Wageningen Universiteit en Researchcentrum
17 mei 2011
Onderdeel: LEI
Ondernemers kunnen meer verantwoordelijkheid krijgen voor
fytosanitaire risicoâs. De overheid zou wel eerst moeten toetsen of zij
invasieve plantenziekten en -plagen willen én kunnen beheersen.
Dat is de belangrijkste uitkomst van Naar Fytopia, het bestuurskundige
kader dat het LEI, onderdeel van Wageningen UR, ontwikkelde in
opdracht van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie
(EL&I). Het LEI beantwoordt de vraag hoe het fytosanitair beleid er
idealiter uit zou zien. De onderzoekers gaan daarbij uit van een
situatie zonder nationaal of internationaal fytosanitair beleid en de
aanname dat andere landen het Nederlandse fytosanitair beleid volgen.
Nederland importeert en exporteert steeds meer plantaardige producten
en loopt daardoor een groeiend risico op ziekten en plagen zoals
bruinrot in aardappelen of de Oost-Aziatische boktor. De overheid is
eindverantwoordelijk voor het beheersen van fytosanitaire risicoâs. Bij
ideaal fytosanitair beleid krijgen ondernemers meer
verantwoordelijkheid voor risicoâs op plantenziekten. Of ondernemers
plantenziekten en -plagen willen én kunnen beheersen hangt af van drie
factoren:
* Zijn de ondernemers op de hoogte van de risico's die gepaard gaan
met de handel in plantaardige producten?
* Hebben zij belang bij het verminderen van het risico?
* Zijn zij in staat het risico te verminderen?
Het fytosanitair beleid wordt effectiever wanneer de overheid het
principe âde vervuiler betaaltâ toepast. Dit vereist omkering van de
bewijslast: de ondernemer die verantwoordelijk is voor het risico, moet
bewijzen dat hij niet verwijtbaar handelde.
Liberalisering
Aanpassing van het Nederlandse fytosanitair beleid kan alleen
plaatsvinden in samenhang met aanpassing van internationale
regelgeving. Nederland is een belangrijk exporterend land. Veel landen
die importeren hebben geen belang bij liberalisering van het
fytosanitair beleid.
Rapport 2011-020: Naar Fytopia; Heroverweging van het fytosanitair
beleid met behulp van een bestuurskundig kader
Contact
Johan Bremmer