Poolse arbeidsmigranten hebben weinig privacy en zijn toch tevreden
Persbericht van Nicis Institute
Den Haag, 11 mei 2011 - De Nederlandse tuinbouw maakt al sinds jaar en
dag gebruik van tijdelijke arbeidskrachten afkomstig uit Midden- en
Oost-Europa, met name uit Polen. Het grootste deel van de werkzame
Polen in het Westland is pas recent naar Nederland gekomen, meestal via
een uitzendbureau. Naar de Duin-en Bollenstreek (Hillegom, Katwijk)
komen veel geïnterviewde Poolse arbeidsmigranten al langer om te
werken. Werk was voor de onderzochte groep Polen de belangrijkste reden
om naar Nederland te komen. De helft van de arbeidsmigranten in het
Westland en een kwart van de arbeidsmigranten in Hillegom en Katwijk
wil slechts kort (hooguit een of twee jaar) in Nederland blijven. Dit
blijkt uit het onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam in
samenwerking met Nicis Institute naar de leefsituatie en
arbeidsmarktpositie van Poolse arbeidsmigranten in de gemeenten
Westland, Hillegom en Katwijk.
De meeste Pools arbeidsmigranten zijn werkzaam via een uitzendbureau of
tijdelijk contract en zijn met name actief in de tuinbouw. Enkele
vrouwelijke arbeidsmigranten werken informeel als schoonmaakster. De
arbeidsmigranten zijn veelal redelijk hoog opgeleid (havo/vwo-niveau of
hoger), maar werken veelal in laaggeschoold werk. De verdiensten van de
arbeidsmigranten zijn over het algemeen niet hoog. De meesten verdienen
hooguit acht euro per uur (Westland) of duizend, hooguit
vijftienhonderd euro per maand (Hillegom, Katwijk). Dit is
vergelijkbaar met het wettelijk minimumloon c.q. een bijstandsuitkering
voor alleenstaanden of paren. Er is onder hen zelfs een substantieel
deel dat minder dan het minimumloon verdient. Bij veel respondenten
zijn de kosten voor kost en inwoning van het loon ingehouden. Dat
gebeurt door het uitzendbureau die de hotelkosten op deze wijze al
verrekent.
Een kleine minderheid van de respondenten in Westland, Hillegom en
Katwijk heeft een eigen woonaccomodatie. De overigen wonen in een
zogenaamd Polenhotel, op een gedeelde kamer, in stacaravans of op een
camping. De meerderheid van de respondenten (in Westland zelfs acht op
de tien) deelt de slaapkamer met een of meerdere anderen (zijnde geen
partner). In het Polenhotel is op verschillende plekken cameratoezicht
en op doordeweekse dagen wordt om vijf uur een maaltijd geserveerd.
Ondanks het gebrek aan pivacy geeft de meerderheid van de migranten (in
Katwijk en Hillegom zelfs driekwart) aan tevreden of zeer tevreden te
zijn met de woonsituatie.
Veel Poolse migranten denken hier hooguit een jaar of misschien twee
jaar te blijven. Een kwart van de respondenten in Hillegom en Katwijk
wil in ieder geval vijf jaar of langer in Nederland wonen. In Westland
willen twee op de tien respondenten minimaal vijf jaar in Nederland
blijven. Relatief veel respondenten zeggen het niet te weten. Ze houden
hun opties open. De meeste respondenten willen terug naar Polen als
daar werk is en als de lonen hoger zijn dan nu.
In 2000 werden er in Nederland ongeveer 5.000 werkvergunningen
verstrekt aan arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa, met name uit
Polen. In 2006 waren dit er 60.000 en vanaf 2007 hebben alle werknemers
uit Polen volledige toegang tot de Nederlandse arbeidsmarkt. Er zijn nu
naar schatting 160.000 tot 200.000 arbeidsmigranten uit Midden- en
Oost-Europa in Nederland. Bovengenoemd onderzoek maakt deel uit van een
totaal onderzoek naar de situatie van MOE-landers in samenwerking met
Nicis Institute, negen Nederlandse gemeenten en de Erasmus Universiteit
Rotterdam, die het onderzoek heeft uitgevoerd. Het onderzoek is als pdf
te downloaden via www.nicis.nl.
Organisatie info:
Nicis Institute
Voor meer inform
atie kunt u contact opnemen met Mieke Berkers, woordvoerder Nicis Institute, tel
: 06 8157 2205 of 070 344 0514. Nicis Institute is het kennisinsituut van en voo
r steden en biedt pratische oplossingen door onderzoek, kennisdeling en opleidin
g. Voor meer informatie zie www.nicis.nl