Hanan Ashrawi houdt Leidse Vrijheidslezing 2011
De Leidse Vrijheidslezing wordt op vrijdag 17 juni in de Leidse Pieterskerk uitgesproken door Hanan Ashrawi, voorvechter van het op vreedzame wijze bevrijden van de in 1967 bezette Palestijnse gebieden. Ashrawi zet zich in voor de mensenrechten en voor verbreiding van democratie binnen de Palestijnse Autoriteit.
Vrijheid, mensenrechten en democatie
Hanan Ashrawi
De Leidse Vrijheidslezing die dit jaar voor de tweede keer wordt gehouden, is een initiatief van de Universiteit Leiden, het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de gemeente Leiden. Hiermee willen de drie partners benadrukken dat de universiteitsstad Leiden van oudsher een sterke verbondenheid heeft met het idee van vrijheid. De Leidse Vrijheidslezing is in het leven geroepen om het belang van vrijheid voor wetenschap en democratie te benadrukken en de discussie over vrijheid levend te houden. De organisatie van de Vrijheidslezing 2011 is dit jaar in handen van de gemeente Leiden. Vorig jaar hield schrijver Salman Rushdie de eerste Vrijheidslezing in de Leidse Pieterskerk.
Hanan Ashrawi richt in 1998 de MIFTAH op, het Palestijnse Initiatief voor een Algemene Dialoog en Democratie. Ashrawi streeft met deze organisatie naar een vreedzame beëindiging van de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden. Ashrawi wil een einde aan de bezetting om humanitaire redenen, en niet zozeer om ideologische of historische redenen. De MIFTAH zet zich ook in voor de mensenrechten en de verbreiding van democratie binnen de Palestijnse Autoriteit. Hanan Ashrawi ontving in 2002 de Olof Palme-prijs en in 2003 de Syndey Vredesprijs.
Leiden en Vrijheid
De stad Leiden kenmerkt zich door een rijke traditie op het gebied van het thema vrijheid. Tijdens de 80-jarige oorlog - de Nederlandse bevrijdingsoorlog - werd de stad in het jaar 1574 maandenlang belegerd door het leger van de koning van Spanje onder het gezag van de gevreesde Hertog van Alva. Uiteindelijk werd de stad op 3 oktober 1574 door prins Willem van Oranje bevrijd. Met name de vrijheid van godsdienst was een belangrijk thema in het conflict met Spanje. Tijdens het beleg heeft het stadsbestuur een motto voor de stad bedacht: Haec Libertatis Ergo ofwel Dit omwille van de Vrijheid, de zinspreuk die de stad Leiden nog steeds in zijn wapen voert en velen tot leidraad is geweest. Ook de universiteit, die enkele maanden na de bevrijding door de prins werd gesticht, mat zich een zinspreuk aan: Praesidium Libertatis (Bolwerk der Vrijheid). Dit is vandaag de dag nog steeds het motto van de universiteit.
Geleid door beide zinspreuken hebben de voorzitter van de universiteit, prof. mr. Paul van der Heijden, de voorzitter van de Raad van Bestuur van het Leids Universitair Medisch Centrum, prof.dr. Ferry Breedveld en de burgemeester van de gemeente Leiden, drs. Henri Lenferink, besloten jaarlijks een vrijheidslezing te houden. Deze is vrij toegankelijk voor een ieder die belangstelling heeft. Als locatie voor deze lezing is de historische Pieterskerk gekozen, die ook in de periode van het beleg van Leiden een prominente rol heeft gespeeld.
Vrijheid is nooit vanzelfsprekend
De drie initiatiefnemers onderstrepen met het instellen van een jaarlijkse vrijheidslezing het belang van vrijheid. Vrijheid is bij uitstek de voorwaarde waaronder wetenschap gedijt. De wetenschappelijke vrijheid om zonder inmenging van machthebbers, religieuze opvattingen of vooroordelen onderzoek te doen en op zoek te gaan naar nieuwe verklaringen is een noodzakelijke voorwaarde voor vooruitgang en welvaart. Maar ook in de democratie speelt het begrip vrijheid een cruciale rol. De vrijheid van de burger om naar eigen inzicht en geweten beslissingen te nemen en zijn stem uit te brengen, de vrijheid van meningsuiting en de andere grondwettelijke vrijheden zijn en blijven in democratie en rechtsstaat de fundamenten van de samenleving. Vrijheid is nooit vanzelfsprekend, maar moet als idee, evenals gelijkheid en broederschap, steeds weer nieuwe impulsen krijgen.
Universiteit Leiden