Vakbondsbestuurder neemt Poolse aspergestekers in huis
* 29-06-2011
FNV Bondgenoten-bestuurder Wim Baltussen biedt sinds dinsdag onderdak
aan drie Polen. De Oost-Europeanen werkten op een aspergestekerij in
Someren, waarvan de eigenares op 15 juni werd aangehouden op verdenking
van uitbuiting van buitenlandse werknemers.
Met de oogst achter de rug had de moeder van de aspergeteelster
dinsdagochtend de op het bedrijf wonende Poolse werknemers op straat
gezet. Daardoor hadden vier van hen geen onderkomen meer.
Reisgeld
Eén Pool is op eigen houtje met het openbaar vervoer vertrokken. De
overige van de in totaal 26 mensen waren vrijdag- en maandagavond al
naar huis getogen, een aantal voorzien van door de bond voorgeschoten
reisgeld. Baltussen: "We hebben vijftien mensen ieder honderd euro
gegeven."
Verzoek
De vakbondsbestuurder hoefde niet lang na te denken toen hij het
verzoek kreeg zich te ontfermen over de drie achtergebleven
medewerkers. "Helemaal niet. Dat doe je toch gewoon als die mensen
nergens naartoe kunnen. Zes jaar geleden had ik dertien Polen over de
vloer. Heel erg gezellig, maar vooral uitermate leerzaam."
Sofinummer
Het in Nederland achtergebleven trio geniet in elk geval tot vrijdag
gastvrijheid bij Baltussen. "Ze hebben een sofinummer nodig en we
hebben vrijdag een afspraak met de belastingdienst. Zonder sofinummer
moeten ze over hun inkomen 52 procent belasting betalen. Gezien hun
inkomen over drie/vier maanden is dat wel heel erg veel."
Vorderingen op aspergeboerin
Alle 26 Polen hebben nog flink wat loon tegoed. Volgens Baltussen lopen
de vorderingen op de aspergeboerin bij sommige werknemers op tot
duizenden euro's. "We houden de normale bedragen aan: volgens de cao
open teelten, plus toeslagen voor seizoenarbeid, werken op zondag,
vakantiegeld. Gewoon, waar ze recht op hebben."
Bonnensysteem
De Polen werden zwaar onderbetaald op het aspergebedrijf, dat zeven
kilometer van de dichtstbijzijnde dorpskern ligt. Ze werkten zeven
dagen per week tegen 45 eurocent per gestoken kilo
asperges. Hun voorschotten gingen op aan levensmiddelen die ze via een
bonnensysteem en tegen woekerprijzen bij de boerin moesten kopen. Zo
kostte 50 gram tabak 10 euro en een rol wc-papier 50 eurocent.
Geen warm eten
Verder betaalden ze tien euro per dag huur voor uiterst
povere huisvesting. Baltussen: "Twee douches voor veertig mensen, ze
hebben maanden geen kookgelegenheid gehad. Moesten 10 tot 14 uur per
dag werken zonder warm eten. En wat zegt de gemeente: 'er hangt een
bordje nooduitgang, er hangt een brandmelder, dus het is veilig. Maar
je moet toch niet willen dat mensen in jouw gemeente op zo'n manier
wonen."
Boos
Baltussen: "Zulke praktijken kunnen we toch niet accepteren. Ik ben
heel erg boos. Er wordt gezegd dat we die mensen hard nodig hebben om
de producten van het land te krijgen. En dan gebeurt dit. Ik kan er met
mijn verstand niet bij, en ik heb heel veel verstand."
Boetes
De aspergeboerin uit Someren vestigt niet voor het eerst de aandacht op
zich. Begin 2010 kreeg ze door de Raad van State al bijna drie ton aan
definitieve boetes opgelegd over 2005 en 2006, toen Polen op haar
bedrijf aan het werk waren zonder dat zij de benodigde vergunningen
had.
Mensenhandel
In januari 2010 werd zij gearresteerd op verdenking van mensenhandel en
uitbuiting van buitenlandse werknemers. Ze kwam na een halfjaar
voorarrest in juli voorwaardelijk vrij. Twee weken geleden werd ze
opnieuw vastgezet, dit keer omdat ze de schorsende voorwaarden voor
haar vrijlating zou hebben geschonden.
FNV Bondgenoten