Rijksoverheid
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag Directie Voedsel, Dier en Consument Cluster Voedselveiligheid Prins Clauslaan 8 2595 AJ Den Haag Postbus 20401 2500 EK Den Haag www.rijksoverheid.nl/eleni
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE
Onze referentie 209058
Datum 26 mei 2011
Antwoord op Kamervragen over besmetting van voedsel met ESBL
Geachte Voorzitter, Hierbij doe ik u, mede namens de minister van VWS, de antwoorden toekomen op Kamervragen gesteld door het lid Arib (PvdA) over de toenemende besmetting van voedsel met ESBL en het gevaar daarvan voor de volksgezondheid. 1 Bent u op de hoogte van de Zembla-uitzending, waarin gewezen wordt op het toenemende gevaar van ESBL-besmetting van voedsel ten gevolge van het overmatige antibioticagebruik in de intensieve veehouderij? Wat is uw reactie op dit bericht en op het feit dat ESBL zowel in vlees als ook in groente wordt gevonden? 2 Onderschrijft u de stelling dat er een rechtstreeks verband is tussen het royale gebruik van antibiotica in de veehouderij en de volksgezondheid (MRSA- en ESBLbacterie) en dat de volksgezondheid in gevaar is door de huidige werkwijze in de intensieve veehouderij omdat buitensporig gebruik van antibiotica leidt tot antibioticaresistentie bij dieren en mensen? Zo nee, waarom niet? Ja. In eerdere brieven hebben ik en de minister van Volksg
ezondheid, Welzijn en Sport (VWS) gewezen op het mogelijk verband tussen consumptie van met ESBLproducerende bacteriën besmet voedsel en de aanwezigheid van deze bacteriën bij mensen. Deskundigen geven aan dat de ESBL-problematiek gedeeltelijk kan worden toegeschreven aan resistentievorming in de veterinaire sector. Direct contact met levende dieren is de belangrijkste transmissieroute van veegerelateerde MRSA (TK 29683, nr. 70). In het mondelinge vragenuur van 19 april 2011 over de aanwezigheid van ESBLproducerende bacteriën op groenten heb ik toegezegd dat ik vragen over transmissieroutes toevoeg aan het rapport dat de Gezondheidsraad opstelt. Dit rapport gaat over de risico's van het gebruik van antibiotica in de veehouderij voor de volksgezondheid. Dit rapport verschijnt deze zomer. Daarnaast heeft VWS naar aanleiding van dit vragenuur het RIVM gevraagd met een consumentenadvies te komen over het eten van (rauwe) groenten. Dit advies
is op vrijdag 22 april jl. gegeven. Het RIVM adviseert de consument om groenten voor consumptie goed te wassen, eventueel te schillen en waar mogelijk te koken of te bakken. Volgens het RIVM heeft het geen zin om minder groenten te gaan eten uit angst voor een mogelijke besmetting met resistente bacteriën. Groenten zijn gezond en bij naleving van het advies zijn de risico's voor de gezondheid minimaal. 3 Wat vindt u van het feit dat de overheid al meer dan 30 jaar regelmatig ernstige waarschuwingen heeft gekregen over de gevaren voor de volksgezondheid van het antibioticagebruik in de intensieve veehouderij, maar dat geen concrete actie is ondernomen? Antimicrobiële resistentie is al enkele decennia een zorgpunt. Zowel in de humane als veterinaire sector zijn daarom, parallel, al jarenlang acties ondernomen om dit risico te verminderen. Zo hebben dierenartsen in de jaren `90 een formularium opgesteld, met daarin richtlijnen over het restrictief en selectief voorschrijven van antib