Ingezonden persbericht



- PERSBERICHT -

'Ikea? Troep!'

Nieuw: Het Architectenboek deel 8
Ontwerpen in tijden van crisis

Epe - 6 juni 2011. Zet de economische crisis een rem op de ontwikkelingen in de architectuur? En zijn architecten in staat om de toenemende roep om duurzaamheid te vertalen in hun ontwerpen? Deze vragen vormen de inzet van het zojuist verschenen achtste deel van de spraakmakende jaarlijkse uitgave Het Architectenboek. Aan de hand van het thema 'Ontwerpen in tijden van crisis' luchten tal van vooraanstaande architecten en ontwerpers hun hart over de stand van zaken in hun vakgebied. 'De crisis was hoognodig.'

Niet alleen voetbal is oorlog, ook in de architectuur gaat het er soms ruw aan toe. De financiële crisis heeft de bouwwereld ongemeen hard getroffen, waardoor veel architecten noodgedwongen toegetreden zijn tot het leger der werklozen. Rijksbouwmeester Liesbeth van der Pol heeft recentelijk zelfs speciale programma's moeten opzetten om jonge mensen voor het vak te behouden. Maar de toestand is natuurlijk niet hopeloos. Want de architect (en zijn 'kleine broertje' de productontwerper) hebben een belangrijke voorsprong op anderen die door de financiële crisis getroffen zijn. Hun creativiteit biedt hen immers een uitgelezen mogelijkheid om de crisis de kop in te drukken. Maar zijn architecten en ontwerpers daadwerkelijk in staat de vlucht naar voren te kiezen? In hoeverre wordt de vormelijke smaak van opdrachtgevers beïnvloed door economische invloeden? En hoe komen we gezamenlijk de crisis te boven? Deze vragen staan centraal in de nieuwe editie van het jaarlijks verschijne nde Architectenboek.

Het thema voor alweer het achtste deel van de bekende publicatie luidt 'Ontwerpen in tijden van crisis'. Aan de hand van dit thema ondervroeg auteur Henk-Jan Hoekjen opnieuw de crème de la crème van de Nederlandse architectuur- en designwereld. In de kloeke uitgave zijn dit maal interviews opgenomen met onder meer Willem Jan Neutelings, Richard Hutten, Paul de Ruiter, Studio Job en Hans van Heeswijk. Krasse uitspraken worden hierbij niet geschuwd. Zo maakt Richard Hutten zich vrolijk over de dreigende neergang van het door hem verafschuwde IKEA en vertellen Job Smeets en Nynke Tynagel van Studio Job dat de economische crisis voor hen als geroepen kwam: 'Nu hebben we eindelijk tijd om alle opdrachten weg te werken die nog op de plank lagen.' Jurjen van der Meer van architectenbureau de Zwarte Hond ziet de crisis als een kans om het architectenvak structureel te veranderen. Volgens de nurkse noorderling is het tijdperk van de iconenbouwende kunstenaar, die zich niets geleg en laat liggen aan de andere partijen in het bouwproces, definitief achter de rug. Bij deze analyse vindt hij Willem Jan Neutelings aan zijn zijde, die benadrukt dat architectuur nog altijd een ambachtelijk vak is.

Net als de economische crisis heeft ook de ecologische crisis nogal wat gevolgen voor de architectuur. Opdrachtgevers vragen in toenemende mate om 'duurzame gebouwen'. Deze ontwikkeling legt iemand als Paul de Ruiter geen windeieren. De Amsterdamse architect is al sinds jaar en dag actief op het gebied van duurzame architectuur en kan momenteel de vruchten plukken van zijn opgebouwde expertise. Wat hem betreft moeten ook andere bureaus zich nog meer gaan bekwamen op het gebied van duurzaamheid. 'Want veel bureaus zéggen wel dat ze duurzaam zijn, maar kunnen dat in de praktijk vaak nog niet waarmaken.' Ook in andere interviews, bijvoorbeeld met Ronald Schleurholts van cepezed en Erik van Eck van Broekbakema, komt het ecologische aspect uitgebreid aan de orde. Schleurholts benadrukt het belang van innovatieve high tech-oplossingen, terwijl Van Eck een lans breekt voor de modernistische uitgangspunten 'licht, lucht en ruimte'. De Amsterdamse architect Hans van Heeswijk benadrukt in zijn bijdrage dat bouwmeesters niet alleen moeten kijken naar duurzame nieuwbouw, maar vooral ook naar de mogelijkheden van renovatie. De gedachte dat er op dit gebied voor de ambitieuze architect minder eer te behalen valt, wimpelt hij weg. 'Eerlijk gezegd vind ik renovatie vaak nog uitdagender dan het realiseren van nieuwbouw', aldus de architect, die met de renovatie van de Hermitage aan de Amstel recentelijk nog een indrukwekkende proeve van bekwaamheid afleverde.

Naast de vaak polemiserende bijdragen van een elftal architecten en ontwerpers zijn in het Architectenboek deel 8 ook een aantal meer beschouwende hoofdstukken te vinden. Atto Harsta, oprichter van de Stichting Living Daylights, roept architecten op om op een slimmere manier te gaan ontwerpen, zodat daglicht een grotere rol kan gaan spelen in de architectuur. 'Want in feite bouwden de Romeinen slimmer dan wij.' En Janny Rodermond, directeur van het Stimuleringsfonds voor Architectuur, rekent af met een aantal mythes en vooroordelen die nog altijd de ronde doen over 'haar' fonds. Verder roept zij overheden op om weer meer zicht te krijgen op hun ruimtelijke agenda. 'Want gemeentes en provincies hebben vaak geen idee meer van de aanwezige ruimtelijke voorzieningen in hun gebied.'

Het Architectenboek deel 8 is niet alleen een leesboek. Evenals in voorgaande edities valt er in de publicatie ook veel te zien. De veelal chargerende posities in de interviews en essays worden aanschouwelijk gemaakt met een schat aan fotomateriaal van opmerkelijke innovatieve, duurzame en/of gerenoveerde gebouwen. Hierbij is er aandacht voor exterieur én interieur van de besproken ontwerpen. Bovendien zijn in het boek allerlei nieuwe interieurproducten te zien, die werden gepresenteerd op de recente designbeurzen in Kortrijk, Keulen en Milaan. Al met al biedt het Architectenboek deel 8 de lezer hiermee een indringende blik in het wezen van de hedendaagse Nederlandse architectuur.

Het Architectenboek deel 8 werd officieel gepresenteerd tijdens de beurs 100% Design in de Van Nelle Fabriek in Rotterdam.

Het Architectenboek deel 8 is een uitgave van Inside Information BV Auteur: Henk-Jan Hoekjen.
Nederlands, gebonden, 144 pagina's.
ISBN: 978 90 807608 8 2
Prijs: ¤ 62,50
Verkrijgbaar via www.hetarchitectenboek.nl / www.insideinformation.nl / www.bol.com en in de boekhandel.