SRON Netherlands Institute for Space Research
Cooperation with China in research on planetary atmospheres
10 May 2011
New space instrument will shed new light on climate development on
Earth and origin of dust storms on Mars
De Chinese Academy of Space Technology (CAST) en NWO-SRON Netherlands
Institute for Space Research tekenen woensdag 11 mei een
intentieverklaring voor langdurige wetenschappelijke en technologische
samenwerking in het onderzoek aan planeetatmosferen. De samenwerking
heeft specifiek betrekking op zowel het Chinese Mars-programma als op
het onderzoek naar de luchtkwaliteit en het klimaat van de aarde. Het
gaat daarbij om de wetenschappelijke voorbereiding, ontwikkeling en
wetenschappelijke exploitatie van unieke ruimte-instrumenten als SPEX.
SPEX kan onder meer licht werpen op de vraag hoe de beruchte
stofstormen op Mars ontstaan.
"Door de samenwerking van SRON met universiteiten en het bedrijfsleven
heeft Nederland een unieke positie verworven op het gebied van de
zogenoemde spectropolarimetrie, resulterend in een prototype van het
ruimte-instrument SPEX legt Avri Selig, hoofd van de divisie Earth &
Planetary Science van SRON uit. "SPEX trok al eerder de aandacht van
CAST vanwege de bijzondere technologie, die grensverleggende wetenschap
met een zeer klein instrument mogelijk maakt. In maart van dit jaar
vonden de eerste bijeenkomsten plaats op het hoofdkantoor van CAST en
bij toonaangevende instituten van de Chinese Academy of Sciences in
Beijing om de details van een samenwerking verder te verkennen. Die
bijeenkomsten waren zo'n succes dat ze hebben geleid tot het
ondertekenen van een intentieverklaring."
Stofstormen op Mars
SPEX will be able to shed new light on the origin of the infamous dust
storms on Mars.
SPEX will be able to shed new light on the origin of the infamous dust
storms on Mars.
SPEX (Spectropolarimeter for Planetary Exploration) kan met grote
precisie de eigenschappen van aërosolen (kleine zwevende deeltjes zoals
vulkaanas en stof), en wolken in de atmosfeer van de aarde en andere
planeten in kaart brengen. Op Mars gaat het dan bijvoorbeeld over de
kristallen die de ijswolken vormen en de stofdeeltjes die in stormen
over het oppervlak razen. SPEX meet zonlicht dat door de deeltjes in
een planeetatmosfeer wordt verstrooid. De mate van polarisatie van dit
licht geeft informatie over de chemische samenstelling, grootte en vorm
van de deeltjes. Daardoor krijgen planeetonderzoekers bijvoorbeeld meer
inzicht in hoe Mars' beruchte stofstormen ontstaan en waarom ze soms
groeien totdat ze de hele planeet omhullen, en hoe wolken en stof het
klimaat beïnvloeden.
Dat laatste is ook van groot belang voor onze eigen aarde. De precieze
invloed van aërosolen en wolken op het aardse klimaat is nog erg
onduidelijk en zou zelfs even groot kunnen zijn (in positieve of
negatieve zin) als de door menselijk handelen veroorzaakte bijdrage van
het broeikasgas kooldioxide! Om hier meer duidelijkheid over te krijgen
is meer kennis van aërosolen, wolken en hun wisselwerking nodig. Die
kennis kan SPEX leveren. SPEX wordt ontwikkeld door een team van SRON,
het Sterrekundig Instituut van de Universiteit Utrecht (SIU) en andere
Nederlandse industriële en institutionele partners.
Beijing
SRON Netherlands Institute for Space Research is het Nederlandse
expertise-instituut voor ruimteonderzoek, en maakt onderdeel uit van de
Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De
intentieverklaring wordt woensdag 11 mei ondertekend door Louis
Vertegaal, directeur gebied Chemische & Exacte Wetenschappen van NWO,
en zijn Chinese collega SHEN Bin van de Chinese Academy of Space
Technology (CAST). Zij doen dat tijdens een bezoek van minister
Verhagen (Economische zaken, Landbouw en Innovatie) aan Beijing.