Klaas Stok geeft Bachconcert met veel ruimte voor koraalbewerkingen
Sterk in het klein en in het groot
NIJMEGEN, 20110704 -- Op 5 juli wordt het eerste Bachconcert van de zomerconcertserie van de Nijmeegse Orgelkring gegeven door organist- en internationaal bekend koordirigent Klaas Stok. Stok maakte een selectie van vooral koraalbewerkingen en speelt van een viertal koralen telkens een korte bewerking en een uitgebreide variatie. Daarmee laat hij de kracht van de meester-componist in zowel in het klein als in het groot horen. Het concert begint om 20.30 uur, de toegang bedraagt € 9
De zomerconcertserie van de Nijmeegse Orgelkring omvat ieder jaar een tweetal exclusieve Bachconcerten omdat het oeuvre van deze componist zo rijk en omvangrijk is en wiens kwaliteit van de composities door geen enkele componist na hem is overtroffen. Voor deze concerten worden musici uitgenodigd die zich hebben gespecialiseerd in muziek van Johann Sebastian Bach. Zij maken ieder jaar weer bijzondere selecties uit het zo omvangrijke oeuvre van deze grootmeester.
Zo heeft Klaas Stok dit jaar ervoor gekozen om de kracht van de muziek van Bach in kleine en grote werken te laten horen. Hij koos een viertal koralen, Vater unser im Himmelreich, Dies sind die heil’gen zehn Gebot, Christ lag in Todesbanden en Herr Jesu Christ, dich zu uns wend en speelt daarvan achtereenvolgens een koraalzetting, een korte koraalbewerking uit het Orgelbüchlein en een uitgebreide koraalvariatie. In zowel de korte als lange bewerkingen toont Bach zich een meester en kan hij de toon en stemming van het lied bijzonder goed treffen. In de korte werken zit de kracht vaak in het detail van de tegenstemmen van de liedmelodie; in de grotere bewerkingen kan hij meer kwijt in de omspelingen van de liedregels of een deel van de liedmelodie. Bach liet zich in zijn koraalbewerkingen heel erg leiden door de tekst van het lied of het gevoel dat de tekst bij hem teweeg bracht. Hoewel het allemaal bewerkingen van liedmelodieën zijn, kennen de composities een schat aan variëteit en zijn ze toonbeeld van de compositiekunst.
Tussen de koraalbewerkingen in, treedt een kamerorkest op op orgel: de Triosonate II. Deze sonate, uit de serie van zes triosonates, klinkt bijna niet als orgelcompositie maar zou ook door een ensemble strijk- en blaasinstrumenten kunnen zijn gespeeld. De triosonates van Bach behoren volgens organisten tot de topstukken van de orgelliteratuur door de eeuwen heen. Zeer melodieuze orgelwerken en een ingenieus staaltje van zeer evenwichtig en subtiel vlechtwerk van op zichzelf staande melodielijnen. Voor de luisteraar heel open en goed te volgens muziek, maar voor de organist o zo moeilijk te spelen omdat hij drie onafhankelijk spelende muzikanten in zich moet vereniging maar wel samen moet laten spelen.
Stok bed zijn concert in tussen een korte en lange fuga in dezelfde toonsoort. Na een krachtige binnenkomer met de Toccata in F, volgt uit de bekende bundel – acht kleintjes- een korte fuga. Als finale klinkt dan de lange Fuga in F, BWV 540.
Klaas Stok studeerde orgel, improvisatie, klavecimbel en koordirectie aan de conservatoria te Arnhem, Den Haag en Rotterdam. Hij won verschillende hoofdprijzen op belangrijke nationale en internationale improvisatie en interpretatieconcoursen. Zo was hij 1e prijswinnaar van het orgelconcours te Leens en van het internationale Dollardfestival, won hij het improvisatieconcours te Bolsward en te Neurenberg en was hij finalist van het Schnitgerconcours en van het improvisatieconcours te Haarlem. Daarnaast is hij freelance en vaste dirigent van diverse internationale kamerkoren, onder meer van het Nederlands Kamerkoor. Zie verder www.klaasstok.nl.
Nijmeegse Orgelkring