Universiteit van Tilburg
Onderzoek
Compensatiehandel geen oplossing voor elektriciteitsmarkt
06 juni 2011 - 42 keer bekeken - Marktordening
Compensatiehandel lost de congestie op de elektriciteitsmarkt, die zich
in verschillende Europese regio's voordoet, wel op, maar is niet
noodzakelijk de meest efficiënte manier daarvoor. Dat toont
wetenschappelijk onderzoek van universitair hoofddocent Bert Willems
van Tilburg University en Justin Dijk van de Vrije Universiteit
Amsterdam aan.
De Nederlandse overheid is voorstander van de zogenoemde
compensatiehandel, waarbij partijen door de netwerkbeheerder worden
betaald om hun productie te verminderen en zo filevorming op het net te
voorkomen. Compensatiehandel is een veelgebruikte methode tegen
congestie, maar de wetenschappers tonen aan dat marktsplitsing beter
zal werken.
,,Het is veel beter om te werken met het zogenoemde `nodal pricing', te
vertalen als marktsplitsing, zoals dat bijvoorbeeld in Noorwegen wordt
toegepast. Het is wellicht wat ingewikkelder dan compensatiehandel,
maar nieuwe competetieve spelers treden dan toe waar ze het meeste
nodig zijn. En dat is uiteindelijk gunstig voor de prijs die de
gebruiker moet betalen'', aldus de Tilburgse onderzoeker Willems.
Tuinbouwsector
,,In Nederland staan onder meer de tuinbouwsector en windmolenbedrijven
te trappelen om toe te treden tot de markt. Als iedereen zomaar op het
elektriciteitsnet zou mogen met zijn geproduceerde stroom, ontstaan
grote verstoppingen. Dat gebeurt nu ook al op bepaalde tijdstippen en
in bepaalde gebieden. Een netbeheerder zoals TenneT moet ervoor zorgen
dat de zaak niet hopeloos vastloopt'', legt Willems uit.
Subsidie
Willems en Dijk stellen vast dat compensatiehandel impliciet subsidie
betekent voor bedrijven om toe te treden tot de elektriciteitsmarkt in
gebieden met een productieoverschot. ,,Als er geen sprake is van
congestie heeft dat een positief effect op de kracht van de markt, maar
subsidiëren van toetreden is sociaal gezien ongewenst in gebieden waar
sprake is van een algemeen surplus'', aldus de onderzoekers.
Prijzen
Marktsplitsing is volgens Willems veel efficiënter. ,,Het zorgt voor
optimaal gebruik van het transmissienetwerk met daarbij een efficiënte
prijsprikkel voor bedrijven, wat effectieve competitie in de hand
werkt. Uiteindelijk is dat voor alle partijen beter, van beheerder en
producent tot aan eindafnemer. Het enige bezwaar zou kunnen zijn dat
consumenten bij marktsplitsing verschillende prijzen voor stroom gaan
betalen, afhankelijk van het gebied waar ze wonen. Dat zou politiek
gevoelig kunnen liggen. Aan de andere kant: politici verwachten toch
ook niet dat een biertje in het hele land overal hetzelfde kost?'',
aldus Willems.