste raketten zondag, na het aanbod van Hamas, volgde toch nog een enkele aanval, maar de IDF heeft vannacht niet gereageerd. "We hoeven niet tot op de laatste raket te reageren", zei een woordvoerder.

Niettemin wordt de afgelopen periode in legerkringen slechts beschouwd als een enkele ronde. Hamas heeft gebruik gemaakt van de relatieve rust de afgelopen twee jaar om zich op grote schaal te bewapenen, onder meer met lange afstandsraketten uit Iran. Die zouden Tel Aviv kunnen bereiken, en de IDF maakt zich klaar voor de dag waarop die worden ingezet.

Voorlopig blijft Netanyahu's beleid gericht op de-escalatie. Zondag werd bekend dat hij voor het eerst rechtstreeks heeft ingegrepen in de bouwplannen van de stad Jeruzalem, die daarin normaal relatief onafhankelijk kan optreden. Drie grootscheepse uitbreidingsplannen voor Joodse wijken buiten de Groene Lijn, onder meer op de relatief onschuldige plaats Gilo, werden door zijn toedoen afgeblazen. Verwacht was dat zij zondag zouden worden goedgekeurd.