VARA

Documentaires Hans Polak in juni bij de VARA op Nederland 2

Hilversum, 9 juni 2011

In oktober 2000 zond de VARA de documentaire `Vervuild, vereenzaamd en verwaarloosd' uit. Documentairemaker Hans Polak filmde hiervoor de strijd van GGD-medewerkers in Rotterdam om een menswaardig bestaan te bieden aan cliënten die verkeren aan de rafelrand van de maatschappij: zwervers, eenzamen, prostituees, dak- en thuislozen, drank- en drugsverslaafden. `Vervuild, vereenzaamd en verwaarloosd' is op donderdag 16 juni a.s. nogmaals te zien, om 22.55 uur bij de VARA op Nederland 2.

Een week later, op donderdag 23 juni (ook om 22.55 uur op Nederland 2), is een nieuwe vervolg-documentaire te zien: `De bemoeizorgers'. Hierin keert Hans Polak na ruim tien jaar terug naar Rotterdam om het resultaat te filmen van de inspanningen van de GGD.

`Dit tweeluik gaat over een groep mensen, die het nooit zonder hulp kan rooien', legt Hans Polak uit. `Wat we in de twee films zien, is de onmacht van mensen om het leven aan te kunnen. En dat terwijl de GGD in Rotterdam zich geconfronteerd ziet met grote bezuinigingen. Wat me bij de terugkeer na tien jaar opviel, is dat het aantal probleemgevallen ongeveer constant is gebleven, maar dat de aard van de problemen ernstiger is geworden.'

Toen `Vervuild, vereenzaamd en verwaarloosd' in oktober 2000 was uitgezonden, schreef de Volkskrant: "Eenzaamheid, je gaat ervan naar de klote', huilt een man. Als de GGD langskomt en aandacht geeft, gaat het even beter. Hoe hun leven verder loopt, toont de documentaire niet. Dat is jammer.' En NRC Handelsblad schreef: `Hans Polak moet maar gauw teruggaan. Kan hij filmen of de GGD'ers in Rotterdam echt rafelrandinbrekers zijn, die eenzame maar gelukkige mensen zo snel mogelijk willen wegstoppen in een tehuis. En kunnen we direct zien of er een nieuwe dierenfamilie huist in de leunstoel van de muizenmevrouw.'

Welnu, ruim tien jaar later ging Hans Polak inderdaad opnieuw naar Rotterdam. Hij filmde hoe het is gegaan met de vereenzaamde, vervuilde en verwaarloosde mensen, die in de eerste documentaire een rol speelden.
Rode draad in de vervolg-documentaire is sociaal verpleegkundige Meta van der Schee van de GGD. Ook haar collega's Jos Jongeleen en Martin Daamen worden gevolgd. Ze kwamen allen ook in de eerste documentaire voor. Voor hen alle drie geldt dat ze in die tien jaar nog niets van hun enthousiasme en werklust verloren hebben. Zonder enige vorm van cynisme staan ze Rotterdammers terzijde die niet goed voor zichzelf kunnen zorgen.

Hans Polak gaat opnieuw op bezoek bij het muizenvrouwtje, mevrouw Smit, die destijds honderden muizen liet wonen in haar meubilair. Ze blijkt haar aandacht inmiddels te richten op een andere groep huisgenoten: geen muizen meer, maar honderden poppen en pluche beesten, die ze net zo toespreekt als destijds haar muizen.
Ook mevrouw Ett, de voormalige operazangeres die haar flat vervuilde, wordt opnieuw bezocht. Ze is destijds onder dwang verhuisd, maar heeft van haar nieuwe behuizing een even grote puinhoop gemaakt als in haar vorige woning.
En dan is er nog Willem. In de eerdere film werd zijn huis schoon gemaakt: er werden toen tonnen afval uit verwijderd. Hoe gaat het nu met hem?
Zangeres Marjolein Meijers van de Berini's is zeer begaan met het lot van de GGD-cliënten. Zij zingt het lied `Gekke Marie' voor een zwerver uit Polen, die de nachten doorbrengt onder de bruggen van Rotterdam.

Van de cliënten die in de eerdere film voorkwamen, zijn er inmiddels twee overleden: de heer Frisch en de voormalige orgeldraaier Nico. De hulpverleners die hen tot het laatst hebben begeleid, vertellen wat er met deze mensen is gebeurd.
Mevrouw Ett was tijdens de opnamen voor de nieuwe film nog in leven, maar ook zij is kort geleden overleden.

`Vervuild, vereenzaamd en verwaarloosd', documentaire van Hans Polak uit oktober 2000, opnieuw te zien op donderdag 16 juni 2011 om 22.55 uur bij de VARA op Nederland 2.

`De bemoeizorgers', nieuwe documentaire van Hans Polak, op donderdag 23 juni 2011 om 22.55 uur bij de VARA op Nederland 2.