Totaalervaring van beeld en muziek in concert Jetty Podt


Liszt en de Kunsten

NIJMEGEN, 20110704 -- Een heel speciale ervaring moet het zijn: luisteren naar de Dante Symfonie van Franz Liszt onder vertoning van de bij het verhaal geschilderde pastels van de hedendaagse kunstenares Juke Hudig. Tweehonderd jaar na de geboorte van de Hongaarse componist Liszt in 1811 geeft Jetty Podt op 12 juli in de Stevenskerk in Nijmegen een verjaardagsconcert voor deze componist. Zij wijdt deze aan het thema Liszt en de Kunsten omdat Liszt in zijn oeuvre heel veel verbinding zocht met andere kunstvormen en veel putte uit het kunstenaarsmilieu waar hij in verkeerde. Aanvang 20.30 uur, de toegang bedraagt € 9, -

“Met de beelden zal de luisteraar makkelijker meegevoerd worden met de doorgaans zwaar romantische muziek van Franz Liszt”, is de overtuiging van Jetty Podt. Eigenlijk is het concert van de Nijmeegse organiste Jetty Podt de première van de wijze waarop Franz Liszt zelf zijn Dante Symfonie had willen uitvoeren, maar nooit heeft gedaan: onder vertoning van toverlantaarnplaatjes.

Zij zoekt daarbij uiteraard wel naar beelden die zoveel mogelijk aansluiten op de muziek. De Divina Commedia van Dante heeft door de tijd kunstenaars telkens weer geïnspireerd, daarvan was het aanbod groot. Maar Podt heeft bewust gekozen voor een eigentijdse kunstenares. Juke Hudig heeft de hele Divina commedia doorleefd en hieraan uitdrukking heeft gegeven in haar pastels.

Kunstenaarswereld

Liszt werd door zijn tijdgenoten als de grootste pianist beschouwd. Hij was een enorm populaire en beroemde pianovirtuoos die in de Parijse salons optrad en daar verkeerde in de aristocratische kringen. Daar kwam hij in contact met andere kunstenaars die er toe deden, zoals de Franse dichter Victor Hugo, de Duitse dichter Heinrich Heine en de componist Frederic Chopin. Liszt liet zich in zijn composities inspireren door het werk en het leven van deze kunstenaars. Zo zette hij gedichten van Hugo op muziek. Jetty Podt zal daarvan samen met de sopraan Catharina Jansen het lied “O, quand je dors” uitvoeren. En eveneens gedichten van Heinrich Heine, waarvan Podt en Jansen het lied “Du bist wie eine Blume” uitvoeren.

Na het bericht van de vroege dood van Frederic Chopin en het bericht dat er een opstand in Hongarije was uitgebroken schreef Chopin de treurmars Funerailles, die Podt op orgel speelt. Daarin bewerkt hij thema’s van Chopin als memoriam voor zijn vriend en uit hij zijn woede over het oppakken en fusilleren van de Hongaarse aristocratie door de Oostenrijkers.

Sixtijnse kapel

Maar ook liet Liszt zich leiden door andere kunstvormen waarmee hij in aanraking kwam. Bij zijn verblijf in Rome in zijn lagere leven was bijvoorbeeld de fontein bij de Villa ‘d Este een inspiratiebron, maar ook de Sixtijnse Kapel of liever - het Miserere van Allegri- dat ‘in het geheim’ op verzoek van de paus werd uitgevoerd in de Sixtijnse Kapel. Mozart had deze muziek gehoord op muziek gezet en openbaar gemaakt. Liszt combineert in zijn Évocation à la Chapelle Sixtine thema’s van dit Miserere en een thema uit het Ave Verum van Mozart tot een nieuwe compositie. Ook de vertolking van deze compositie gaat gepaard met beelden van de fresco’s van Michelangelo uit de Sixtijnse Kapel.

Uitvoerend musici

Jetty Podt (www.jettypodt.nl)   is organist van de Stevenskerk te Nijmegen. Zij bespeelt daar het beroemde König-orgel en de drie kleinere orgels. Zij maakte diverse CD opnamen met werken van o.a. Maurice Duruflé en Jan Welmers. Jetty Podt geeft orgelconcerten in Nederland en in andere landen van Europa. Daarbij maakt zij vaak bijzondere programma’s, zoals een combinatie van literatuur en muziek in een programma rond Liszt en Dante, muziek bij het mirakelspel Mariken van Nieumeghen, of bijvoorbeeld een ligconcert, dat in horizontale houding beluisterd dient te worden.

Catharina Jansen is een “gedreven musica met een grote muzikaliteit en een prachtige stem” (www.catharina-jansen.nl). Als veel gevraagd oratoriumzangeres is zij vertrouwd met alle bekende werken. Zij heeft in het kader van “Kulturhauptstadt Ruhr 2010” haar medewerking verleend aan een serie Kantatengottesdiensten, waarbij in 36 Evangelische Kerken in het Ruhrgebied, een Bachkantate uitgevoerd is.





Nijmeegse Orgelkring