Ministerie van Defensie

Laatste vlucht Sperwer

30 juni 2011, 10.13 uur

Na bijna 12 jaar actieve dienst beleefde de Sperwer woensdag boven 't Harde zijn laatste vlucht. Als `oog van de troepen' bewees het Unmanned Aerial Vehicle (UAV) in Uruzgan zijn nut. Het op afstand bestuurbare vliegtuigje vergaarde in de Afghaanse provincie tussen 2006 en 2009 waardevolle inlichtingen voor de grondtroepen. UAV's van het type Scan Eagle dienen de komende jaren als tussenoplossing tot de opvolger van de Sperwer binnen is.

Vanaf het grondstation lanceerde de Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Rob Bertholee, met één druk op de knop voor de laatste keer de Sperwer. Vanwege de hoge exploitatiekosten is het niet langer mogelijk het UAV operationeel te houden. Om toch in inlichtingen vanuit de lucht te kunnen voorzien, is begonnen met de aanschaf van de Scan Eagle. Daarnaast heeft de landmacht 25 draagbare systemen met elke drie vliegtuigjes van het type Raven in huis.

Meerwaarde

Het nut van de inzet van UAV's is onomstreden. Zonder dat er mensenlevens aan gevaar worden blootgesteld, kunnen de vliegtuigjes vanuit de lucht gevechtsinlichtingen en doelopsporingsgegevens inwinnen. Een dag- en nachtcamera onder het vliegtuig stuurt vervolgens real time videobeelden door naar een grondstation.

Volgens de commandant 101 RPV-batterij, de eenheid die met de Sperwer werkte, majoor Koos Willemsen, werd de waarde van de Sperwer vooral in Afghanistan bewezen. "Diverse mannen en vrouwen op de grond gaven aan dat het uitvoeren van missies zonder de ondersteuning van UAV een minder veilig gevoel geeft en ten koste gaat van de situational awareness."

Technische mankementen

Luitenant-generaal Bertholee krijgt een aandenken aan de laatste vlucht. foto: ministerie van Defensie

De Sperwer had een voortrekkersrol op het gebied van onbemande systemen binnen Defensie. Nederland was daarnaast het eerste land dat met de Sperwer een volledig gecertificeerd proces doorliep om een onbemand vliegtuigsysteem luchtwaardig te laten verklaren.

Ondanks de vele technische mankementen in de beginjaren heeft het vliegtuig, sinds de eerste vlucht op 15 september 1999 boven het Franse Mourmelon, een goede staat van dienst.

101 RPV-batterij heeft met zijn Sperwer Air Vehicles 1151 vlieguren gemaakt, verdeeld over 601 vluchten. Hiervan is het merendeel in Afghanistan gevlogen: 713 vlieguren in 285 vluchten.

De Sperwer werd afgeleid van de Crécerelle (torenvalk), die sinds 1995 in gebruik is bij de Franse landmacht. Zweden, Denemarken, Griekenland en Canada werken ook met de Sperwer.