Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
14 mei: Nationale molen- en gemalendag
Publicatiedatum : 10 mei 2011
Gemaal Leemans in de Wieringermeer is vernoemd naar de
hoofdinspecteur-generaal van Rijkswaterstaat ir. W.F. Leemans. Hij was
in zijn tijd de meest gezaghebbende waterbouwkundige van Nederland.
Zaterdag 14 mei is het Nationale Molen- en Gemalendag. Iedereen is van
harte welkom op de molens en gemalen die in heel Nederland voor het
publiek zijn opengesteld. In Hollands Noorderkwartier - Noord-Holland
boven het Noordzeekanaal - openen drie gemalen hun deuren tussen
10.00-16.00 uur. Medewerkers van het hoogheemraadschap zijn aanwezig om
uitleg te geven. Daarnaast zijn enkele molens geopend.
Gemaal Leemans
Liefhebbers voor motoren kunnen terecht bij gemaal Leemans,
Noorderdijkweg 24, Den Oever. Om 10 uur wordt daar de gerestaureerde
oude Kromhout-gloeikopmotor weer officieel opgestart. Verder zijn op
het terrein bij het gemaal diverse oude dieselmotoren, onder meer uit
de calamiteitenvoorraad van het hoogheemraadschap, tentoongesteld.
In de werkplaats naast het gemaal is een tentoonstelling met film over
de geschiedenis van het gemaal Leemans, een van de twee gemalen die
zorgden voor de drooglegging van de Wieringermeer. Natuurlijk kan ook
het gemaal zelf worden bezocht.
Gemaal Beetskoog
Wie een gemaal wil `beleven' komt zaterdag naar dieselgemaal Beetskoog,
Beetskoog-kade 2 te Oudendijk. Voormalig beheerder Berend Eikenaar
toont u met veel plezier de werking van het gemaal en vertelt over de
historie ervan.
Het gebouw van gemaal Beetskoog is een ontwerp van het befaamde
ingenieursbureau De Wit uit Amsterdam en stamt uit 1877. Het gebouw
bood eerst onderdak aan een stoommachine met vijzel. Maar sinds 1910
staat er een eencilinder Brons-motor opgesteld. De eenvoudige, maar
daardoor niet kapot te krijgen motor, is een uitvinding van Jan Brons
(1903). Zonder brandstofpomp en verstuiver loopt de motor op
dieselolie. Samen met de eveneens onverwoestbare Stork-centrifugaalpomp
is het een zeldzaam voorbeeld van vroeg twintigste-eeuwse
bemalingstechniek van Nederlands fabrikaat. Dit unieke cultuurgoed
staat op de provinciale monumentenlijst.
Molens open
Ook drie van de negentien molens van HHNK zijn zaterdag geopend:
* de Grebmolen, molenaar Bas Sloten, van 10.00 tot 16.00 (Molenweg 1,
Schoorldam);
* de Groenveldse molen, molenaar Fred Prins, van 10.30 tot 16.00
(Groenveldsdijk 12, Groenveld);
* de LQ, molenaar Johan Rentenaar, van 10.00 tot 16.00 (Molenweg 2,
Burgervlotbrug).
Zondag gaat de Veenhuizermolen open. Molenaar Herman Mulder assisteert
zaterdag namelijk in gemaal Leemans. Zondag heeft Herman de
Veenhuizermolen van 10.30 tot 16.00 uur open (Veenhuizerkade 3,
Heerhugowaard).
Vismigratie bij gemaal De Helsdeur
Bij gemaal De Helsdeur, Nieuwe Werk 56, Den Helder kunt u kennis maken
met de wondere wereld van de stekelbaars en de (glas)alen. Want dit
gemaal is deze dag open in het kader van de vismigratiedag. Medewerkers
en onderzoekers van het hoogheemraad-schap en medewerkers van
sportvisserijfederatie Noordwest Nederland vertellen het publiek er
alles over. Opgesteld in bakken staan daar de migrerende vissen op u te
wachten. Ook wordt om vaste tijdstippen het (monitorings)net geleegd om
te laten zien dat er ook werkelijk vissen het gebied van HHNK binnen
willen.