Wageningen Universiteit en Researchcentrum Persbericht 12 september 2011

Rijstboeren in Sahel kunnen met snelle actie klimaatverandering aan

Rijstboeren in de Sahel-regio zullen onafhankelijk van de klimaatverandering met succes en op een duurzame manier rijst kunnen telen als ze de irrigatie op korte termijn veranderen en er rijstrassen ontwikkeld worden die beter tegen hoge temperaturen kunnen. Dat stelt Michiel de Vries in het proefschrift waarop hij op 14 september 2011 hoopt te promoveren aan Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR. Uit het onderzoek, waarbij De Vries computermodellen én veldexperimenten gebruikte, blijkt dat boeren tot wel 40% op hun watergebruik kunnen besparen en tegelijk een goede opbrengst kunnen halen.

Volgens De Vries is het een misvatting, ook onder de boeren, dat er voor de teelt van rijst "gewoon heel veel water nodig is". Natuurlijk hebben rijstplanten water nodig voor hun groei en ontwikkeling. Rijstboeren in de Sahel zijn door de onregelmatige regenval afhankelijk van irrigatie. Uit het onderzoek van De Vries blijkt dat zij door het aanpassen van hun irrigatie-aanpak tot wel 40% op hun watergebruik kunnen besparen en toch een goede opbrengst kunnen halen. Het bespaarde water kan dan gebruikt worden om op akkers waar nu géén water voor beschikbaar is, toch rijst of andere gewassen te telen. De rijstproductie kan zo duurzamer worden, terwijl tegelijkertijd de lokale voedselvoorziening verbeterd wordt.

Uit het onderzoek van De Vries blijkt dat de waterbesparende maatregelen waarschijnlijk het beste werken als ze over een langere periode worden toegepast. Incidenteel ingrijpen kan alsnog tot opbrengstverliezen leiden.

Rijst kan dus wel met minder water toe dan veel boeren denken, maar hoge temperaturen als gevolg van de klimaatverandering kunnen de oogsten nog wel veel vaker dan nu laten mislukken. Bij temperaturen van boven de 36oC worden de bloemetjes in de rijst-aren namelijk steriel. Daardoor kunnen ze niet bestoven worden en ontstaan er geen rijstzaden. Zo kan de opbrengst dramatisch afnemen.

Door de klimaatverandering zal de temperatuur in de Sahel zo'n twee tot vijf graden stijgen. Daardoor zal het in de Sahel steeds vaker gebeuren dat de temperatuur tot boven de 36oC stijgt. Volgens De Vries moeten er daarom snel rijstrassen ontwikkeld worden die beter tegen de hitte kunnen. Ze moeten ook bij hoge temperaturen goed stuifmeel en goede eicellen kunnen maken of de hitte kunnen omzeilen.


------------------------------------