Onafhankelijke Ziekenfondsen over nota Di Rupo: naar een ambitieuzer gezondheidsbeleid?

06/07/2011 15:54

Onafhankelijke Ziekenfondsen-Mutualités Libres

Na maandenlange besprekingen en onderhandelingen kunnen we het werk van de formateur enkel toejuichen. Hij stelt een evenwichtige tekst voor, die een uitweg biedt uit de politieke impasse en die als uitgangspunt kan dienen voor een regeringsprogramma. Niettemin vinden de Onafhankelijke Ziekenfondsen dat de zoektocht naar een compromis niet in de weg mag staan van een maatschappelijk project dat beantwoordt aan de noden van de burgers en aan de huidige en toekomstige uitdagingen!

Nood aan 'geïntegreerde gezondheidszorg'

België wordt, zoals de meeste van onze buurlanden, geconfronteerd met een exponentiële groei van het aantal chronische ziektes (diabetes, kransslagaderaandoeningen, kanker, -). Het gaat om bijna 40 % van de bevolking en meer dan 70 % van de kosten voor geneeskundige verzorging. Dit is echt een groot probleem voor onze gezondheidszorg: het antwoord op chronische ziektes moet namelijk niet gezocht worden in de klassieke acute geneeskunde, maar in een preventieve, multidisciplinaire, proactieve en geplande geneeskunde. De invoering van 'geïntegreerde gezondheidszorg' is een fundamentele en noodzakelijke wijziging, die aan alle dimensies van ons systeem raakt: organisatie van de zorg, rolverdeling, opleiding van zorgverleners, financiering, het opnieuw in evenwicht brengen van de prioriteiten en investeringen, -

Ons systeem moet ook permanent een moeilijke evenwichtsoefening maken om de eigen duurzaamheid te garanderen: het moet beantwoorden aan noden die in stijgende lijn blijven gaan, in een kader met beperkte resources. Vandaar het belang van beslissingsmechanismen die een systematische evaluatie inhouden van de technologische middelen en de medische praktijken (Health Technology Assessment), met het oog op een optimale toekenning van de middelen.

Een onopgeloste kwestie in ons Belgisch stelsel is en blijft overigens zijn institutionele en administratieve complexiteit. Een ander heikel punt is de incoherente verdeling van de gezondheidsbevoegdheden tussen de verschillende bevoegdheidsniveaus.

Weinig structurele oplossingen

De voorstellen van de formateur op gezondheidsgebied beantwoorden jammer genoeg niet aan de uitdagingen waarmee ons stelsel voor gezondheidszorg geconfronteerd wordt. Er is al talloze jaren een schrijnend gebrek aan een visie, aan duidelijke en meetbare prioriteiten en doelstellingen. De groeinorm beperkt de debatten tot een budgettaire visie op gezondheid, waar doelstellingen en middelen met elkaar verward worden. Door de groeinorm te verlagen tot 2 %, volgt de formateur deze logica. Hij schetst een budgettair kader, dat wel degelijk beantwoordt aan de economische realiteit, maar hij laat na om de grote lijnen te bepalen van een gezondheidszorgbeleid, in de echte zin van het woord. De nota van de formateur bevat weinig structurele oplossingen voor de grote uitdagingen voor ons stelsel.

Positief en negatief

Dit gebrek aan structurele oplossingen belet niet dat sommige maatregelen die de formateur voorstelt, lof verdienen:

* het behoud van principes als de solidariteit, de toegankelijkheid en de keuzevrijheid van de patiënten

* het behoud van de vaststelling van de prijzen op het federale niveau

* de klemtoon op de administratieve vereenvoudiging (op voorwaarde dat die er sneller komt en gepaard gaat met een vereenvoudiging van de reglementering)

* de regulering van de prijzen van implantaten en medische hulmiddelen

* de ondersteuning van gehandicapten, door hun formaliteiten te vergemakkelijken

* de versterking van het statuut van de chronisch zieke en van de zorgtrajecten

* de versterking van de strijd tegen fiscale fraude

* de integratie van de regionale entiteiten in eHealth en het KCE

* de verlaging van de groeinorm, op voorwaarde dat deze gebruikt wordt als hefboom voor meer efficiëntie op domeinen met een geringe meerwaarde

Andere maatregelen zijn echter betwistbaar en worden beter opnieuw bekeken:

* de regionalisering van de preventie en van de organisatie van de eerstelijnszorg, omdat deze ongetwijfeld een domper zal zetten op de invoering van een beleid, gericht op 'geïntegreerde gezondheidszorg'

* de responsabilisering van de regionale entiteiten, wat de gezondheidsuitgaven betreft, volgens het model dat ook van toepassing is op de ziekenfondsen. Dit systeem heeft zijn ondoelmatigheid in termen van aanmoedigingsmiddel al bewezen bij de ziekenfondsen. Er is dan ook geen enkele reden om aan te nemen dat het beter zal werken bij de regionale entiteiten. Dit mechanisme zal geen gunstig effect hebben op de preventiebeleidslijnen, gezien de onzekerheid over hun impact op de gezondheidsuitgaven. Dit mechanisme zou de regionale entiteiten er daarentegen kunnen toe aansporen om de hakbijl op de verkeerde manier te hanteren, d.w.z. op gebieden die wel tot hun bevoegdheid behoren (ziekenhuizen, rusthuizen,-), met alle risico's van dien voor de toegankelijkheid en de zorgkwaliteit

* de overdracht van de bevoegdheden voor de bejaarden, de revalidatie en de geestelijke gezondheid aan de regionale entiteiten zal het systeem alleen maar ingewikkelder maken en er zullen spanningen ontstaan tussen de verblijven in rusthuizen (ten laste van de regionale entiteiten) en de opvang in ziekenhuizen in geval van ondercapaciteit (ten laste van het federale niveau)

* de automatische toekenning van het OMNIO-statuut, terwijl er nog grote vragen overblijven over maatregelen om fraude te vermijden

* de verbintenis om de uitgaven te verhogen op bepaalde domeinen: uitbreiding van het kankerplan, tandverzorging, hoorapparaten, opwaardering verpleegkundigen, - In een context van optimalisering van de financiële middelen met een beperking van de groeinorm tot 2 %, moeten de beslissingsmechanismen professioneler gemaakt worden en uitdrukkelijker geformuleerd worden

Conclusie Onafhankelijke Ziekenfondsen

De voorstellen van de formateur veranderen niets aan de verdeling van de bevoegdheden voor gezondheid en welzijn. Deze blijven verdeeld over zeven verschillende ministers. Om het overleg tussen de bevoegdheidsniveaus te verbeteren, komt er een 'instituut van de toekomst'. Men kan zich met recht en rede afvragen of dat wel de beste manier is om te komen tot een geïntegreerd en coherent gezondheidsbeleid.

De formateur heeft uitgelegd dat deze nota slechts een uitgangspunt is. Wij pleiten er dan ook voor dat men, bij de vorming van de nieuwe regering, de grote lijnen bepaalt van een ambitieus gezondheidsbeleid, omgezet in prioritaire doelstellingen. Dankzij dit kader zouden de partners (ziekenfondsen en zorgverleners) in overleg voorstellen op middellange en lange termijn kunnen formuleren voor de evolutie van onze gezondheidszorg.

Xavier BRENEZ

Directeur-generaal

06/07/2011

Over de Landsbond van de Onafhankelijke Ziekenfondsen

De Onafhankelijke Ziekenfondsen groeperen 7 ziekenfondsen: OZ Onafhankelijk Ziekenfonds, Omnimut Mutualité Libre de Wallonie, Euromut, Freie Krankenkasse, Onafhankelijk Ziekenfonds Securex, Partena Onafhankelijk Ziekenfonds en Partenamut Mutualité Libre.

Met meer dan 2.000.000 leden, zijn de Onafhankelijke Ziekenfondsen de op twee na grootste verzekeringsinstelling van het land. De Onafhankelijke Ziekenfondsen staan garant voor een kwaliteitsvolle dienstverlening in het kader van de verplichte en aanvullende verzekering, aangepast aan de eisen en noden van de huidige maatschappij.

Contactpersoon: