Universiteit Leiden

Huid verdedigt zichzelf tegen schadelijk zuurstof

Zuurstof is essentieel voor ons om te leven. Maar zuurstof kan, in de vorm van reactieve moleculen, ook schadelijk zijn. Gelukkig bevat de buitenste laag van onze huid antioxidanten die de meeste schadelijke zuurstof direct uitschakelen, zo ontdekten Leidse chemici. Hun resultaten staan beschreven in het julinummer van het tijdschrift Journal of Investigative Dermatology.

Verdedigingslinie

Dagcrèmes bevatten ook vaak antioxidanten die de huid beschermen. Volgens Backendorf kunnen ze helpen, maar je moet er niet te veel van gebruiken.

Dagcrèmes bevatten ook vaak antioxidanten die de huid beschermen. Volgens Backendorf kunnen ze helpen, maar je moet er niet te veel van gebruiken.

Zuurstofradicalen zijn reactieve moleculen die giftig kunnen zijn voor ons lichaam. Onze huid wordt voortdurend blootgesteld aan deze schadelijke stoffen. Dat de huid zich met allerlei mechanismen â bijvoorbeeld in de vorm van vitamines â hiertegen beschermt, was al bekend. Maar nu blijkt dat de buitenste dode huidcellen zélf de eerste verdedigingslinie vormen.

Antioxidant

De Leidse chemici, onder leiding van Claude Backendorf, ontdekten dat deze cellen speciale eiwitten bevat, zogenoemde SPPR-eiwitten, die als antioxidant werken: ze breken de schadelijke zuurstofmoleculen af. Vorig jaar ontdekte dezelfde groep al dat de SPPR-eiwitten bij wondgenezing in de huid een zuiverende werking hebben. âDat gaf ons het vermoeden dat ze misschien bij een gezonde huid ook bescherming biedenâ, aldus Backendorf.

Sporen van interactie

De onderzoekers tonen hiermee voor het eerst aan dat de huid zichzelf actief verdedigt tegen schadelijk zuurstof. âIn 1851 is al ontdekt dat mensen een klein beetje zuurstof via de huid opnemenâ, zegt Backendorf. âEn nu, 160 jaar later, vinden we voor het eerst sporen van interactie tussen zuurstof en huidcellen.â

Dermatologen

De ontdekking is vooral van belang voor dermatologen, denkt Backendorf. Het feit dat juist chemici en niet dermatologen deze ontdekking doen, heeft volgens Backendorf te maken met de vele investeringen in celonderzoek van de faculteit W&N. Backendorf: âIn een lab als het Cell Observatory hebben we meer mogelijkheden dan in een klassiek dermatologisch lab.â

Indruk

In het julinummer van het tijdschrift Journal of Investigative Dermatology staat ook een commentaarartikel over het onderzoek, geschreven door Sabine Werner, internationaal toponderzoeker op dit gebied. âIk was zeer vereerd dat Werner zoân mooi stuk heeft geschrevenâ, zegt Backendorf. âHet laat zien dat ons resultaat indruk heeft gemaakt in de wereld van de dermatologie.â

Publicaties


* Vermeij et al., ROS quenching potential of the epidermal cornified cell envelope, Journal of Investigative Dermatology (juli 2011)
* M. Schäfer en S. Werner, The cornified envelope: a first line of defense against reactive oxygen species, Journal of Investigative Dermatology (juli 2011)

* Vermeij et al., Skin cornification proteins provide global link between ROS detoxification and cell migration during wound healing, PloS One (augustus 2010)