GEEN LIMIET AANTAL DIERSLACHTOFFERS BIJ STALBRAND
(27 april 2011)
RAAD VAN STATE: RICHTLIJN MAXIMUM GROOTTE BRANDCOMPARTIMENT STAL HOEFT
NIET NAGELEEFD TE WORDEN
De Raad van State in Den Haag heeft vandaag het hoger beroep van Wakker
Dier over een brandgevaarlijke stal in Boxmeer ongegrond verklaard. De
stal voldoet aan het bouwbesluit, en mag gebouwd worden, aldus de Raad.
Wakker Dier is zeer teleurgesteld, want hiermee verdwijnt de enige
richtlijn in de brandregelgeving die onderscheid maakt tussen dieren en
dingen, voorgoed in de prullenbak. Het gaat om de richtlijn
Beheersbaarheid van Brand uit 2007 die een maximum stelt aan de omvang
van het brandcompartiment in een stal, en daarmee aan het aantal
slachtoffers. Een (mega)stal voor kippen, of in dit specifieke geval
een paar duizend moedervarkens en biggetjes, kan oneindig groot worden
mits aan het Bouwbesluit wordt voldaan. Voor Wakker Dier is dit extra
stimulans om de campagne voor brandveilige stallen te intensiveren
richting de overheid. Wakker Dier zal blijven campagnevoeren totdat de
wet wél onderscheid maakt tussen kip en wc-rol. Tijdens het NIFV
congres op 24 maart over stalbranden, gaf het ministerie nog aan een
verandering in de bouwregelgeving niet nodig te vinden. Wakker Dier
roept consumenten nogmaals op om de petitie over brandveilige stallen
op de site van Wakker Dier te tekenen.
BRANDALARM
Met het intensiveren van de landbouw en het groter worden van stallen,
neemt ook het aantal slachtoffers bij een brand toe. In de afgelopen
vijf jaar zijn meer dan een miljoen dieren verbrand. Alleen al dit jaar
(2011) hebben 8 branden het leven gekost aan 89.366 dieren. Veel van
deze branden hadden voorkomen kunnen worden en veel slachtoffers kunnen
besparen. Het is nu niet verplicht om stallen te voorzien van
brandmelders en brandblussers of zelfs maar bluswater. Simpele
voorschriften zoals het scheiden van brandgevaarlijke activiteiten en
apparaten van de dierverblijven, of regelmatige controle van de
elektrische installaties zouden veel branden kunnen voorkomen. Het
toepassen van sprinkler- of mistinstallaties of brandcompartimenten kan
het aantal slachtoffers aanzienlijk beperken.
ACTIE
In de afgelopen twee jaar hebben GroenLinks, PvdD, PvdA en PVV
Kamervragen gesteld over de vele stalbranden. Er is onderzoek
uitgevoerd door Wageningen in opdracht van LTO en de Dierenbescherming
naar de problematiek: de conclusie veel branden kunnen en moeten
voorkomen worden. Enkele verzekeringsmaatschappijen worden al strenger
en schrijven verplichte jaarlijkse keuring van de elektrische
installaties. De Brandraad 2009 (waaraan de brandweer, het lectoraat
brandpreventie, het verzekeringswezen, Wakker Dier en de
Dierenbescherming deelnamen) concludeerde dat dieren even goed tegen
brand moeten worden beschermd als mensen. Staatssecretaris Bleker komt
voor de zomer met een Plan van Aanpak stalbranden, maar tijdens het
NIFV congres op 24 maart verkondigde het ministerie EL&I dat men niet
uitgaat van een verandering van het Bouwbesluit, maar verder onderzoek
en voorlichting. Wakker Dier roept sinds 2008 brandalarm, en zal dat
blijven doen totdat de wet dieren beter beschermd dan dingen. Samen met
brandweerman Cees startte Wakker Dier een petitie voor brandveiligere
stallen.
PROCES
In 2007 is de Woningwet aangepast en stelt deze dat er bij de bouw ook
rekening ook moet worden gehouden met dierenwelzijn. Ook is in 2007 de
VROM richtlijn Beheersbaarheid van Brand opgesteld. Deze richtlijn
stelt dat een brandcompartiment in een stal, in tegenstelling tot
andere gebouwen, nooit groter mag zijn dan 2.500 m^2 om het aantal
dierslachtoffers te beperken. De Overheid heeft echter verzuimd om het
Bouwbesluit uit 2003 aan te passen aan de nieuwe Woningwet en
richtlijn. Hierdoor kunnen gemeenten bouwvergunningen goedkeuren als
zij aan het verouderde Bouwbesluit 2003 voldoen. Ook al is de stal in
kwestie brandgevaarlijk en voldoet deze niet aan de nieuwe regels uit
2007. Wakker Dier tekende bezwaar aan tegen gemeente Boxmeer voor het
verlenen van een vergunning aan brandgevaarlijke stallen. De stallen in
kwestie zijn 4.988 m^2, 4.323 m^2 en 2.934 m^2: het dubbele van de
maximumgrootte van een compartiment zoals aangegeven in de handreiking
Beheersbaarheid van Brand van het ministerie VROM in 2007. De gemeente
Boxmeer gaf tijdens de zitting toe helemaal geen rekening te hebben
gehouden met het feit dat er dieren zouden worden gehouden in de
stallen. Zij hebben zich strikt aan het Bouwbesluit gehouden dat geen
onderscheid maakt tussen dieren en dingen.
Jaartal
Aantal branden (met meer dan 50 slachtoffers)
Totaal aantal slachtoffers
2006
8
251.225
2007
5
11.536
2008
14
649.627
2009
11
112.185
2010
15
180.465
2011 (tot 27apr)
4
89.366
Totaal
57
1.294.404