Vilans
Zorg verbeteren: gebruik meer je rechterhersenhelft!
Er is geen zorgorganisatie meer voor te stellen waar geen
veranderingsprocessen plaatsvinden, zoals het veranderen van de
organisatiestructuur, de cultuur of de inhoud van de zorg. Voor
projectleiders of managers die deze trajecten begeleiden voelt dit
dikwijls als een zware last. Opmerkingen als: ik sta er alleen voor, ik
zou ze wel achter het behang willen plakken, ik krijg er hoofdpijn van,
ik voel me zo verantwoordelijk, ik kan er niet van slapen ....... zijn
hiervan voorbeelden. En de cruciale vraag: Doe ik het wel goed?
We leren hoe we projectmatig moeten werken en daarbij vooral volgens
de PDSA-cyclus en het SMARTIE formuleren van onze doelen. Laat ik
zeggen: we maken daarbij gebruik van onze linker hersenhelft. De linker
hersenhelft is voornamelijk geënt op logica, de ratio.
Gebruik uw rechterhersenhelft
Ik wil u graag enthousiast maken voor het meer gebruik maken van uzelf
als instrument bij het begeleiden van veranderingen in de zorg, en wel
door meer gebruik te maken van uw rechter hersenhelft: het innerlijk
weten. Het gebruik maken van de rechter hersenhelft is een
waardevolle aanvulling, volgens projectleiders en managers die ons
coachingstraject hebben gevolgd:
* De coaching gaf me bewustwording, inzicht en kracht
* Ik kan mijzelf nu coachen door middel van creativiteit
* Je leert naar je zelf kijken binnen het geheel van de organisatie
* Ik heb tijdens het traject veel opgestoken dat ik op meerdere
vlakken in mijn werk kan gebruiken; het heeft mij meer rust
gebracht en ik kan nu meer werk verzetten
Innerlijk weten
Het innerlijk weten, ook wel intuïtie genoemd, wordt vaak geassocieerd
met iets ongrijpbaars, krachten uit het onderbewuste waar je geen grip
op hebt. Weer anderen leggen een link met ervaringen die betrekking
hebben op voorgevoelens, voorspellingen, inzicht of mystiek. Voor veel
projectleiders en managers is het gebruik maken van je gevoel not done,
het is een zweverig en vaag gebied, dat vooral aan vrouwen wordt
toegeschreven. Vrouwen benaderen de wereld vaak meer gevoelsmatig
terwijl de mannelijke benadering gemiddeld genomen meer gebaseerd is op
logische beredenering.
Het ontwikkelen van je rechter hersenhelft - persoonlijke intuïtie of
innerlijk weten - wordt in managementland steeds serieuzer genomen.
Uit onderzoek blijkt ook dat het aanboren van het innerlijk weten
zinvol is.
Psycholoog Gary Klein omschrijft intuïtie als `het vermogen om
beslissingen te nemen aan de hand van ervaringspatronen'.
In zijn boek `intuïtie in het werk' toont Gary Klein aan dat negentig
percent van alle cruciale beslissingen gebaseerd is op intuïtie!
Beoordeling van situaties en mensen, strategiebepaling en creatieve
probleemoplossing steunen grotendeels op intuïtie.
Redenen om het innerlijk weten te ontwikkelen
Doeltreffend en evenwichtig leiderschap vereist een afstemming tussen
enerzijds rationele en anderzijds op intuïtie gebaseerde
managementmethoden.
Het ontwikkelen van het innerlijk weten of de intuïtieve vermogens
heeft als voordeel dat anders naar de werkelijkheid wordt gekeken. Te
veel projectleiders en managers houden nog te veel vast aan de
opvatting: "Alles wat gemeten wordt is waardevol". Maar ook de
opvatting:
"Niet alles wat waardevol is, kan gemeten worden", moet een plaats
krijgen in veranderingsprocessen. Of zoals Albert Einstein zei: De mens
die zich omringt met feiten, zich zelf niet toestaat dat hij verrast
wordt, geen flits van intuïtie kent, geen veronderstellingen heeft,
geen risico neemt, leeft in een afgesloten cel.
Hieronder noem ik een aantal redenen waarom het ontwikkelen van het
innerlijk weten zinvol kan zijn:
* Om beter en sneller beslissingen te kunnen nemen.
* Om meer inzicht en overzicht te krijgen in complexe situaties.
* Om meer zelfvertrouwen te krijgen.
* Om meer in je kracht te komen en te blijven.
* Om meer bewust te worden van je belemmeringen en valkuilen waardoor
je daaraan kunt werken.
* Om beter om te gaan met weerstanden van mensen in je team.
* Om meer rust te krijgen en meer in het moment te zijn.
* Om je creativiteit te stimuleren.
* Om minder tijd aan zinloze rationalisaties te besteden.
Hiervoor is het van belang dat je als projectleider of manager
`gewaarzijn' hebt over wie je bent, hoe je met jezelf omgaat, hoe je
overkomt en met anderen omgaat. In het coachingstraject staat het
ontwikkelen van gewaarzijn centraal. Hiervoor worden verschillende
experimenten en werkvormen aangeboden. De coaching is ervaringsgericht.
Men leert fijn-zintuiglijke waarnemingen te herkennen (voelen, horen,
weten en zien) en er woorden aan te geven. Door middel van
visualisaties en andere oefeningen komt men meer in contact met het
gevoelsleven, de intuïtieve vermogens en hierop steeds meer te
vertrouwen.