Gerechtshof Den Bosch
Uitoefening Mobiel Toezicht Veiligheid onrechtmatig
's-Hertogenbosch , 5-7-2011
Het gerechtshof 's-Hertogenbosch heeft beslist dat de wijze waarop het
Mobiel Toezicht Veiligheid* (MTV) zoals dat tot 1 juni 2011 is
uitgeoefend, in strijd is met het recht. De inzet van 'vliegende
grensbrigades', onder meer bedoeld om de toestroom van asielzoekers te
verminderen, is daarmee onrechtmatig. Dit oordeel kan in individuele
strafzaken - afhankelijk van de concrete omstandigheden - verschillende
consequenties hebben, waaronder vrijspraak.
Het Hof van Justitie van de EU en de afdeling bestuursrecht van de Raad
van State hebben eerder geoordeeld over deze kwestie. Dat oordeel
luidde dat de MTV-methode in strijd is met Europese regelgeving (de
zogenaamde Schengen Grenscode). Deze regelgeving verbiedt
grenscontroles en controles die praktisch hetzelfde effect hebben zoals
de controles in het kader van MTV.
Op basis van deze eerdere uitspraken hadden diverse rechtbanken in het
ressort 's-Hertogenbosch besloten dat staandehouding in het kader van
MTV en daarop volgende dwangmiddelen onrechtmatig waren. Het ging
hierbij om strafzaken over onder meer het voeren van valse
reisdocumenten, ongewenst vreemdelingschap en mensensmokkel. Dit
uitgangspunt leidde in sommige gevallen tot bewijsuitsluiting en
vrijspraak.
Het gerechtshof 's-Hertogenbosch heeft nu in uitvoerig gemotiveerde
principiële uitspraken geoordeeld dat in de genoemde situaties ook in
strafrechtelijke zin sprake is van onrechtmatig optreden. Afhankelijk
van onder meer de zwaarte van de aanklacht, kan dat leiden tot
bewijsuitsluiting en vrijspraak of slechts tot de vaststelling dat een
onherstelbaar vormverzuim is begaan.
Het hof is zich ervan bewust dat deze uitspraken politieke gevolgen
kunnen hebben en een belangrijke rol spelen in de vorming van
eenduidige uitspraken door verschillende gerechten. Om die reden heeft
het hof deze zaken met voorrang behandeld.
Zoals bekend staat het toelaten van vreemdelingen in EU-landen
tegenwoordig onder druk. Op Europees niveau wordt door diverse
lidstaten aangedrongen op beperkingen. Bij besluit van de minister van
Immigratie en Asiel van 30 mei 2011 is een nieuwe bepaling ingevoegd in
het Vreemdelingenbesluit 2000. Hierin is een andere regeling met
betrekking tot de uitoefening van de controlebevoegdheid op
vreemdelingen opgenomen. Of deze regeling wel voldoet aan de door de EU
verlangde waarborgen, stond niet ter beoordeling van het hof.
* Voorheen heette dit Mobiel Toezicht Vreemdelingen.
Uitspraken:BR0234, BR0235, BR0237
Zie het origineel