Academisch ziekenhuis Maastricht

Vaatchirurg en interventieradioloog: samenwerken! Publicatiedatum: 08-07-2011 Bron: UM Auteur: SdC Datum: 08-07-2011

Onderzoek en behandeling van het aneurysma van de buikaorta kan alleen succesvol zijn indien er een goede samenwerking is tussen verschillende wetenschappelijke disciplines. Voor de behandeling speelt de versmelting van de werkterreinen van vaatchirurgen en interventieradiologen een belangrijke rol. Hoog-risicoaandoeningen, zoals de aneurysmabehandeling, moeten bovendien gecentraliseerd worden in ziekenhuizen waar deze ingreep vaak wordt uitgevoerd.

Hiernaast moet de inzet van nieuwe beroepen gestimuleerd worden, met als doel de kwaliteit van de zorg te verbeteren. Dat is de belangrijkste boodschap van Geert Willem Schurink in zijn oratie bij het aanvaarden van het ambt als bijzonder hoogleraar Vaatchirurgie aan de Universiteit Maastricht op 8 juli 2011.

Aneurysma Een aneurysma is een verwijding van meer dan 150% van de originele diameter van een slagader en komt het vaakst voor in de buikaorta bij oudere mannen. Als een aneurysma scheurt, leidt dit meestal tot levensbedreigende bloeding en de dood. Het is daarom belangrijk patiënten met een aneurysma tijdig te identificeren en behandelen. "Door middel van onderzoek moet meer inzicht komen in het ontstaan van een aneurysma, waarbij het doel is de processen te beïnvloeden die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van het aneurysma en zijn groei", aldus Schurink.

Tot begin jaren negentig werd voor de behandeling van een aneurysma een operatie via buik en/of borstkas verricht, daarna nam de endovasculaire behandeling een grote vlucht. Bij deze ingreep wordt de open buik- en borstkasoperatie vervangen door twee sneetjes in de liezen, waarbij een endoprothese wordt ingebracht, en is het niet meer nodig de aorta af te klemmen. De operatie gaat gepaard met significant minder bloedverlies, kortere operatietijd en opnameduur dan bij de vroegere buik- en borstkasoperatie.

Vaatchirurg en radioloog Indien aneurysmata van de aorta zich in de richting van het hart uitbreiden en alle aftakkingen naar nieren en darmen bevatten, is er sprake van een thoraco-abdominale aneurysma. Om deze meer ingewikkelde vorm te behandelen, is het nodig met behulp van CT-scans de aorta virtueel na te bootsen, om geschikte endoprotheses te kunnen ontwerpen. Op dit gebied is het volgens Schurink van groot belang dat vaatchirurgen met radiologen samenwerken en zelfs tot een complete versmelting van beide disciplines komen. "In veel ziekenhuizen in Nederland lijkt er meer sprake van concurrentie dan van samenwerking en goede verstandhouding tussen beide disciplines. Uiteindelijk is het de patiënt die onder die situatie lijdt", aldus Schurink.

Reorganisatie in de medische zorg Voor meerdere aandoeningen, waaronder aneurysmata, is duidelijk aangetoond dat hoogvolume-ziekenhuizen (waar een ingreep vaak wordt uitgevoerd) betere zorg leveren dan laagvolume-ziekenhuizen (waar een ingreep niet vaak wordt uitgevoerd). "Als in Nederland aangetoond wordt dat een concentratie van deze zorg een kwaliteitsverbetering oplevert, kan dit leiden tot een reorganisatie in de zorg, waarbij aneurysmachirurgie verdeeld zou worden over minder ziekenhuizen", aldus Schurink.

Door reorganisatie van zorg rond vaatpatiënten ontstaan tevens nieuwe beroepen binnen het ziekenhuis, zoals physician assistants en nurse practitioners. Schurink: "In de huidige tijd waarin de medisch specialist toenemend wordt bedolven onder administratieve taken, kan de inzet van nieuwe beroepen in de zorg zowel de kwaliteit verbeteren als de medisch specialist laten doen waar deze goed in is, bijvoorbeeld opereren."