De Nederlandse Bank


Datum 9 augustus 2011
Thema Economie
Nederland wereldwijd koploper directe investeringen

Nederland staat wereldwijd op de eerste plaats als het gaat om de omvang van inkomende en uitgaande directe investeringen. Deze koppositie is geflatteerd door de gunstige fiscale behandeling in Nederland van deze investeringen. Maar ook als daarvoor wordt gecorrigeerd blijft Nederland met een notering in de mondiale top 10 een grote investeerder.

Vanwege de sterk toegenomen belangstelling voor directe investeringen is het IMF gestart met het wereldwijd verzamelen van informatie over directe investeringen. De resultaten uit deze zogenaamde Coordinated Direct Investment Survey ( CDIS ) zijn recent gepubliceerd op de website van het IMF ( http://cdis.imf.org). Nederland blijkt, eind 2009, goed voor een bedrag van USD 3.700 miljard aan directe investeringen in het buitenland. Dat wil zeggen dat Nederlandse bedrijven in totaal voor dit bedrag hebben geïnvesteerd in gelieerde buitenlandse ondernemingen. Dit is circa 18 procent van de totale uitgaande investeringen zoals die door de deelnemende landen aan het IMF zijn gerapporteerd. Omgekeerd kon Nederland voor USD 3.000 miljard aan directe buitenlandse investeringen in eigen land verwelkomen. Op afstand volgen de Verenigde Staten met een waarde aan uitgaande directe investeringen van USD 3.500 miljard en inkomende van USD 2.300. Op de derde plaats staat Luxemburg met respectievelijk USD 1.750 en 1.800 miljard.

In onderstaande tabellen is de top 10 van inkomende en uitgaande directe investeringen per land gepresenteerd (ultimo 2009). Directe buitenlandse investeringen
Deze koppositie van Nederland behoeft wel enige nuancering en uitleg. Het gaat namelijk maar voor een deel om directe buitenlandse investeringen die de Nederlandse reële economie raken. Voor een aanzienlijk deel hangt de topnotering van Nederland samen met de relatief grote omvang van de sector Bijzondere Financiële Instellingen (BFI's) in ons land. Dit zijn ondernemingen die zich vanwege het gunstige (fiscale) vestigingsklimaat in Nederland hebben gevestigd om te fungeren als financiële draaischijf voor ondernemingen met een buitenlandse moedermaatschappij. BFI's dragen voor ongeveer 75% bij aan het totaal van de Nederlandse directe investeringen. Overigens worden bij veel landen op de ranglijst de cijfers over directe investeringen in meer of mindere mate door investeringen in en van BFI's beïnvloed. Immers, ook in andere landen, zoals bijvoorbeeld Luxemburg en Zwitserland, spelen instellingen vergelijkbaar met BFI's een grote rol. Ook als in de Nederlandse cijfers posities van BFI's buiten beschouwing worden gelaten, speelt Nederland een vooraanstaande rol op het gebied van directe investeringen. Exclusief BFI's bedragen (per ultimo 2009) de uitgaande directe investeringen van Nederland USD 950 miljard en de inkomende directe investeringen USD 650 miljard. Omdat slechts een beperkt aantal landen de directe investeringen corrigeert voor de invloed van BFI's is een precieze ranglijst zonder investeringen in en van deze ondernemingen niet te maken. Op basis van bovenstaande cijfers kan wel worden geconcludeerd dat Nederland ook dan een top tien positie bekleedt. Een verklaring voor de grote rol die Nederland speelt (ook exclusief BFI's), is dat in ons land veel hoofdkantoren van grote multinationals zijn gevestigd, zoals Shell, Unilever, Philips en Ahold.
Directe investeringen worden vaak beschouwd als een stabiele bron van financiering en vormen een belangrijk element in de internationale economische integratie, ook in economisch roerige tijden. Directe investeringen in een land kunnen de concurrentie bevorderen en dragen in potentie bij aan een hogere productiviteit en werkgelegenheid. Van directe investeringen is volgens het IMF en de OESO sprake als het doel van de investering is om een blijvend belang in een onderneming in een ander land te verwerven. Het gaat dan om een langdurige relatie met het oogmerk om invloed op het beleid van de onderneming uit te oefenen. Doorgaans wordt een belang van 10% of meer als een directe investering aangemerkt. Naast rechtstreekse belangen in het aandelenkapitaal, worden ook vorderingen en/of schulden binnen een concern tot de directe investeringen gerekend, zoals een verstrekte lening van een Nederlandse onderneming aan een buitenlandse groepsmaatschappij.

Meer over Economie

+ Centrale bank communicatie: heldere taal helpt! + Voorspoed en volatiliteit in de Nederlandse economie + Mondiale inflatie risicofactor voor Nederlandse economie + Balansherstel komende jaren onontkoombaar + Invloed onrust Midden-Oosten op NL-handel gering

Alle artikelen