A neutral conception of punishment. A philosophical analysis
Datum: 30 juni 2011
Promotie: dhr. V.C. Geeraets, 16.15 uur, Doopsgezinde Kerk, Oude
Boteringestraat 33, Groningen
Proefschrift: A neutral conception of punishment. A philosophical
analysis
Promotor(s): prof.mr.dr. A.R. Mackor, prof.dr.mr. W. van der Burg
Faculteit: Rechtsgeleerdheid
Pleidooi voor neutrale conceptie van strafbegrip
Vincent Geeraets verdedigt in zijn dissertatie de claim dat een
neutrale conceptie een betere interpretatie van het strafbegrip vormt
dan een normatieve conceptie. De pointe van de neutrale conceptie is
dat het een aantal maatregelen karakteriseert als straf - bijvoorbeeld
de reparatoire sanctie uit het bestuursrecht, de maatregel TBS
(terbeschikkingstelling) en de maatregel ISD (inrichting stelselmatige
daders) - die normaal gesproken niet als zodanig worden aangemerkt.
Volgens de normatieve conceptie vallen deze maatregelen juist buiten
het strafbegrip.
Ondanks het feit dat een dergelijke neutrale conceptie afwijkt van het
normale (juridische) taalgebruik, zijn er goede redenen om deze
conceptie als uitgangspunt te nemen. Geeraets betoogt dat het
uitsluiten van de hierboven genoemde maatregelen als straf gemakkelijk
kan leiden tot `quiëtisme'. Door deze maatregelen niet te
karakteriseren als straf, ontstaat al snel de indruk dat ze moreel
gezien niet, of minder problematisch zijn dan `normale' straf en dat
ten aanzien van deze maatregelen met beperkte procedurele waarborgen
kan worden volstaan. Dergelijk `quiëtisme' kan voorkomen worden met de
neutrale conceptie, aangezien binnen deze benadering het zwaartepunt
ligt op de ernst van de sanctie.
De dissertatie staat in het licht van het ontwikkelen van een neutrale
conceptie en het bespreken en weerleggen van mogelijke bezwaren.
Daarbij besteedt Geeraets aandacht aan ideeën over vergelding en
preventie, het rechtsbeginsel `geen straf zonder schuld', het
proportionaliteitsbeginsel, het `bedoeld/onbedoeld'-onderscheid, en de
claim dat met straf de persoonlijkheid van de dader gerespecteerd
wordt. Steeds onderzoekt hij hoe het idee in kwestie zich verhoudt tot
het strafbegrip.
Vincent Geeraets (Rotterdam, 1978) studeerde rechtsgeleerdheid aan de
Rijksuniversiteit Groningen. Hij verrichtte zijn onderzoek bij de
vakgroep rechtstheorie aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de RUG.
Laatst gewijzigd: 21 juni 2011 12:11
Rijksuniversiteit Groningen