KPMG

'Behoefte aan meer intuïtie bij besluitvorming'

Nederlandse bedrijven en overheidsinstellingen moeten werknemers meer ruimte geven om het gevoel een rol te laten spelen bij beslissingen. Nu laat de werknemer zich met name leiden door rationele afwegingen. Volgens de meeste werknemers zou intuïtie een grotere rol mogen spelen bij het nemen van beslissingen, zo blijkt uit onderzoek van KPMG.

Van de 400 onderzochte werknemers geeft 40% aan dat rationele afwegingen op dit moment meer invloed hebben op de besluiten die zij nemen dan het gevoel. Nog eens 60% geeft aan dat deze op het verstand gebaseerde beslissingen wel eens ingaan tegen het gevoel. Het bieden van meer ruimte zou volgens één op de drie onderzochte werknemers niet alleen leiden tot betere beslissingen, maar ook van invloed zijn op de werksfeer en zorgen voor meer klantgerichtheid en een betere slagvaardigheid van de organisatie. Daarnaast zou de concurrentiepositie van de organisatie aanzienlijk verbeteren.

Volgens de onderzochte werknemers wordt de ruimte voor intuïtie met name belemmerd door de cultuur van de organisatie. Daarnaast vormen de huidige economische crisis, de interne bureaucratie en de persoonlijkheidskenmerken van de leidinggevende de belangrijkste belemmeringen om meer ruimte te geven aan intuïtie bij belangrijke beslissingen. Slechts 20% van de onderzochte leidinggevenden geeft de medewerker heel veel tot veel ruimte voor intuïtie bij het nemen van beslissingen. Van de onderzochte werknemers geeft iets meer dan 25% aan heel veel tot veel ruimte te krijgen voor het nemen van beslissingen op basis van gevoel.

"Intuïtie zou een veel grotere rol moeten spelen bij beslissingen, zowel bij de overheid als in het bedrijfsleven", stelt Muel Kaptein, partner bij KPMG Forensic en hoogleraar Bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit. Kaptein: "Innovatie en nieuwe ideeën vormen de sleutel tot het succes van bedrijven en overheidsinstellingen. Door medewerkers de ruimte te geven wat meer te acteren op basis van gevoel in plaats van ratio stimuleer je vernieuwing binnen organisaties. Dat zie je met name bij jonge startende ondernemingen, zij hebben veel meer ruimte voor gevoel en een veel lossere cultuur. Maar hoe meer gevestigd en hiërarchisch een organisatie is, hoe minder ruimte er is voor intuïtie. Veel organisaties gaan gebukt onder een doorgeschoten bureaucratie en een bestuur dat in een ivoren toren zetelt.

Door de toenemende regelgeving in de samenleving is de `ratio' een steeds grotere rol gaan spelen in de wijze waarop bestuurders binnen bedrijfsleven en overheid komen tot belangrijke beslissingen. Alleen besluiten die rationeel te onderbouwen zijn, lijken in de huidige tijd te worden geaccepteerd. Dat heeft veel te maken met een cultuur van angst en indekgedrag die ontstaan is als gevolg van alle wet- en regelgeving van de afgelopen tijd om risico's in te perken en de interne beheersing beter op orde te krijgen. Binnen een dergelijke cultuur is besluitvorming op basis van gevoel, van intuïtie, erg lastig en komt de kwaliteit van de besluitvorming onder druk te staan."

Uit het onderzoek van KPMG blijkt dat zo'n 35% van de werknemers vindt dat intuïtie een grote rol zou mogen spelen bij het nemen van beslissingen. Leidinggevenden vinden dat deze rol groter zou mogen zijn dan de mensen aan wie zij leiding geven. Ruim 33% vindt dat een besluit dat op gevoel wordt genomen uiteindelijk tot een beter resultaat leidt. Van de onderzochte leidinggevenden vindt bijna 40% dat het uiteindelijke resultaat beter is. Bijna 38% van de werknemers vindt dat de invloed van het gevoel zou kunnen toenemen als in alle geledingen van de organisatie meer eigen verantwoordelijkheid gegeven en genomen zou kunnen worden.

Kaptein: "Meer intuïtie is dus vooral een kwestie van vertrouwen en verantwoordelijkheid en dat begint bij de bestuurders en de managers. Zij moeten hun eigen intuïtie de ruimte geven en vervolgens de intuïtie van anderen. Voorkomen moet daarbij wel dat dit doorslaat in de overheersing van het gevoel. Het vinden van de juiste balans tussen verstand en gevoel is sterk afhankelijk van het geven en verdienen van vertouwen."

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Andy Bellm, (020) 656 7039.

Het bij dit persbericht horende onderzoek kunt u hier downloaden.