Eerste klas fiets stallen: duurder maar sneller

Wageningen, 20110512 -- NS Fiets gaat vanaf de zomer bij het nieuwe station Arnhem experimenteren met vier verschillende tarieven voor het bewaakt stallen van fietsen: de eerste dag gratis aan de Sonsbeekzijde, 1,20 euro per dag of 99 euro per jaar in de fietsenstalling aan de centrumzijde, half tarief voor fietsen met een knikbaar stuur en anderhalf tarief voor ‘eerste klas stallen’.

NS Fiets beheert 98 bewaakte stallingen met in totaal 90.000 fietsplekken. Van die plekken is 60 procent rendabel. Dat zijn grotere stallingen met meer dan 80 procent bezetting. Het gaat dan om fietsenstallingen bij sleutelprojecten (Amsterdam, Arnhem, Breda, Den Haag, Rotterdam, Utrecht) en op stations als Eindhoven, Tilburg en Zwolle. “De overige stallingen zijn onze probleemkindjes”, zegt directeur Kaj Mook van NS Fiets, “maar die horen er gewoon bij.” NS Fiets schrijft nog net zwarte cijfers met jaarlijks één miljoen euro winst uit de verhuur van bagagekluizen op stations.
“De afgelopen tien jaar zijn we te veel gericht geweest op beheer en kosten. Die kosten zijn maar beperkt omlaag gegaan. En de automatisering van stallingen is z’n doel voorbij geschoten. We zijn de klant uit het oog verloren. Tegelijk kregen steeds meer stations prima gratis plekken. Door deze combinatie van ontwikkelingen ontstond het beeld dat betaald bewaakt stallen bij stations voortaan gratis moest. Maar het toezicht kost vele miljoenen euro’s per jaar. Niemand voelt zich verantwoordelijk voor die bedragen. ProRail niet, NS niet en de gemeenten ook niet.”

Differentiatie
Dankzij de grotere fietsenstallingen bij verbouwde stations ontstaat er volgens Mook ruimte voor differentiatie van betaald stallen. “Ik wil de koers meer verleggen naar snelheid en gemak, maar alleen als er genoeg capaciteit is en verschil in kwaliteit. Het mes snijdt dan aan alle kanten: stallers krijgen meer keus, NS meer inkomsten, ProRail hoeft minder onbewaakte stallingen te bouwen en de gemeente minder toezicht te houden.”
“De beste plek in de stalling wordt premium of eerste klas. Daar stal je je fiets op de allersnelste route van het fietspad naar het perron. Dat gaan we deze zomer testen in de tijdelijke fietsenstalling bij Utrecht Centraal én vanaf 2 juli in de nieuwe fietsenstalling aan de centrumzijde van station Arnhem, die met 2200 plekken begint. Bij eerste klas stallen hoef je niet eerst tussen 2200 fietsen een vrij plekje te zoeken, maar kun je je fiets meteen kwijt. Op een privé-plek met een nummer. Dat nummer staat ook op je fiets. Later geeft zo’n abonnement ook recht op extra service, zoals een jaarlijkse apk voor je fiets en kleine reparaties.”

Wegknikken
“Voor eerste klas stallen denken we aan een tarief rond de 150 euro per jaar, dus anderhalf keer zo veel als een jaarabonnement van 99 euro. Daarnaast komt er bijvoorbeeld ook een tarief voor krappere plekken, voor fietsen waarvan je het stuur zijwaarts kunt wegknikken. Dat wordt waarschijnlijk twee keer zo goedkoop, dus 50 euro per jaar. In de nieuwe bewaakte stalling aan de Sonsbeekzijde van station Arnhem kun je je fiets vanaf september de eerste dag gratis stallen. Dat is een wens van de gemeente Arnhem omdat deze stalling gratis klemmen op straat vervangt. Aan de centrumzijde kun je je fiets in een deel van de stalling gratis blijven stallen.”

Klantbenadering
Over vijf jaar hebben NS Fiets en ProRail alle betaalde stallingen opgeknapt, belooft Mook. Dat betekent: nieuwe rekken, meer ruimte, heldere kleuren, meer licht en betere informatie. “Omdat duidelijk moet zijn waarvoor klanten betalen, houden de gratis stallingen wat mij betreft kaal beton met TL-buizen.” Ook wil hij samen met de vereniging van stallinghouders de kwaliteit van de personeelsleden opkrikken. “Er is nu te veel verschil in klantbenadering. De goede medewerkers van nu, die worden de norm.”

Automatische stalling vriendelijker
NS Fiets komt op vier stations met vriendelijker automatische stallingen: die krijgen een glazen schuifdeur in plaats van een ijzeren traliehek. Van de 98 NS-stallingen zijn er nu 47 deels of geheel geautomatiseerd. Sommige zijn alleen van 7.00 tot 19.00 uur bemenst. “Sinds de automatisering is bij deze stallingen een kwart tot een derde van de klanten weggelopen, vooral onder dagstallers”, vertelt Mook. “Teveel klanten zijn afgehaakt door de te hoge drempel om een geautomatiseerde stalling te gebruiken.” En de exploitatie is ook al niet veel goedkoper geworden. Het is dure techniek voor te weinig klanten. Het automatiseren van een stalling kost een paar ton plus enkele tienduizenden euro’s per jaar aan exploitatie. Met ProRail ontwikkelt NS Fiets nu een vriendelijker variant die drie tot vijf keer goedkoper is. “Die oogt meer als een parkeergarage, met een glazen schuifdeur in plaats van een metalen traliehek. Buiten de openingsuren bel je aan en krijg je contact met een centralist. Die kijkt of het goed volk is en laat je erin. In het verleden zijn we te veel uitgegaan van kwaadwillende klanten. Vanaf het najaar gaan we deze lichtere variant testen bij de stations Alkmaar Noord, Meppel, Weesp en Wormerveer. Tot die tijd automatiseren we geen stallingen meer.”

Overige artikelen in OV-Magazine van 12 mei:

ProRail: 'sloop dure wissels'

ProRail zou graag een groot deel van de wissels verwijderen, omdat ze duur zijn in het onderhoud. Dat staat in een intern ProRail-document. Gebruikers van het spoor vrezen minder flexibiliteit. “Eén defecte trein langs het perron en je bent de sigaar.”

NMa wil verandering op het spoornet

“Het Nieuwe Spoorplan heeft de discussie aangewakkerd. Als NMa hopen we dat die discussie niet in een zwart gat valt. Want dit is hét moment om iets te veranderen”, zegt Mark te Velthuis, sinds december de nieuwe clustermanager van de NMa Vervoerkamer.

Gal Hershkovith: ‘We zijn geen uitvoerder maar dienstverlener’               
EBS is de verrassende winnaar van de busconcessie Waterland. EBS is een dochterbedrijf van het Israëlische Egged, dat een serieuze speler wil worden op de Europese markt. “Nieuwkomers zien altijd meer mogelijkheden tot verbetering”, zegt Gal Hershkovith, directeur Egged Europa.

OV-studentenkaart is de kurk van het ov

Discussie over versobering of afschaffing van de OV-studentenkaart is taboe in het openbaar vervoer. Terwijl dat toch honderden miljoenen euro's zou kunnen oppleveren. Én ruimte in de overvolle spits.

Stationsgebied Utrecht straks weesfietsvrij

Om het aantal weesfietsen in fietsenstallingen terug te dringen is ProRail in Utrecht een proef met een fietsdetectiesysteem gestart. Behalve uitbreiding van capaciteit is het efficiënter benutten van stallingen het antwoord op parkeerproblemen. Weg met de weesfiets.

Fiets mee in het ov kwestie van service

Een fiets meenemen op de bus, in tram, metro of trein. In landen als Duitsland, de Verenigde Staten en Canada, mag het op veel lijnen, in fietsland Nederland zijn de mogelijkheden beperkt. De angst voor succes regeert. Maar hoe groot is de behoefte eigenlijk?

Elders in de wereld slaat OVx2 wel aan

Tijdens het 59ste wereldcongres van de ov-organisatie UITP, vorige maand in Dubai, kwamen voor de eerste keer in de geschiedenis de meeste deelnemers uit landen buiten Europa. Elders in de wereld groeit het openbaar vervoer hard. Maar ook een land als Zweden committeert zich aan de UITP-ambitie om het ov-gebruik te verdubbelen.

Koppel hogesnelheidslijn aan het hoofdspoornet

De hogesnelheidslijn Amsterdam–Rotterdam–Breda–België is tot stand gekomen na een aaneenschakeling van ongelukkige beslissingen. De gevolgen zijn vele jaren vertraging en torenhoge kosten. Pijnlijk is het ongunstige exploitatiecontract waardoor High Speed Alliance (HSA) afstevent op een faillissement. Dat vraagt om bijstellingen.

Superbus van Wubbo Ockels: wachten op de doorbraak

Na een 'enorme ontvangst' in Dubai gaat de Superbus van Wubbo Ockels eind deze maand naar een ander internationaal vervoercongres, in Leipzig. De stap van demonstratie- naar proefproject is nog niet gemaakt, maar Ockels blijft optimistisch.

OV-magazine VOF

donderdag 12 mei 2011