Rijksoverheid
Openingstoespraak Landelijke Netwerkdag Relatiebeheer
Toespraak | 18-05-2011
Openingstoespraak Minister Opstelten ter gelegenheid van de Landelijke
Netwerkdag Relatiebeheer in Scheveningen op 18 mei 2011.
Dames en heren,
Welkom allemaal, hier "op Scheveningen", in dit fraaie hotel, pal aan
het strand gelegen. Een toepasselijke plaats voor een Landelijke
Netwerkdag, lijkt me. Op een steenworp hier vandaan immers, deden
eertijds de befaamde Scheveningse nettenboetsters hun werk. Zij
repareerden met grote vaardigheid scheuren en andere schade aan de
visnetten, zodat er weer een regelmatig en stevig netwerkpatroon
ontstond. Een vergelijkbare functie heeft deze Landelijke Netwerkdag:
het onderhoud van ons waardevolle netwerk, bestaande uit strategisch
adviseurs van de politie, veiligheidsegio's, brandweer, GHOR en de
veiligheidsafdelingen van de grote gemeenten.
Aan een goede relatie tussen mijn Ministerie van Veiligheid & Justitie
en de partners in het uitgestrekte veiligheidsveld hecht ik grote
waarde. Immers: waar zouden wij zijn zonder goede
uitvoeringsorganisaties? We kunnen hier in Den Haag wel allerlei mooie
plannen verzinnen en denken dat we daarmee de maatschappelijke
problemen hebben opgelost of verminderd - zonder goede, en goed
toegeruste, uitvoeringsorganisaties komt er van al die mooie plannen en
oplossingen in de praktijk weinig terecht.
De uitvoering kan ook - ik zou bijna zeggen: als geen ander - goed
aangeven wat lokaal/regionaal van belang is en wat de mogelijkheden
zijn. Dat is van belang om te weten én om rekening mee te houden bij
het ontwikkelen van nieuw beleid. De uitvoering moet daar ook invloed
op kunnen uitoefenen. En dan bedoel ik niet alleen formeel - in een
adviesrol - of institutioneel - via de regioburgemeesters, de VNG en
noem maar op - maar vooral ook vanuit de lokale/regionale praktijk van
bestuurders en professionals. Op lokaal niveau zijn tal van voorbeelden
aan te wijzen van good practices die zich in de praktijk hebben
bewezen. Het Ministerie van Veiligheid & Justitie moet daar zijn
voordeel mee doen. En niet alleen met de good practices: ook van bad
practices - initiatieven die aantoonbaar niet werken - kunnen we veel
leren. Al was het maar dat deze richting, deze manier, heilloos is en
dat we daar niet langer kostbare tijd en energie in hoeven te steken.
Om van al deze ontwikkelingen in de uitvoering op de hoogte te zijn én
te blijven, is een goede relatie met "het veld" van cruciaal belang.
Bij het aangaan, opbouwen en instandhouden daarvan, spelen de
accountmanagers van mijn Ministerie uiteraard een belangrijke rol. En
niet alleen zij! Ik ben van mening dat elke beleidsmedewerker van
Veiligheid & Justitie zich van tijd tot tijd aan de praktijk zou moeten
spiegelen. Het belang daarvan - dat ik u niet zal hoeven uitleggen -
zal ik in mijn contacten met ambtenaren altijd blijven benadrukken. Ik
denk dat deze Landelijke Netwerkdag, waarvan we vandaag de tweede
uitvoering beleven, aan die gewenste versteviging van de relatie tussen
departement en uitvoering een belangrijke bijdrage levert!
En dat is goed, want we hebben elkaar - zeker ook nu - hard nodig! U
weet dat dit kabinet buitengewoon ambitiueus is en heel veel werk op de
schop heeft genomen. Ons streven is immers Nederland Veiliger te maken.
Dat gaan we doen met behulp van een samenhangend pakket maatregelen,
zoals vastgelegd in het werkprogramma "Nederland Veiliger". En zoals u
de afgelopen maanden al hebt kunnen merken: we zijn meteen full swing
aan de slag gegaan, zoals u van ons - de staatssecretaris en mij -
gewend bent. Gewoon aanpakken!
U zult begrijpen, het voert te ver om in deze openingstoespraak alles
te noemen wat we in gang hebben gezet. Een paar - voor u in het
bijzonder relevante - ontwikkelingen wil ik hier echter kort
toelichten:
o Alleereerst de vorming van de Nationale Politie. U weet, voor het
kabinet is dat een heel belangrijke prioriteit. Ik ben ervan overtuigd
dat de politie efficiënter en effectiever zal opereren, als het gehele
beheer in één hand komt. Ik ben blij dat zowel bestuurders als
politieprofessionals onze plannen voor één Nationale Politie steunen. U
weet, daar wordt al jarenlang over gesproken; dit kabinet doet het
gewoon. Het momentum is er - méér dan ooit tevoren. Nu moeten we dan
ook dóórpakken.
o Tegelijkertijd zetten we ook het snoeimes in de bureaucratie. Agenten
krijgen daardoor méér ruimte om hun core business goed te doen, de
prestaties van de politie gaan omhoog en dienders krijgen weer méér
plezier in hun werk. Vanmiddag, in de workshop `Aanval op de
bureaucratie' krijgt u nadere uitleg - en kunt u ook meediscussiëren -
over de vraag hoe we dat Aanvalsplan tegen de bureaucratie, concreet
handen en voeten gaan geven.
o De vorming van de Nationale Politie is een stevige klus; temeer omdat
ook tijdens deze verbouwing de "verkoop" gewoon blijft doorgaan. En
daarmee bedoel ik niet alleen de bestrijding van criminaliteit en
overlast, maar ook de aanpak van rampen en crises. De reorganisatie van
de `blauwe kolom' mag niet ten koste gaan van de samenwerking met de
`rode' en de `witte' kolom in de Veiligheidsregio's. Daar zien we dan
ook nauwlettend op toe. De buitengrenzen van de tien regionale eenheden
van het politiekorps blijven samenvallen met die van één of meer
Veiligheidsregio's. Ook scheppen we de juiste randvoorwaarden waaronder
de politie straks, in het nieuwe bestel, haar bijdrage kan blijven
leveren aan de taken van de Veiligheidsregio. Zo wil ik de inbreng van
de politie in de Veiligheidsregio's bij aanpassingswet regelen.
Bijvoorbeeld waar het gaat om het opstellen van het regionale
risicoprofiel, het Beleidsplan Veiligheidsregio en de af te sluiten
convenanten. Dat biedt de garantie dat de goede samenwerking tussen
politie en veiligheidsregio's, zoals die de afgelopen jaren is
opgebouwd, behouden blijft. Ook de Veiligheidsregio's komen op deze
Netwerkdag prominent aan bod. Zo meteen zult u deskundig worden
bijgepraat over de laatste - én toekomstige - ontwikkelingen op dit
terrein.
o Verbetering van de rampenbestrijding, dames en heren, vergt ook
professionalisering van het Meldkamerproces. Ook daarover wordt u op
deze Netwerkdag uitgebreid geïnformeerd. Ik beperk me hier tot de
essentie. Ik denk dat we het er met elkaar over eens zijn dat op 25
verschillende manieren het Meldkamerproces inrichten niet efficiënt is.
Dat kan goedkoper - én beter. Wij zien het als een uitdaging om van de
nood - de taakstelling uit het Regeerakkoord - een deugd te maken: een
kwalitatief beter functionerende Meldkamer. Daarbij hanteren we drie
uitgangspunten: 1. De burger wordt zoveel mogelijk geholpen in het
eerste contact met de meldkamer 2. Een gestandaardiseerde werkwijze
maakt uitwijken landelijk mogelijk en 3. De burger kan bij iedere
meldkamerlocatie op dezelfde kwaliteit rekenen. Daarnaast vraagt een
toekomstbestendige meldkamer ook om organisatorische inbedding. Deze en
andere punten worden op dit moment nader uitgewerkt, in nauw overleg -
en dat kan ik in dit gezelschap niet genoeg benadrukken - met het veld.
o Dan is er nog één punt dat ik er hier vandaag extra wil uitlichten -
en dat is de lokale verankering van het veiligheidsbeleid. Ik weet dat
er nog altijd mensen zijn die zich op dit punt wat ongerust maken. Die
zich afvragen of de Nationale Politie niet teveel op afstand komt van
de burgers en van het lokale bestuur. Als oud-burgemeester heb ik er
begrip voor dat dit onderwerp in sommige gemeenten zo beleefd wordt. Ik
denk dat het goed is om die ongerustheid - voor zover die hier nog
leeft - weg te nemen: het is mijn stellige overtuiging dat de rol van
de burgemeester bij het lokale politiewerk - en vooral ook die van de
gemeenteraad - in het nieuwe bestel zelfs nog wordt versterkt. Het
integrale veiligheidsplan van de gemeente wordt leidend. Burgemeester
en politie maken concrete afspraken over de veiligheidsplannen die
lokaal, door de gemeenteraad, zijn vastgesteld. De rol van de lokale
gezagsdriehoek - burgemeester, officier, districtschef - gaan we nog
heel precies vastleggen. Maar één ding staat al vast: in vergelijking
met de huidige situatie, krijgt de gemeenteraad een extra handvat, een
extra controlemechanisme. De burgemeester moet over de uitoefening van
zijn gezag over de politie periodiek verantwoording afleggen aan de
gemeenteraad. Dat alles leidt ertoe dat de lokale verankering van het
veiligheidsbeleid in de nieuwe constellatie juist sterker wordt.
Kortom: het nieuwe politiebestel is niet opgezet vanuit de machtsvraag,
maar vanuit de enige vraag die er werkelijk toe doet: wat is de meest
geschikte organisatie voor de professional, zodanig dat Nederland ook
daadwerkelijk veiliger wordt?
Dames en heren, ik zei het al eerder: dit kabinet is heel ambitieus.
Willen we onze hoge ambities - met het oog op een veiliger Nederland -
echt kunnen waarmaken, dan hebben we uw medewerking hard nodig. We
zullen het samen moeten doen. Te meer nog, omdat samenwerken vaak ook
leidt tot slimmer, efficiënter werken. En dat is in een tijd waarin er
niet of nauwelijks extra geld is voor intensiveringen, geen overbodige
luxe. Het verheugt me bij u eenzelfde drive aan te treffen om de zaken
in goede samenwerking aan te pakken. Ik hoop en verwacht dat deze
Landelijke Netwerkdag aan die samenwerking een nieuwe, inspirerende
impuls kan geven. U staat een interessant en kwalitatief hoogwaardig
programma te wachten. Een programma waarvan u veel kunt opsteken en dat
u tegelijkertijd óók voldoende ruimte biedt om - we zijn hier tenslotte
aan zee - uw netten te boeten en wellicht een aantrekkelijke grote vis
binnen te halen. Oftewel: de banden met uw netwerkpartners stevig aan
te halen en nieuwe contacten te leggen. Ik wens u een prettige,
produktieve netwerkdag!