FNV Bondgenoten

Vakbondsbestuurder neemt Poolse aspergestekers in huis


* 29-06-2011

FNV Bondgenoten-bestuurder Wim Baltussen biedt sinds dinsdag onderdak aan drie Polen. De Oost-Europeanen werkten op een aspergestekerij in Someren, waarvan de eigenares op 15 juni werd aangehouden op verdenking van uitbuiting van buitenlandse werknemers.

Met de oogst achter de rug had de moeder van de aspergeteelster dinsdagochtend de op het bedrijf wonende Poolse werknemers op straat gezet. Daardoor hadden vier van hen geen onderkomen meer.

Reisgeld

Eén Pool is op eigen houtje met het openbaar vervoer vertrokken. De overige van de in totaal 26 mensen waren vrijdag- en maandagavond al naar huis getogen, een aantal voorzien van door de bond voorgeschoten reisgeld. Baltussen: "We hebben vijftien mensen ieder honderd euro gegeven."

Verzoek

De vakbondsbestuurder hoefde niet lang na te denken toen hij het verzoek kreeg zich te ontfermen over de drie achtergebleven medewerkers. "Helemaal niet. Dat doe je toch gewoon als die mensen nergens naartoe kunnen. Zes jaar geleden had ik dertien Polen over de vloer. Heel erg gezellig, maar vooral uitermate leerzaam."

Sofinummer

Het in Nederland achtergebleven trio geniet in elk geval tot vrijdag gastvrijheid bij Baltussen. "Ze hebben een sofinummer nodig en we hebben vrijdag een afspraak met de belastingdienst. Zonder sofinummer moeten ze over hun inkomen 52 procent belasting betalen. Gezien hun inkomen over drie/vier maanden is dat wel heel erg veel."

Vorderingen op aspergeboerin

Alle 26 Polen hebben nog flink wat loon tegoed. Volgens Baltussen lopen de vorderingen op de aspergeboerin bij sommige werknemers op tot duizenden euro's. "We houden de normale bedragen aan: volgens de cao open teelten, plus toeslagen voor seizoenarbeid, werken op zondag, vakantiegeld. Gewoon, waar ze recht op hebben."

Bonnensysteem

De Polen werden zwaar onderbetaald op het aspergebedrijf, dat zeven kilometer van de dichtstbijzijnde dorpskern ligt. Ze werkten zeven dagen per week tegen 45 eurocent per gestoken kilo asperges. Hun voorschotten gingen op aan levensmiddelen die ze via een bonnensysteem en tegen woekerprijzen bij de boerin moesten kopen. Zo kostte 50 gram tabak 10 euro en een rol wc-papier 50 eurocent.

Geen warm eten

Verder betaalden ze tien euro per dag huur voor uiterst povere huisvesting. Baltussen: "Twee douches voor veertig mensen, ze hebben maanden geen kookgelegenheid gehad. Moesten 10 tot 14 uur per dag werken zonder warm eten. En wat zegt de gemeente: 'er hangt een bordje nooduitgang, er hangt een brandmelder, dus het is veilig. Maar je moet toch niet willen dat mensen in jouw gemeente op zo'n manier wonen."

Boos

Baltussen: "Zulke praktijken kunnen we toch niet accepteren. Ik ben heel erg boos. Er wordt gezegd dat we die mensen hard nodig hebben om de producten van het land te krijgen. En dan gebeurt dit. Ik kan er met mijn verstand niet bij, en ik heb heel veel verstand."

Boetes

De aspergeboerin uit Someren vestigt niet voor het eerst de aandacht op zich. Begin 2010 kreeg ze door de Raad van State al bijna drie ton aan definitieve boetes opgelegd over 2005 en 2006, toen Polen op haar bedrijf aan het werk waren zonder dat zij de benodigde vergunningen had.

Mensenhandel

In januari 2010 werd zij gearresteerd op verdenking van mensenhandel en uitbuiting van buitenlandse werknemers. Ze kwam na een halfjaar voorarrest in juli voorwaardelijk vrij. Twee weken geleden werd ze opnieuw vastgezet, dit keer omdat ze de schorsende voorwaarden voor haar vrijlating zou hebben geschonden.