Gemeente Goedereede
Hoorzitting 15 augustus met minister Donner over de herindeling
Maandag 15 augustus bracht minister Donner een bezoek aan
Goeree-Overflakkee. In een door hem georganiseerde bijeenkomst heeft
hij de colleges en de fractievoorzitters van de vier gemeenten gehoord.
De vier colleges en de raden gaven aan welk standpunt zijn innemen met
betrekking tot de voorgenomen herindeling. Vanuit college en raad van
onze gemeente is het belang van de blijvende zelfstandigheid uitvoerig
toegelicht. Ook de minderheid van onze raad heeft de gelegenheid gehad
naar voren te brengen waarom zij wél voor herindeling kiezen.
Onderstaand kunt u de inspraakreactie van de burgemeester raadplegen.
Geachte minister Donner,
Dank dat u de moeite hebt genomen om toch nog kennis te nemen van de
standpunten die er leven binnen de gemeenten hier op
Goeree-Overflakkee. Graag probeer ik u het standpunt van de gemeente
Goedereede nogmaals toe te lichten.
De gemeente Goedereede is van mening dat het, gezien uw beleidskader,
niet nodig is om het instrument van gedwongen herindeling toe te
passen. Wij vragen ons af welk kader nu is gebruikt voor uw
standpuntbepaling, want dat is nu wel mistig.
Tijdens het algemeen overleg over de case Renswoude meldde u dat u deze
al baseerde op het nieuwe beleidskader. Ik ga er van uit dat u daar wel
helderheid over zult geven. Ook tijdens de algemene ledenvergadering
van de VNG deed u uitspraken waarin u refereerde aan het nieuwe kader
en de nieuwe manier van werken. Sterker nog: daar stelde u urgentie
ondergeschikt aan draagvlak. Ook in de brief die u zond aan onze
gemeente schreef u dat u eerst een uitspraak doet over de
controversieel verklaarde dossiers, en dan die ervaringen meeneemt bij
de afweging van de dan liggende dossiers, waaronder dus het dossier
Goeree-Overflakkee.
En dan kunnen wij niet anders stellen dat wij uw drie regels in de
brief aan Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland over het gedwongen
herindelen van de gemeente Goedereede absoluut niet kunnen duiden en
graag uw nadere onderbouwing daarvan horen.
De gemeente Goedereede is van mening dat deze herindeling niet voldoet
aan de criteria zoals die gesteld zijn in zowel het oude als het nieuwe
beleidskader. Het nieuwe beleidskader gaat zelfs nog meer uit van
draagvlak en van initiatief van onderop. Daar voldoet dit dossier ons
inziens dus helemaal niet aan.
Ik zal dat nader toelichten:
1e. van onderop.
Het proces kent een uitermate valse start. Een half jaar na de start
van de discussie over een herindeling grijpt de provincie Zuid-Holland
al in. De gemeenten op Goeree-Overflakkee waren nog volop in gesprek.
De gemeente Goedereede deed op een hele positieve manier mee en stemde
in met de toenmalige bestuursopdracht, inzake verder verdiepen van de
dan al lopende samenwerking.
Maar de provincie installeert de commissie Schutte, informeert haar
gemeenten slecht over de start en voordat de gedeputeerde ons
informeert ligt alle informatie al op straat. Daarnaast biedt de
opdracht aan de commissie Schutte geen enkele mogelijkheid tot nuance:
Er staat klip en klaar in de opdracht dat herindelen een doel op zich
is, en zelfs het ingangsjaar, 2012, is in de opdracht beschreven. En we
hebben het hier wel over een gedwongen herindeling! Kortom: van de
stimulerende en faciliterende rol van de provincie hebben wij niets
gezien.
2e. draagvlak.
Binnen de gemeente Goedereede is absoluut geen draagvlak voor de
opgelegde fusie. Dat blijkt uit een aantal zaken. Allereerst politiek
niet, bij de ingreep van de provincie was daar unanimiteit over. Geen
enkele politieke partij had het woord herindeling in haar
verkiezingsprogramma staan en er was tot op dat moment nog nooit
inhoudelijk over gesproken.
Toen het eindrapport van de commissie Schutte een keuze liet tussen een
samenwerkingsmodel en het fusiemodel, hebben wij onze inwoners een
enquête gestuurd, en aan het onderwerp nog een voorlichtingsavond met
een onafhankelijk voorzitter gespendeerd.
De stem van de inwoners was duidelijk: Bijna 62% van de formulieren
kwam terug en 90% daarvan stemde voor zelfstandigheid en samenwerking.
CDA en VVD hebben rond die tijd hun standpunt gewijzigd, niet vanwege
inhoudelijke argumenten, maar men had elkaar eilandelijk gevonden en
werd voorstander.
Er werden bovendien ruim 2000 zienswijzen ingediend bij de provincie
Zuid-Holland. Het ontbreken van draagvlak blijkt ook uit de oprichting
van de Stichting herindeling Nee, een burgerinitiatief.
Het ontbreken van draagvlak blijkt ook bij de vele borden die onze
gemeente momenteel kent. Let op; u kent de achtergrond van onze
gemeente, de inwoners van Goedereede zijn loyaal aan hun bestuur en
heel plichtsgetrouw, maar ten aanzien van dit dossier laat men
duidelijk merken dat men er geen voorstander van is dat de
zelfstandigheid van de gemeente Goedereede verdwijnt.
Tijdens de Dag van de Nederlandse Visserij, op 2 juli jongstleden,
voerden bijna alle schepen een vlag met de tekst: "Nee tegen
herindeling".
En dan is er de uitslag van de laatste gemeenteraadsverkiezingen in
Goedereede, toen het onderwerp uiteraard wel meespeelde in de keus van
menig inwoner, waar de CDA fractie tegen alle verwachtingen in toch een
zetel verloor en ook de zetel in het college verloor. En dit ondanks
het feit dat men al ruim 40 jaar deel uitmaakte van het college.
Kortom; het draagvlak is dus na de laatste verkiezingen nog verder
afgenomen.
3e. inhoudelijke noodzaak.
De gemeente Goedereede heeft een goede bestuurskracht. De gemeente
Goedereede is financieel gezond. Overigens terzijde, maar uit het
financieel onderzoek dat door de vier gemeenten is opgesteld blijkt dat
het weerstandvermogen van alle gemeenten voldoet aan de eisen.
Het is een misverstand dat de gemeente Goedereede hoge reserves heeft!
Ik wil dat graag rechtzetten, want vanuit de andere raden op dit eiland
wordt er vanuit gegaan dat er in Goedereede veel te halen valt. Dat is
dus niet zo: de gemeente Goedereede heeft altijd geïnvesteerd, heeft
korte afschrijvingstermijnen en moet net als elke andere gemeente
bezuinigen. We hebben de begroting voor 2012 overigens inmiddels
rond...
Uit vele onderzoeken blijkt dat wij voor een kleine gemeente heel goed
scoren. Het jongste externe onderzoek, `Waar staat je gemeente',
waarvan de resultaten 6 september openbaar worden, geeft wederom aan
dat wij boven het landelijk gemiddelde scoren en zelfs op alle facetten
de hoogste score hebben. Daar zijn wij trots op.
Wij hechten enorm belang aan die korte, directe relatie met onze
inwoners. In dit soort onderzoeken wordt deze insteek beloond en blijkt
dat de inwoners dat zeer waarderen. Ik wil er toch nog maar eens op
wijzen dat ons politiek bestel daar wel voor is opgebouwd, namelijk
voor onze inwoners, want daar doen wij het voor.
Verder kan ik u als burgemeester melden dat de bestuurskracht van
Goedereede niet is afgenomen nu er op dit dossier verschil van inzicht
is. Sterker nog: bij alle andere dossiers wordt er naar gelang het
onderwerp gekeken naar het belang van de gemeente Goedereede, dan wel
naar de samenwerking op het eiland. Kortom politiek bestuurlijk is er
dus ook geen enkele noodzaak.
4e. urgentie.
Op dit moment hebben wij op het eiland een samenwerkingsverband, waarin
wij met vier gemeenten al heel veel hebben bereikt. We delen soms
werknemers, we zorgen voor vervanging indien nodig, we hebben op veel
dossiers al gezamenlijke inkoop, en nog veel meer. De voorziene
efficiency is dus al lang ingeboekt en uiteindelijk heeft de provincie
dat in hun definitieve ontwerp ook aan u toegegeven.
De gemeente Goedereede is van mening dat we heel veel mooie resultaten
in die samenwerking hebben bereikt. Ook als het gaat om de onderwerpen
die nu van belang zijn, zoals het anticiperen op de opgave voor
duurzame energie, de ruimtelijke opgave, de recreatieve opgave en het
opgaan in de RUD DCMR zijn de rapporten klaar en kan de uitvoering
beginnen.
De opgaaf die er voor het eiland ligt is niet bijzonder, wij hebben
geen A4 discussie, we mogen als uitgangspunt slechts voor migratie nul
bouwen. Ook hier is in het definitief ontwerp door de provincie
aangegeven dat de opgaaf inderdaad wel meevalt.
Als er gezamenlijke problemen zijn zoals het gebrek aan
ambulancevervoer dan sluiten we de gelederen en trekken gezamenlijk op.
Het resultaat werd vorige week al zichtbaar; er rijden namelijk twee
zogenaamde monolances voor het eiland Goeree-Overflakkee.
We participeren middels eilandelijke portefeuillehouders in diverse
allianties; de Zuidwestelijke Delta, Haringvliet, Grevelingenschap, en
nog veel meer. Tot nog toe hebben wij de nieuwe taken hetzij alleen,
hetzij gezamenlijk prima opgepakt. Ook op de Wet werken naar vermogen
wordt al geanticipeerd. De nieuwe taak Jeugdzorg zal absoluut in groter
verband opgepakt moeten worden dan alleen op Goeree-Overflakkee. Daarom
vinden wij uw argument om het eiland als een regio te bezien ook geen
goede insteek.
Immers; een groot aantal taken zal in allianties met andere overheden
plaatsvinden. En gebeurt nu ook al. De gemeente Goedereede heeft zelfs
haar belastinginning en alles wat erbij hoort allang ondergebracht bij
een samenwerkingverband met 20 andere gemeenten en waterschappen voor,
over efficiency gesproken, EUR 9,00 per aanslag.
En zo zoeken wij ook voor de specifieke zaken die de gemeente
Goedereede aangaan allianties buiten het eiland. Ik denk aan de
visserij, een ondergeschoven kindje als je de stukken van de stuurgroep
herindeling Goeree-Overflakkee volgt: Nergens vind je een woord terug
over deze sector.
U zult misschien zeggen; dan had u maar aan moeten schuiven, maar het
feit alleen al dat er uit de gesprekken met maatschappelijke
organisaties, uit het concept van de opdrachtnemer, maar ook niet
aanvullend uit de andere stuurgroepleden aandacht voor is gevraagd
geeft heel veel te denken.
Als ik u zeg dat we in de kern Stellendam de keten kompleet hebben met
visserijbedrijven, werven en middelbaar onderwijs, waaruit blijkt dat
wij als gemeente daar dus heel veel extra aandacht aan besteden. Wij
hebben goede relaties met het Havenbedrijf Rotterdam, die de vaargeul
onderhoudt, met Rijkswaterstaat, we nemen deel aan het Platform
Visserij met alle visserijgemeenten, we hebben zitting in het KIMO
etcetera.
En dat allemaal om de belangen van de visserij mede te ondersteunen.
Zelfs de provincie laat het hier zitten, want zij ziet visserij niet
als haar kerntaak. De visserij is de sector waar Goedereede groot door
is geworden. Op de visafslag wordt jaarlijks voor EUR 22 miljoen aan
vis verhandeld. Voor de regio spreken wij over 800 mensen die hun brood
verdienen in deze sector en er wordt nog steeds fors geïnvesteerd.
Wij hebben er geen vertrouwen in dat die belangen straks goed worden
behartigd, zeker niet nu we de eerste stukken hebben gezien. Het is een
absolute misser dat de visserij niet terugkomt in de visie.
Dan over recreatie en toerisme; we hebben 2,3 miljoen overnachtingen,
dat is een derde van het aantal overnachtingen in heel Zuid-Holland.
Dit genereert ruim 950 FTE aan arbeidsplaatsen, en de sector staat in
heel Nederland onder druk... Een herindeling helpt echt niet om dat het
hoofd te bieden.
Sterker nog; door deze discussie en de dreiging dat er een aantal
"beleidsarme jaren" zullen zijn naar de fusie toe, zal er geen nieuw
beleid worden geïnitieerd. De aandacht zal gaan naar de
verkiezingsstrijd, naar wat prioriteit krijgt wat niet, en na een fusie
moet eerst het beheer weer op orde zijn.
Nee, wij moeten als gemeente Goedereede juist deze jaren blijven
investeren in dit product om dat aantal overnachtingen te blijven halen
en zo de inkomstenbron, die dus volledig terug gaat in de sector, te
behouden. Op de Brouwersdam, waar wij een samenwerkingsverband hebben
met Schouwen-Duiveland en de provincies Zuid-Holland en Zeeland wordt
de komende jaren voor honderden miljoenen geïnvesteerd.
Ook dat levert natuurlijk heel veel arbeidsplaatsen op. Aan de andere
kant hebben we de ontwikkelingen met de Tweede Maasvlakte, waaraan wij
als gemeente, als volwaardig partner overigens, van begin af deelnemen
en samenwerken met vele stakeholders. Ook die ontwikkeling zal heel
veel arbeidsplaatsen opleveren en er voor zorgen dat mensen zich in
onze meer dan mooie gemeente willen vestigen. Indirect dus al een
antwoord op het volgende agendapunt over de krimp.
Kortom; ik hoop dat ik heb kunnen aangeven dat de gemeente Goedereede
bestuurskrachtig genoeg is, financieel gezond is, er voor de regio geen
complexe opgaven liggen, en tot nog toe zowel in de eilandelijke
samenwerking als daarbuiten alle taken naar tevredenheid uitvoert.
Wij snappen dan ook echt niet waar u uw mening op baseert als zou er
wel een bijzondere opgave voor dit eiland liggen waardoor u dus wilt
overgaan tot gedwongen herindeling, het meest ultieme instrument.
Als laatste wil ik nog een aantal belangrijke argumenten met u delen
die rechtstreeks met onze inwoners te maken hebben. Ik zei al eerder
dat wij daarvoor toch echt zijn aangesteld en gekozen.
De gemeente Goedereede kent een bijzondere identiteit en wil die graag
behouden, dat is namelijk een grote drager van ons dagelijks leven,
maar ook voor de vele toeristen, Met name de zondagsrust wil ik daarbij
benoemen.
De gemeente Goedereede kent een heel hoog onderhoudsniveau van de
openbare ruimte, na een herindeling en harmonisatie van beleid zal dit
afnemen. Ook kent onze gemeente een heel hoog voorzieningenniveau; uit
vele herindelingdossiers blijkt dat die als eerste tegen het licht
worden gehouden.
De gemeente Goedereede kent een gemiddelde woningprijs van ruim
EUR 350,000 euro, terwijl uw ministerie met lagere normen rekent. Bij
harmonisatie zullen dus de tarieven voor onze inwoners aanmerkelijk
stijgen, zeker voor die tarieven waar de woningwaarde mede bepalend is
voor de hoogte daarvan, zoals Waterschapslasten en WOZ-belasting.
De gemeente Goedereede hecht grote waarde aan de korte lijnen tussen
burger en bestuur; vele projecten worden immers samen met onze inwoners
vormgegeven.
Geachte minister Donner,
De gemeente Goedereede vraagt u nadrukkelijk een ander besluit voor te
leggen aan de ministerraad en de Tweede Kamer! Wij pleiten voor behoud
van de zelfstandigheid van de gemeente Goedereede en hebben er absoluut
geen probleem mee als u de andere drie gemeenten laat fuseren. Sterker
nog; wij zullen dan openstaan voor een verdere samenwerking met die
nieuwe gemeente!
En als laatste wil ik u als burgemeester nog iets zeggen gezien hoe het
proces zich nu op het eiland voltrekt in relatie tot de arhi wetgeving.
Een gemeente die gedwongen wordt om te herindelen komt in een
verschrikkelijke spagaat te zitten. Ondanks dat exacte criteria
ontbreken zegt de wetgever dat de voorbereidingen moeten worden
opgestart. Dat is een dilemma, hoe leg ik uit dat ik mee ga werken aan
iets waar ik tegen ben en hoe wordt dat uitgelegd door de ontvanger, de
inwoner, hoe kan dat nu onze gemeente is tegen en ze gaan toch
meewerken.
Ik wil verwijzen naar het evaluatierapport wat door gemeente Renswoude
is gemaakt en u ten stelligste vragen om bij gedwongen herindelingen
rekening te houden met dat dilemma en bij dossiers waar sprake is van
gedwongen herindeling rekening te houden met de ingangsdata. Dit om
"valse starten" op voorhand te voorkomen en dat laatste is in niemands
belang in welke gemeente dan ook.
Dank voor uw aandacht!