Ecorys
Logistieke Westas harde kern van de Amsterdamse economie
5 juli 2011 - Jan Rutten en Gerlof Rienstra,
managing partners van Ecorys, vragen in een ingezonden artikel in het
Laatste Woord in het Parool vandaag beleidsmatig aandacht voor de
economische betekenis van deze logistieke Westas. De logistieke Westas
zou volgens Rutten en Rienstra moeten terugkomen in de zogenoemde
Amsterdam-brief van het kabinet, die naar verwachting na de zomer als
onderdeel van het topsectorenbeleid van het Rijk zal verschijnen.
Ecorys ondersteunt het project Amsterdam Connecting Trade inhoudelijk
en redactioneel. Het project maakt onderdeel uit van de logistieke
Westas in de regio Amsterdam. De logistieke Westas stelt de combinatie
Airport-Seaport - van Schiphol tot Noordzeekanaalgebied - als
belangrijk economisch cluster voor deze regio centraal. Naast de Zuidas
- die zich vooral richt op de financiële en zakelijke dienstverlening
en op (multi)nationale hoofdkantoren van grote ondernemingen - is de
Westas de tweede stuwende economische pijler voor de Amsterdamse
metropoolregio.
De logistieke Westas is te vergelijken met andere geïntegreerde
logistieke concepten (luchthaven-zeehaven) zoals die elders in Europa
en Azië worden ontwikkeld (bron: Ecorys en Stratagem, internationale
benchmark van vestigingsmilieus).
Hieronder volgt het volledige artikel zoals vandaag (5 juli 2011) in
het Parool is gepubliceerd.
Investeren in logistieke Westas van Amsterdam
Na de zomer komt het kabinet met een 'Amsterdam-brief'. De brief geeft
aan wat de economische kansen zijn van de metropoolregio en welke
projecten in aanmerking komen voor innovatiegelden van het Rijk.
Amsterdam moet zich daarbij nadrukkelijk profileren als logistieke
mainport, met de Westas als internationale toplocatie voor logistieke
en aanverwante bedrijven.
De Amsterdam-brief heeft te maken met het topsectorenbeleid, de nieuwe
jas van het vroegere innovatiebeleid waarvoor het kabinet de komende
jaren ca. EUR 1.5 mld uittrekt. Momenteel werken 'teams' vanuit
bedrijfsleven, overheid en wetenschap aan een programma voor negen
topsectoren, waaronder een team Logistiek onder leiding van oud-KLM
directeur Leo van Wijk.
Economisch profileert Amsterdam zich vooral met de financiële
dienstverlening, de creatieve industrie en het toerisme. Dit soort
sectoren zijn sexy en doen het goed in de beeldvorming: ' Iamsterdam' .
De logistieke sector krijgt echter nauwelijks de aandacht die het
verdient. Dit terwijl de logistiek, volgens de recente Economische
Verkenningen van de Kamer van Koophandel, in het Amsterdamse op een
goede tweede plaats komt, met een toegevoegde waarde van zo'n EUR 15
mld per jaar. De zakelijke en financiële dienstverlening (samen!) staan
nummer 1 met EUR 29 mld. De creatieve industrie, de love-baby van
bestuurlijk Amsterdam, komt pas op nummer 3 met een toegevoegde EUR 12
mld. De creatieve industrie is overigens in het rapport van de Kamer
een raar rommeltje van media, ICT, kennis en kunst. Ieder voor zich
presteert veel minder.
De logistiek vormt, naast de zakelijke en financiële dienstverlening,
de echte harde kern van de economie van de metropoolregio. Schiphol is
goed voor 60.000 directe en 80.000 indirecte arbeidsplaatsen, is nummer
3 op het gebied van vracht in Europa en vormt dé vestigingsfactor bij
uitstek voor internationale bedrijven en hoofdkantoren in de Randstad.
De havens langs het Noordzeekanaal zijn de vierde haven in Europa, met
een directe werkgelegenheid van 35.500 arbeidsplaatsen en indirect nog
eens 25.000. Greenport Aalsmeer is 's werelds grootste logistieke,-,
handels- en kenniscentrum ter wereld voor sierteeltproducten en zorgt
direct en indirect voor 45.000 arbeidsplaatsen. Na een stevige dip in
2009 door de crisis, is de logistieke sector (groothandel,
zeetransport, luchttransport en overige transport) sterk teruggekomen
met groeicijfers van 9,3% in 2010 en 5,7% in 2011, volgens een prognose
in het recente rapport van de Kamer.
Ruimtelijk-economisch heeft de metropoolregio daarmee twee sterke
troeven in handen om de toenemende concurrentie met de andere
megaregio's in de wereld aan te gaan: de Zuidas als toplocatie van
(inter)nationale bedrijven en hoofdkantoren voor de
zakelijke-financiële dienstverlening. En de 'logistieke Westas', die
wij hierbij introduceren als dé corridor van Schiphol tot het
Noordzeekanaal voor bedrijven uit de wereld van handel, transport en
aanverwante bedrijfstakken. Met uitwaaieringen naar de Westelijke
Tuinsteden, biedt deze corridor verder interessante kansen voor de
werkgelegenheid van de bewoners in deze wijken. De Zuidas staat al
jaren hoog op de politieke agenda binnen de metropoolregio, het wordt
tijd om nadrukkelijk ook in de logistieke Westas te investeren.
Cruciaal voor logistieke milieus is niet alleen een optimaal
luchtvaartnetwerk, maar ook een goed, veelzijdig grondnetwerk: goede
achterlandverbindingen via de weg, het spoor, de lucht en het water,
moderne bedrijventerreinen en snelle doorlooptijden om veilig te laden
en te lossen. Een uitstekend, nog vrij onbekend, voorbeeld hiervan is
Amsterdam Connecting Trade: een programma voor drie bedrijventerreinen
rond Schiphol met als paradepaardje de A4 Zone West, een gebied van 140
hectare langs de A4 en de toekomstige toegangspoort van de logistieke
Westas.
Andere belangrijke succesvoorwaarde vormt een nauwe samenwerking tussen
overheid en bedrijfsleven en een langjarig actief en consistent beleid
van de overheid. De oprichting van de Economic Development Board
Amsterdam (EDBA) die inzet op het versterken van kansrijke economische
'clusters', zoals logistiek, is een stap in de goede richting.
Iamsterdam is immers iets anders dan promoten van sexy sectoren in en
rond de binnenstad. Iamsterdam is kijken waar het echte geld wordt
verdiend. Het topsectorenbeleid vormt een mooie aanleiding voor een
mindshift: van grachtengordel naar logistieke Westas dus.
Gerlof Rienstra en Jan Rutten, managing-partners Ecorys Rotterdam. In
opdracht van Bestuursforum Schiphol hebben Ecorys en Stratagem onlangs
vergelijkend onderzoek gedaan naar andere succesvolle `werkmilieus' in
de wereld.