Universiteit Leiden

Leidens Ontzet - the making of: Pieterskerk door Erwin Olaf omgetoverd tot oorlogsgebied

Voor even is Leiden weer door de Spanjaarden bezet. Sinds afgelopen dinsdag is fotograaf Erwin Olaf in de Pieterskerk bezig met het fotograferen van historische situaties uit het beleg van Leiden. Het resultaat wordt onder andere een gigantisch tableaux vivant, dat de oorlogsellende van de Leidse bevolking voelbaar zal maken.

Dode hond

Als je niet beter zou weten zou je denken dat er ergens in de Leidse Pieterskerk een kleine brand woedt, zo mistig is het. Een grote ventilator blaast gestaag de door een machine geproduceerde rook de metershoge ruimte in. Op de grond ligt een opgezette dode hond, zijn linkerachterpoot afgekloven, een rat snuffelt aan zijn kop. Overal door de kerk lopen figuranten, nerveus drentelend tot ze mogen verschijnen voor de lens van Erwin Olaf, die zelf nog bezig is in de kostuumruimte.

Eeuwenoude traditie

Het project is het resultaat van een samenwerking tussen Museum De Lakenhal en de afdeling Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek Leiden. Vanaf de 16de tot en met de 19de eeuw was het gebruikelijk in historiestukken het Leidens Ontzet af te beelden. Met dit moderne fotoproject wordt dan ook een eeuwenoude traditie nieuw leven ingeblazen.

Verhaal & symboliek

Maartje van de Heuvel, conservator Fotografie bij de Bijzondere Collecties in de UB, licht toe: âIn totaal zal Olaf zeven fotobeelden maken. Zes zogenaamde figuurstukken, met enkele personen die delen van het verhaal of de symboliek van 3 oktober verbeelden. Daarnaast wordt er een groot, monumentaal historiestuk van 2,5 bij 3,5 meter rond het drama van de honger en de pest gemaakt, uitgebeeld door tientallen figuranten en professionele modellen, grotendeels gecast uit de Leidse bevolking.â Volgens Van de Heuvel is Olaf de perfecte man voor deze klus. âHij is een meester in het ensceneren van grote groepen. Hij was dan ook meteen enthousiast over dit project.â

De zeven fotoâs van Erwin Olaf worden van 29 september 2011 t/m 8 januari 2012 tentoongesteld in de Universiteitsbibliotheek van de Universiteit Leiden. Het grote tableaux vivant zal in dezelfde periode onderdeel uitmaken van de tentoonstelling Leidens ontzet. Vrijheidsstrijd & Volksfeest in Museum De Lakenhal.

Â

Toeristen

Inmiddels is hij begonnen met fotograferen. Om de paar seconden schieten er flitsen door de mistige ruimte, als geruisloos onweer. Voor een grote houten deur staan drie watergeuzen op balen hooi. Onder hen ligt een dode Spaanse soldaat. De middelste geus rust met zijn rechterbeen op het lijk, een speer met bebloede punt in zijn linkerhand. Dan lopen er ineens enkele nietsvermoedende toeristen binnen, die door het openen van de deur 400 jaar terug in de tijd stappen. Vriendelijk worden zij naar de uitgang gedirigeerd, waarna de shoot kan worden vervolgd.

Universiteit

Het is duidelijk dat er nog veel bij komt kijken. Overal zijn mensen bezig met rekwisieten, kostuums, catering, setopbouw, grime, enzovoort. Originele speren en helmen uit de 16de eeuw liggen op een tafel en worden elke avond door behandschoende handen weer teruggebracht naar het depot van De Lakenhal. Naast de wapens ligt een boek. Het is van Minerva, de godin van de wijsheid, afgebeeld op het logo van de universiteit. Even later klimt een jonge Minerva met weelderige haardos op een sokkel voor de fotoshoot. Ook zij mag niet ontbreken. Want al was het beleg van Leiden een ellendige tijd, het heeft toch ook iets blijvend moois opgebracht.

Links


* Video: Fotoshoot Erwin Olaf in de Pieterskerk leiden
* Website Erwin Olaf

* Eerder artikel: Foto-opdracht Erwin Olaf over Leidens Ontzet
* Bijzondere collecties universiteitsbibliotheek
* Website Lakenhal