Rechtbank Amsterdam


Journalisten Undercover in Nederland ontslagen van rechtsvervolging

Amsterdam , 28-4-2011

Het gerechtshof Amsterdam heeft op 28 april 2011 beslist dat de journalist A. S. en zijn collega M.J.J. worden ontslagen van rechtsvervolging voor de door hen gepleegde strafbare feiten bij het maken van de uitzendingen van Undercover in Nederland van 28 december 2008 en 4 januari 2009 over de beveiliging op Schiphol-Oost. Zij waren voor de reportage op verboden terrein geweest en hadden een KLM-toegangspas nagemaakt om daarmee door de toegangscontrole te komen.

Vrijheid van nieuwsgaring

Artikel 10 van het Europees Verdrag voor de bescherming van de Rechten van de Mens beschermt de vrije meningsuiting en de vrije nieuwsgaring. Daar zijn wel beperkingen op mogelijk die in beginsel ook voor journalisten gelden. Er mogen geen strafbare feiten worden gepleegd en rechten van anderen moeten worden beschermd. Als een journalist een strafbaar feit begaat in het kader van zijn beroepsuitoefening moet het maatschappelijk belang van de verkregen informatie worden afgewogen tegen de ernst van het strafbare feit. Het maatschappelijk belang van de informatie kan zo relevant zijn dat de strafbaarheid moet wijken. Dan wordt de journalist ontslagen van rechtsvervolging. Daarbij is wel van belang dat de informatie van de journalist juist is en de feiten zorgvuldig zijn gepresenteerd. Ook moet er geen andere mogelijkheid zijn geweest om die informatie te verkrijgen.

Schiphol-Oost

In de uitzending van Undercover in Nederland werd getoond dat de toegangscontrole gebrekkig was. Men keek alleen naar de foto van een pasje. Zo kon de reporter met een nagemaakte pas het terrein opkomen. Daar staan vliegtuigen in onderhoud en reparatie die vandaar vanaf Schiphol vertrekken. Het opvallendste nieuws was dat daar ook het regeringsvliegtuig staat waar ook de Koningin en leden van het Koninklijk Huis mee reizen. Het bleek mogelijk die hangaar in te gaan en tot bij het vliegtuig te komen.

Het oordeel van het hof

Het hof vond het aantonen van het veiligheidsrisico een maatschappelijk belang dat opwoog tegen de valsheid in geschrift en het zich op verboden terrein bevinden. Het neppasje was nagemaakt van het KLM-pasje van een KLM-medewerker. Omdat die medewerker daar zelf voor had gekozen, heeft de journalist daardoor niet onzorgvuldig gehandeld.

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank had beide journalisten veroordeeld omdat zij, net als het openbaar ministerie, vond dat het plegen van deze strafbare feiten een te zwaar middel was om in te zetten. Zij vonden, anders dan het hof, dat er geen maatschappelijk belang was omdat Schiphol-Oost slechts een bedrijventerrein is waar geen bijzondere beveiligingsmaatregelen gelden.

Valse pas in het bezit houden wel strafbaar

De journalist A.S. wordt wel veroordeeld tot een boete van EUR 500,00 voor het na de uitzending nog steeds in zijn bezit hebben van de nagemaakte toegangspas. Dan geldt de extra bescherming voor journalisten niet meer.