Ingezonden persbericht
Markus Lüpertz
In 't God'lijk Licht
25 juni t/m 2 oktober 2011
Gemeentemuseum Den Haag
Voor de Duitse kunstschilder en beeldhouwer Markus Lüpertz (1941) is het overduidelijk dat kunst ver boven het dagelijks leven uitstijgt. Waar mogelijk verkondigt hij deze visie die in schril contrast staat met de hedendaagse discussie waarin kunst moet wedijveren met plat vermaak en lifestyle. In de media dikt hij zijn overtuiging aan door zijn onberispelijke en zelfverzekerde optreden als 'Koning der schilders'. Ook in de architectuur van het Gemeentemuseum Den Haag komt de afstand tussen kunst en dagelijks leven op verschillende manieren tot uiting. Deze overeenkomst vormt het uitgangspunt voor dit grootse retrospectief dat niet chronologisch maar aan de hand van thema's geconstrueerd is en waarin aandacht is voor recent werk, voor de hoogtepunten uit zijn oeuvre én voor het genie Lüpertz zelf.
De in Reichenberg geboren schilder en beeldhouwer Markus Lüpertz behoort samen met Penck, Immendorff en Baselitz tot de generatie na-oorlogse Duitse kunstenaars die het expressionisme nieuw leven inbliezen. Zijn werk typeert zich door een enorme veelzijdigheid en door zijn zoektocht naar het evenwicht tussen abstractie en figuratie, tussen vorm en kleur. In zijn schilderkunst is het landschap favoriet, terwijl de menselijke figuur in zijn beeldhouwwerk juist centraal staat.
Markus Lüpertz behoort al jaren tot de top van de hedendaagse Duitse kunstenaars. In 2010 maakte hij bijvoorbeeld een achttien meter hoge Hercules ter herinnering aan het project Culturele Hoofdstad Ruhr 2010. De creatieve ontwikkeling van dit gigantische sculptuur, dat sinds december boven op een toren in Essen prijkt, speelt een grote rol in deze overzichtstentoonstelling. Een kleinere versie van het beeld zal voor de ingang van de tentoonstelling staan.
De expositie begint met het thema van de zoektocht naar een eigen taal, ergens tussen abstractie en naturalisme in, aan het begin van de jaren 60. Verbazingwekkend genoeg inspireerde hij zich in een eerste stap op de kunst van Cobra; wat resulteerde in een serie Donald Duck schilderijen in Cobra-achtige stijl, een serie die nog nooit eerder in Nederland is getoond. Al gauw komt Lüpertz echter tot de dithyrambische schilderijen, waarin hij zijn eigen vorm vond. De werken zijn vernoemd naar de dithyrambe, een loflied uit de klassieke oudheid op Dionysos, god van de geestdrift, wijn, roes en chaos.
In een andere zaal rond het thema boomstammen, staat het werk Baumstammm-dithyrambisch, dat het Gemeentemuseum Den Haag in 2006 aankocht met behulp van de BankGiro Loterij, centraal. Andere thema's die aan bod komen zijn Lüpertz' expliciete referenties aan de kunstgeschiedenis of aan de literatuur, bijvoorbeeld Alice in Wonderland van Lewis Carroll.
Markus Lüpertz is in Duitsland een bekende mediafiguur. Als een echte 'Malerfürst' doet hij denken aan de kunstenaars uit het einde van de negentiende eeuw die zich ver verheven voelden boven de burgerlijke maatschappij. Dat de kunst met een grote K van Lüpertz gelijktijdig geprogrammeerd staat met de tentoonstelling Anoniem gekozen waarbij het museum open staat voor amateurs en professionals, roept een boeiende tegenstelling op.
De tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door RWE, de Duitse energiemaatschappij die Essent overnam. Eerder werkten Essent en het GEM al samen tijdens de expositie Catch of the day van de Nederlandse kunstenaar David Bade. Voor het Gemeentemuseum Den Haag biedt deze samenwerking de kans om, geheel in lijn met het nieuwe beleid van het museum, nieuwe publieksgroepen aan te trekken van over de grens.