UMC St Radboud
Bijna veertig procent minder proefdieren in dierenlab Radboud
06-07-2011
Sinds 2005 heeft het Centraal Dierenlaboratorium (CDL) van het UMC St
Radboud haar proefdiergebruik met 37 procent verminderd. Dat meldt het
CDL in het jaarverslag van 2010. De wetenschappelijke output is
niettemin onverminderd gebleven. Dit is uniek in Nederland. Een
belangrijke reden voor de vermindering zijn de zogeheten `Systematic
Reviews', grondige literatuurstudies die leiden tot minder én meer
verantwoord proefdiergebruik.
CDL-afdelingshoofd en hoogleraar proefdierkunde Merel Ritskes: `We
maken ons al jaren sterk voor vermindering van proefdieren. In 2006
hebben we het 3R Research Centre opgericht. Dat is een expertisecentrum
voor proefdierkunde en de 3V's: Verfijning, Vermindering en Vervanging
van onderzoek met proefdieren. We helpen onderzoekers bij het
verminderen en slimmer inzetten van proefdieren en focussen daarbij
sterk op Systematic Reviews. Dit zijn literatuurstudies die al het
eerdere werk over een onderwerp op systematische wijze naast elkaar
leggen en analyseren. De studies leveren vaak zeer waardevolle
inzichten op over het beste diermodel, met belangrijke voordelen tot
gevolg. Zo stijgt de wetenschappelijke kwaliteit van het
proefdieronderzoek, waardoor het beter te vertalen is naar de mens en
bijdraagt aan de patiëntveiligheid. Voorbeelden uit het verleden maken
duidelijk dat ernstige bijwerkingen bij mensen voorkomen hadden kunnen
worden als er Systematic Reviews van de voorafgaande dierproeven waren
gedaan.'
Systematic Reviews zijn al standaard in het medische onderzoek op
mensen. In proefdieronderzoek is deze methode van kennis vergaren en
vergelijken echter nog nieuw. Ritskes: `Vaak vinden onderzoekers het
extra werk, het duurt soms wel drie maanden om een Systematic Review te
doen en uit te werken. Maar wij blijven de methodiek ontwikkelen, zodat
het steeds sneller uitgevoerd kan.'
Ritskes hoopt dat de vermindering van het aantal proefdieren de komende
jaren landelijk wordt: `Jaarlijks verdedigen zo'n twintig onderzoekers
een proefschrift aan de Radboud Universiteit Nijmegen dat is gebaseerd
op proefdiergebruik. Als elk van hen, ook bij andere universiteiten,
een Systematic Review gaat uitvoeren, verbreden we snel de kennis over
proefdiergebruik, waardoor we met minder dieren meer kennis vergaren.
Dit is ook van cruciaal belang voor de patiënt, want dierproeven gaan
ook over mensenlevens.'