Artsen zonder Grenzen
Opvang vluchtelingen, asielzoekers en migranten in Italië moet beter
03-05-2011
Artsen zonder Grenzen vraagt de Italiaanse overheid om de opvang van
nieuwe vluchtelingen uit Noord-Afrika te verbeteren, in het bijzonder
de opvang voor kwetsbare groepen zoals vrouwen, kinderen, onbegeleide
minderjarigen en slachtoffers van geweld. Vorig weekend landden 12
boten met in totaal 2.665 vluchtelingen, asielzoekers en migranten op
de Italiaanse kust. Nog eens 715 mensen werden van een andere boot
gered. In driekwart van de gevallen gaat het om mensen die het conflict
in Libië zijn ontvlucht. Voor de overgrote meerderheid van hen is de
opvang door de Italiaanse overheid volstrekt ontoereikend.
Onvoldoende respons
'Elke zomer is er een piek in het aantal boten dat hier aankomt en met
de oorlog in Libië was te voorspellen dat er nog duizenden mensen meer
zouden vluchten. Desondanks reageert Italiaanse overheid ad hoc en
totaal onaangepast,' aldus Rolando Magnano, coördinator Artsen zonder
Grenzen in Italië. 'Dit weekend had de overheid ineens geen droge
kleren en water meer voor mensen die in shock en onderkoeld aankwamen.
Honderden mensen moesten buiten slapen, anderen lagen in overbevolkte
centra. Op vuile matrassen, zonder handdoeken, zeep of dekens. Dat is
gewoonweg onacceptabel.'
Twee keer gevlucht
De vluchtelingen van vorig weekend kwamen bovenop de meer dan 27.000
anderen die dit jaar al Italië bereikten. De opstand en het geweld in
Noord-Afrikaanse landen sinds december bewoog velen ertoe de
gevaarlijke reis over zee te wagen. Eerder dit jaar kwam het merendeel
van de vluchtelingen uit Tunesië, maar het aantal mensen dat vanuit
Libië aankomt, stijgt snel. Het gaat overwegend om Ethiopische,
Somalische of Eritrese vluchtelingen die op de vlucht voor het geweld
in hun thuisland, in Libië waren beland. Daar werden ze vaak in
onmenselijke omstandigheden vastgehouden of ondergingen zij extreem
geweld.
Getuigenis
'Elke dag, elke nacht werd er geschoten, het was er erg gevaarlijk.
Soms gingen ze van deur tot deur. Als je op straat liep, stopte er
ineens een auto. Dan kwam iemand van achteren op je af, duwde je in de
auto en dan verdween je. Ik kon me niet meer op straat begeven. Ik had
een boot naar welk land dan ook genomen om mijzelf te redden,' vertelt
een 28-jarige man over de situatie in Libië. Artsen zonder Grenzen
sprak de man, van Nigeriaanse afkomst, in het Piam Dem Pago centrum in
Italië.
Gruwelijke omstandigheden
Op 19 april kwam de grootste boot met migranten ooit aan in Lampedusa.
Het gaat om 760 mensen die vanuit Libië 3 dagen onderweg waren op een
oude vissersboot. Onze hulpverleners geven eerstehulp en kijken of er
mensen tussen zitten die dringend medische zorg nodig hebben.
Lampedusa, Italië - 19 april 2011. © Mattia Insolera Roland Magnano:
'Mensen vertellen ons over bedreigingen en geweld, over beschietingen
en afranselingen, over hoe ze hun vrienden hebben zien sterven. Ze
vertellen over de gruwelijke omstandigheden in de opvangcentra in
Libië: 65 mensen werden een maand lang in een klein kamertje bij elkaar
opgesloten. Ze moesten water uit het toilet drinken om te overleven.
Anderen hebben hun familieleden zien verdrinken tijdens de gevaarlijke
overtocht naar Italië. En als ze hier dan eindelijk aankomen, hebben ze
nog meer te verduren. Hun angst en depressie nemen toe. Sommige vrouwen
vertellen ons dat ze niet durven te slapen, zich om te kleden of naar
het toilet te gaan omdat ze niet behoorlijk van de mannen worden
gescheiden.'
Niet volgens Europese afspraken
Gisteren zaten 1.200 migranten opeengepakt in het Centro di Socorso e
Primo Accoglienza op Lampedusa, een opvangcentrum met enkel capaciteit
voor 800 mensen. Normaliter worden migranten en vluchtelingen na een
paar dagen naar opvangcentra elders in Italië overgebracht. Volgens
Europese afspraken heeft Italië de plicht asielzoekers die slachtoffer
geweest zijn van geweld speciaal te behandelen, met medische zorg en
psychologische bijstand. Maar daar komt Italië op dit moment helemaal
niet aan tegemoet.
Angst en wanhoop
Op 19 april kwam de grootste boot met migranten ooit aan in Lampedusa.
Het gaat om 760 mensen die vanuit Libië 3 dagen onderweg waren op een
oude vissersboot. Een Artsen zonder Grenzen team ving hen op en telde 7
kinderen en 63 vrouwen, waarvan één zwanger. De meeste van hen komen
oorspronkelijk uit zuidelijk Afrika. Onze hulpverleners geven
eerstehulp en kijken of er mensen tussen zitten die dringend medische
zorg nodig hebben. Ook geven we hen hulpgoederen en drinkwater.
Lampedusa, Italië - 19 april 2011. © Mattia Insolera Mannen en vrouwen
worden bovendien niet gescheiden opgevangen, ze krijgen onvoldoende
informatie over hun rechten en geldende procedures. Kinderen en
alleenstaande minderjarigen worden in gesloten, gevangenisachtige
centra vastgehouden. In april maakte Artsen zonder Grenzen een analyse
van de psychische gezondheid in de centra. Deze wees op de risico's op
depressie, angst en wanhoop, deels veroorzaakt door het leven in
onzekerheid en de slechte omstandigheden.
Italië moet verantwoordelijkheid nemen
'Terwijl in Europa de politieke discussies over migranten en
vluchtelingen aanhouden, zullen boten blijven aankomen en zullen mensen
onnodig blijven lijden. Italië moet zijn verantwoordelijkheid en de
nodige maatregelen nemen om een correcte en humane opvang te verzekeren
voor deze mensen,' aldus Loris De Filippi, directeur operaties van
Artsen zonder Grenzen.
Morgen zal de Europese Unie de eerste stappen van een voorstel bekendmaken
voor een structurele, geïntegreerde aanpak ten aanzien van het
migratievraagstuk. Artsen zonder Grenzen heeft een briefing paper opgesteld.
Hierin worden de onacceptabele omstandigheden waar migranten, asielzoekers en
vluchtelingen in Italië nu te maken hebben gedocumenteerd. Ook bevat het
getuigenissen van een aantal van deze mensen.