Belgische Federale Overheid


Acupunctuur: houdt het steek?

Datum: 27 april 2011

Meer dan één op de drie Belgen raadpleegt minstens één keer in zijn leven een osteopaat, chiropractor, homeopaat of acupuncturist. In het kader van de verdere uitvoering van de wet Colla (betreffende de niet-conventionele praktijken inzake de geneeskunde) vroeg de minister van Volksgezondheid het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) een stand van zaken op te maken van deze vier populaire niet-conventionele geneeswijzen.

In een eerste rapport (december 2010) bestudeerde het KCE osteopathie en chiropraxie. Deze keer is acupunctuur aan de beurt. De therapie werd tegelijkertijd vanuit een wetenschappelijke, sociologische, juridische en organisatorische invalshoek bekeken.

Acupuncturisten en patiënten

Er zijn in België ongeveer 600 acupuncturisten lid van een van de vier beroepsverenigingen. Het merendeel (65 %) is kinesitherapeut of verpleegkundige, een derde (32 %) is arts.

Het afgelopen jaar bezocht 3 % van de volwassen Belgen een acupuncturist, vaak meerdere malen per jaar, en in combinatie met osteopathie en/of homeopathie.
De meeste patiënten verwerpen de klassieke geneeskunde niet. Ze gebruiken de alternatieve therapieën als bijkomende behandeling. Ruim 70 % van de artsen-acupuncturisten combineert trouwens acupunctuur met klassieke geneeskunde.

Beperkt bewijs van doeltreffendheid

Het kleine aantal betrouwbare wetenschappelijke studies toont aan dat acupunctuur de pijn voor korte tijd beperkt verlicht, onder andere bij lage rugpijn. Voor andere klachten is niet bewezen dat acupunctuur werkt. Daarom beveelt het KCE de terugbetaling door de ziekteverzekering niet aan.

Veiligheid patiënt onvoldoende gewaarborgd

Na de behandeling kunnen kleine bijwerkingen optreden, zoals bloeduitstortingen, irritatie, roodheid, slapeloosheid, pijn, bloedingen, hogere bloeddruk ... Ernstiger gemelde incidenten zijn klaplong, hartperforatie, verlamming en bloedvergiftiging. Het KCE had geen gegevens over het aantal complicaties, en beveelt daarom een registratie ervan aan.

Omdat enkel artsen de bevoegdheid hebben om diagnosen te stellen pleit het KCE ervoor om acupunctuur alleen toe te laten onder voorschrift van een arts. De praktijk van acupunctuur zou ook moeten worden beperkt tot artsen, kinesitherapeuten, verpleegkundigen en vroedvrouwen.

De meeste acupuncturisten volgen hun opleiding in België. Het KCE beveelt een controle en de erkenning van de opleidingen aan, en vraagt meer aandacht voor het herkennen van symptomen in de opleiding.

Wet Colla om patiënt te beschermen nog niet uitgevoerd

De Belgische wetgeving voorziet dat alleen artsen een diagnose mogen stellen en een behandeling opstarten. De beoefenaars van acupunctuur die geen arts zijn (68 %) werken dus in de illegaliteit, want de wet Colla, afgekondigd in 1999, werd nog steeds niet volledig uitgevoerd. In afwachting hebben de patiënten geen officiële garantie op kwaliteit en veiligheid.

De wet Colla voorziet een dubbele registratie: een van de niet-conventionele geneeswijzen en een van elke therapeut. Het KCE beveelt aan om alleen therapeuten, die een erkende opleiding hebben gevolgd, te registreren.

Meer informatie vindt u in het officieel persbericht van het KCE.

Raadpleeg de synthese, het volledige rapport 'Acupunctuur: situatie in België' en het supplement op de website van het KCE.