Universiteit van Amsterdam

Gepubliceerd op 20 juli 2011

Plankton in kaart gebracht

Gepubliceerd op 20 juli 2011

Maayke Stomp en Jef Huisman van de Universiteit van Amsterdam hebben samen met collega's van Michigan State University als eerste de biodiversiteit van fytoplankton in de VS in kaart gebracht. Gegevens uit 540 meren tonen een afname van de biodiversiteit met toenemende breedtegraad en hoogte. Dit laat zien dat de biodiversiteit van aquatische microorganismen een flinke geografische variatie kan hebben. De resultaten zijn gepubliceerd in Ecology en uitgelicht als Editor's Choice in Science.

Als je op onze planeet van de polen naar de tropen reist, zie je een enorme toename van de soortenrijkdom van planten en dieren. Lang werd echter aangenomen dat dit mondiale biodiversiteitspatroon niet geldt voor microorganismen, omdat hun kleine omvang, hoge groeisnelheid en verspreiding over grote afstanden een dergelijke gradiënt uitvlakt. Deze klassieke aanname is nu weerlegt door recente resultaten van Maayke Stomp en Jef Huisman van IBED, samen met Amerikaanse collega's. Met behulp van gegevens uit 540 meren verspreid over de VS en verzameld door de US Environmental Protection Agency, tonen ze een sterke geografische variatie in de biodiversiteit van aquatische microorganismen aan.

Gedetailleerde analyses met behulp van structural equation modellen laten zien dat de soortenrijkdom van het fytoplankton in de meren grotendeels gestuurd wordt door lokale omstandigheden. Voorbeelden zijn de productiviteit van het meer, die op zijn beurt afhangt van de beschikbaarheid van nutriënten zoals stikstof en fosfor, en de watertemperatuur. Dergelijke lokale omstandigheden vertonen op hun beurt een grote geographische variatie. De watertemperatuur is bijvoorbeeld lager op hogere breedtegraden en grotere hoogte. Deze uitkomsten suggereren dat veranderingen in landgebruik of klimaat die van invloed zijn op de lokale omstandigheden in meren, waarschijnlijk grote verschuivingen in de grootschalige biodiversiteitspatronen van aquatische microorganismen zullen veroorzaken.