Wat vertellen Leidse wetenschappers tijdens Bessensap?
Drie Leidse onderzoekers maken op 6 juni hun opwachting op Bessensap,
het jaarlijkse evenement dat journalisten, voorlichters en onderzoekers
dichter bij elkaar brengt. Ze geven korte, toegankelijke presentaties
over hun onderzoek, waarbij ze gebruikmaken van afbeeldingen, video- en
audiomateriaal. Daarna beantwoorden ze vragen uit het publiek.
Steven Rieder: Wereldwijde kosmossimulatie
Sterrenkundige Steven Rieder, MSc, laat een film zien van de
computersimulatie van het heelal, gemaakt met een netwerk van
supercomputers van over de hele wereld.
In het zogenoemde CosmoGrid-project lukte het Rieder en
collega-wetenschappers om een gigantische simulatie van het heelal te
berekenen: een driedimensionale kubus van 8,5 miljard deeltjes. Dat
deze computers op enorme afstand van elkaar staan maakte de berekening
lastig uit te voeren, maar uiteindelijk konden de machines dankzij
supersnel internet als één functioneren. Het idee voor deze
berekening ontstond uit een samenwerking tussen Nederlandse en Japanse
onderzoekers, met aan beide kanten zowel sterrenkundigen als
computerwetenschappers. Het resultaat is een set snapshots waarmee we
het ontstaan van haloâs van donkere materie tot in zeer groot detail
kunnen volgen. Nu is in meer detail dan ooit tevoren te zien hoe
melkwegen ontstaan.
Clemens Löwik: Genmutatie tegen osteoporose
Prof.dr. Clemens Löwik, hoogleraar endocrinologie aan het Leids
Universitair Medisch Centrum, laat in een beeldpresentatie zien hoe
hij met collega-onderzoekers het mechanisme van het eiwit sclerostin
heeft ontrafeld, en hoe dat mensen met broze botten kan helpen.
Osteoporose, of botontkalking, is wereldwijd een groot probleem. Niet
alleen bij vrouwen in de overgang, maar ook bij de steeds ouder
wordende mens. Dat kost jaarlijks miljarden euroâs aan medische zorg.
Löwiks onderzoeksgroep ontwikkelde vele jaren geleden al medicijnen
tegen botafbraak, maar deze bisfofonaten brengen het verloren gegane
bot niet meer terug. Löwik hebben zijn onderzoeksgroep hebben nu
ontdekt dat mensen die door een genetisch defect superdikke botten
hebben, het eiwit sclerostin missen. Dit eiwit zorgt ervoor dat het
lichaam niet constant bot aanmaakt. Door nu juist dit botgroeiremmende
eiwit weg te vangen bij mensen die aan osteoporose lijden, neemt hun
botaanmaak weer toe en kunnen we straks deze aandoening genezen.
Rivke Jafe: Crimineel burgerschap?
Dr. Rivke Jaffe, onderzoeker bij het Instituut Culturele Antroplogie
en Ontwikkelingssociologie, licht met beeldmateriaal en
geluidsfragmenten haar onderzoek naar alternatieve
burgerschapsverhoudingen op Jamaica toe.
In mei 2010 protesteerden honderden Jamaicanen tegen de uitlevering
aan de VS van hun don (criminele wijkleider) Christopher âDudusâ Coke.
Media-aandacht ging vooral uit naar zijn vermeende betrokkenheid bij
grootschalige drugs- en wapenhandel. Figuren als Dudus worden
afgeschilderd als gewetenloze gangsters, maar ze genieten vaak grotere
populariteit en legitimiteit dan de overheid. Jaffe in Jamaicaanse
achterstandswijken doet onderzoek naar de macht van zulke leiders. Tot
op zekere hoogte hebben criminele organisaties daar de rol van de staat
overgenomen. Bewoners kunnen aanspraak maken op financiële steun,
werkgelegenheid en een mate van veiligheid en rechtspraak. In ruil
hiervoor moeten ze âbelastingâ betalen en de (illegale) activiteiten
van de leider steunen. Als wijkbewoners het gevoel krijgen dat de
overheid er alleen voor rijke mensen is, keren ze zich eerder tot zulke
informele vormen van bestuur.
Link
Website NWO Bessensap
Â
Â
(30 mei 2011 / Daniël Scheen)
Universiteit Leiden