Gemeente Harenkarspel
Open dag op kasteelterrein t Huys te Nuwendore
Het kasteelterrein t Huys te Nuwendore (Nuwendoorn) bij Eenigenburg is
officieel geopend en weer toegankelijk voor publiek. Op 23 juli vindt
er een feestelijke publieksdag plaats.
Gedeputeerde Elvira Sweet heeft op 6 juli de openingshandeling verricht
samen met de burgemeester van Harenkarspel, Evert Vermeer. Aansluitend
overhandigde mevrouw Sweet de sleutel van de toren aan het museum
Surmerhuizen, dat de openstelling van de toren gaat verzorgen.
Rijksmonument met geschiedenis
t Huys te Nuwendore is een van de dwangburchten die in opdracht van
Floris V zijn gebouwd. Na de dood van Floris V is het kasteel verwoest.
Het kasteel is weer opgebouwd, maar door een dijkdoorbraak in 1370
verdween het opnieuw. Pas in 1946 werd het kasteel weer ontdekt. Dat
wil zeggen: de fundamenten werden gevonden. In de jaren 60 is het
terrein door de toenmalige Rijksdienst voor Oudheidkundig
Bodemonderzoek archeologisch onderzocht en het geheel werd tot
Rijksmonument verklaard. Vervolgens zijn de fundamenten met beton
afgedekt. In de jaren 80 is het eigendom overgegaan naar de provincie
Noord-Holland. In 2005 heeft de architect Paul van Vliet (eveneens
architect van kasteel Huis ter Haar) een ontwerp gemaakt voor het
terrein. In 2009 is de daadwerkelijke restauratie begonnen. De
werkzaamheden zijn voor een groot deel uitgevoerd door jongeren van
Herstelling Den Helder en Amsterdam. De provincie heeft de restauratie
uit laten voeren omdat het terrein grote historische waarde heeft.
Publieksdag op 23 juli
Tijdens de publieksdag op zaterdag 23 juli is iedereen van harte welkom
om het kasteelterrein te bezoeken. Deze dag staat in het teken van de
beleving van het gebied rond 1300 na Chr. Daarnaast is het mogelijk een
bezoek te brengen aan museum Surmerhuizen om de kasteelvondsten van t
Huys te Nuwendore te bezichtigen.
Het programma:
Vanaf 11.00 uur (doorlopend programma)
* De Troubadours spelen muziek en laten samen met de Compagnie van
Brederode de 13e eeuw herleven.
Bezoekers kunnen boogschieten, kijken naar het bewerken van wol en eten
proeven dat vers uit de pannen komt. De Compagnie van Brederode en De
Lepelaar koken met vergeten groenten uit de regio.
* Fototentoonstelling van het kasteelterrein Van opgraving tot nu.
* Presentatie over de geschiedenis van de omgeving door de Stichting
Regionale Archeologie Gheestmanambocht.
11.00 uur en 13.00 uur: Rondleiding
12.00 uur en 14.00 uur: Wandeling in de sporen van Floris V met Frans
Diederik over de Westfriese Omringdijk naar Museum Surmerhuizen waar
een tentoonstelling is ingericht met de mooiste vondsten van het
kasteel.
13.30 uur en 15.30 uur: Wandeling over de Westfriese Omringdijk met
Willem Messchaert naar de kerk van Eenigenburg die op een terp is
gebouwd.
17.00 uur: Afsluiting
Achtergrondinformatie geschiedenis t Huys te Nuwendore
Willem II
Het verhaal over kasteelterrein de Nuwendoorn start bij Willem II. Deze
koning werd in 1246 gekroond tot Roomse Koning. De opstandige
Westfriezen waren hem een doorn in het oog. Hij bouwde een aantal
dwangburchten nabij Alkmaar als uitvalsbasis om het gebied te
veroveren. In januari 1256 gaat Willem II de aanval in. Gekleed in
harnas, gaat hij zijn troepen vooruit, de aanval tegemoet. Echter, hij
was zo zwaar bepakt dat hij bij Hoogwoud door het ijs zakte. De
Westfriezen hebben hem om het leven gebracht en de aanval werd
afgeblazen.
Floris V
Toen zijn zoon Floris V na 16 jaar de macht van zijn vader had
overgenomen, besloot deze om het werk van zijn vader af te maken. Hij
bouwde nog een aantal dwangburchten op strategische plekken langs de
Westfriese Omringdijk. De Nuwendoorn was daar n van. Vervolgens ging
hij in de aanval en vond de resten van zijn vader, die hij in
Middelburg herbegroef. Floris overmeesterde de Westfriezen. Hij heeft
een belangrijke rol gespeeld in het afmaken en onderhoud van de
Westfriese Omringdijk. Het kasteel de Nuwendoorn heeft hij nooit af
gezien, aangezien Floris in 1296 door edelen bij Muiderberg is
vermoord.
Na de dood van Floris kwamen de Westfriezen in opstand en hebben het
kasteel verwoest. De Henegouwse opvolgers hebben met harde hand de
opstand neergeslagen bij Vroone (nu Sint Pancras) en het kasteel weer
opgebouwd. Lang heeft het kasteel niet bestaan, want bij een
dijkdoorbraak in 1370 is het verdwenen.
Lang verborgen
Tot 1946 wist niemand waar de Nuwendoorn lag. Nadat de fundamenten
waren gevonden is het in de jaren 60 door de toenmalige Rijksdienst
voor Oudheidkundig Bodemonderzoek archeologisch onderzocht. Het terrein
is toen tot Rijksmonument verklaard. Vervolgens zijn de fundamenten met
beton afgedekt en in de jaren 80 is het eigendom overgegaan naar de
provincie Noord-Holland. Het werd toen gebruikt als heemtuin. Eind
jaren 90 lag het terrein er zeer slecht bij. Met de flora en fauna ging
het daarentegen prima, maar er was niets meer te zien van het kasteel.
Daarnaast tastten de wortels de fundamenten aan. In 2005 is door de
architect Paul van Vliet (eveneens architect van kasteel Huis ter Haar)
een ontwerp gemaakt voor het terrein dat voldeed aan een aantal
randvoorwaarden. De fundamenten moesten behouden worden en het ontwerp
moest duidelijk een hedendaagse toevoeging zijn. Daarnaast had de
provincie als eis dat het terrein voor publiek toegankelijk moest zijn
en dat het duidelijk beleefbaar moest zijn, ook vanaf de Westfriese
Omringdijk. Ook moest er voldoende ruimte komen voor flora en fauna.
Tenslotte lag er de wens om het project te gebruiken als
werkgelegenheidsproject.
In 2006 hebben Provinciale Staten besloten om het terrein vanuit
programma Sociaal Culturele Infrastructuur binnen de reserve
UNA een bedrag van 500.000 euro te reserveren voor het uitvoeren van
het plan van Paul van Vliet. Vervolgens ging het plan in
besluitvormingsprocedure en is archeologisch onderzocht. Ook konden de
fundamenten goed worden onderzocht toen de schop in de grond kon. In
2009 is daadwerkelijk begonnen aan de restauratie, die voor een groot
deel is uitgevoerd door jongeren van Herstelling Den Helder. De bruggen
zijn gemaakt door Herstelling Amsterdam.
Open voor publiek
Deze zomer is het terrein dus klaar om voor publiek open te stellen.
Het terrein wordt vanaf de Westfriese Omringdijk vrij toegankelijk voor
publiek. Het nabijgelegen museum Surmerhuizen, gaat het sleutelbeheer
doen van het terrein en de uitkijktoren openstellen voor publiek op
momenten dat zij open zijn. Daarnaast kunnen zij op verzoek
rondleidingen verzorgen op het terrein.
Gemeente Harenkarspel
Gemeentehuis :
Oostwal 2,
1747 EZ Tuitjenhorn
Postbus 10,
1749 ZG Warmenhuizen
Telefoon 0226-396600