Artsen zonder Grenzen
Rapport: beter malariamedicijn kan elk jaar 200.000 levens redden
19-04-2011
Een medicijn waarvan bewezen is dat het sterfte onder kinderen aan
ernstige malaria kan verminderen moet onmiddellijk ingevoerd worden in
Afrikaanse landen, vindt Artsen zonder Grenzen. Vandaag publiceert
Artsen zonder Grenzen het rapport 'Making the Switch'. Hierin roepen we
met name Afrikaanse regeringen op de nieuwe richtlijnen van de
Wereldgezondheidsorganisatie te volgen en de switch te maken van kinine
naar het veel doeltreffendere artesunaat. 200.000 kinderlevens per jaar
kunnen er zo worden gered. Artsen zonder Grenzen vraagt de
Wereldgezondheidorganisatie en grote donoren om overheden te
ondersteunen om dit zo snel mogelijk te realiseren.
Meer levens redden
'Kinderen die bij onze kliniek komen en ernstige malaria hebben, lijden
aan stuiptrekkingen, voortdurend overgeven en staan op het punt in
shock te geraken. Als hulpverlener wil je hen snel een doeltreffende
behandeling kunnen geven,' aldus Veronique De Clerck, medisch
coördinator voor Artsen zonder Grenzen in Uganda. 'Al jarenlang wordt
kinine gebruikt voor ernstige malaria, maar het kan zowel moeilijk als
gevaarlijk in gebruik zijn. Het is tijd om kinine achter ons te laten
en een medicijn te gebruiken dat niet alleen veiliger en makkelijker in
gebruik is, maar ook effectiever: het kan veel meer levens redden.'
Artesunaat vs. kinine
Kinine moet 3 keer per dag via een infuus worden toegediend. Elke
infuusgang neemt 4 uur in beslag; dit geeft veel problemen voor zowel
de patiënt als voor het personeel. Artesunaat daarentegen, kan in
slechts 4 minuten worden toegediend, via een injectie in een ader of
beenspier.
Belangrijke klinisch test
Uit een belangrijke klinisch onderzoek van eind 2010 blijkt dat
artesunaat bij kinderen het risico op overlijden aan ernstige malaria
met een kwart kan verminderen ten opzichte van kinine. Deze studie werd
in 9 Afrikaanse landen uitgevoerd. Op elke 41 kinderen die artesunaat
kreeg in plaats van kinine, werd er één leven meer gered. Vanwege de
problemen rondom de manier waarop kinine toegediend moet worden, liepen
kinderen in deze studie bijna 4 keer zoveel kans op overlijden nog
voordat ze behandeld konden worden als zij volgens de test kinine
moesten krijgen.
Artsen zonder Grenzen en artesunaat
Epicentre, een epidemiologisch onderzoekscentrum dat aan Artsen zonder
Grenzen verbonden is, heeft deelgenomen aan deze klinische studie met
een onderzoekslocatie in Uganda. Artsen zonder Grenzen heeft inmiddels
ook de eigen behandelprotocollen aangepast en wil met landelijke
gezondheidsautoriteiten samenwerken om de komende maanden artesunaat
ook in de eigen hulpprojecten in te voeren.
Steun voor de switch
Hoewel het klinische bewijs overtuigend geleverd is, betekent dat nog
niet dat verandering nabij is. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft nu
nieuwe richtlijnen uitgebracht waarbij artesunaat wordt aanbevolen voor
de behandeling van ernstige malaria bij Afrikaanse kinderen, maar de
organisatie moet ook een plan op poten zetten om landen te helpen op
het medicijn over te gaan. Afrikaanse overheden moeten met spoed hun
landelijke behandelprotocollen aanpassen en grote donoren moeten laten
weten dat zij de extra kosten die dit met zich meebrengt zullen
(mede)financieren en hen zo hiermee ondersteunen. Artesunaat is bijna 3
keer zo duur als kinine (EUR 2,30 vs. EUR 0,91).
Het mag geen jaren duren
'Het is bijna een déjà vu voor ons. Toen de
Wereldgezondheidsorganisatie in 2001 haar behandelrichtlijnen voor
eenvoudige malaria aanpaste duurde het jaren voordat landen ook
daadwerkelijk overgingen. Sterker nog, en schokkend genoeg, in sommige
landen worden de minderwaardige medicijnen nog steeds gebruikt,' aldus
Martin De Smet, malariaspecialist van Artsen zonder Grenzen. 'De
Wereldgezondheidsorganisatie moet ervoor zorgen dat de switch deze keer
veel sneller gemaakt wordt, zodat we onmiddellijk levens kunnen
redden.'
* Bekijk het Artsen zonder Grenzen rapport 'Make the Switch'
* Bekijk ons uitgebreid malariadossier