Prof.dr. Joke Brouwstra krijgt belangrijke prijs voor huidonderzoek
Als eerste Nederlandse onderzoeker heeft prof.dr. Joke Bouwstra van het
Leiden Amsterdam Centre for Drug Research de prestigieuze CE.R.I.E.S.
Award gewonnen voor haar grote staat van dienst in het huidonderzoek en
haar innovatieve onderzoeksideeën.
Huidbarrière
De groep van Bouwstra doet al jaren grensverleggend onderzoek naar de
huidbarrière. De bovenste huidlaag beschermt het lichaam tegen teveel
vochtverlies van binnenuit en tegen indringers als chemicaliën en
bacteriën van buitenaf. Vetten spelen een centrale rol in deze
barrièrefunctie. Kennis over de huidbarrière is belangrijk om
efficiënter geneesmiddelen toe te dienen via de huid. Deze kennis is
ook cruciaal om de verminderde barrièrefunctie in zieke huid beter te
begrijpen en te behandelen, en in een vroeg stadium de juiste diagnose
te stellen.
Zelf ontwikkelde modelsystemen
Bouwstra gebruikt bij dit huidonderzoek zelf ontwikkelde modelsystemen.
De hieruit verkregen informatie wordt direct toegepast in klinische
studies, waarbij zowel de barrièrefunctie als de eigenschappen van de
vetten en de afbraak van bepaalde eiwitten gemeten worden. Hierin is
het Leidse onderzoek uniek in de wereld.
Gevoelige technieken
Voor hun onderzoek ontwikkelden Bouwstra en haar collega-onderzoekers
bij het Leiden Amsterdam Centre for Drug Research (LACDR), het Leids
Universitair Medisch Center (LUMC) en het Leids Instituut voor
Onderzoek in de Natuurkunde (LION) nieuwe, gevoelige technieken om
zowel de stapeling van de vetten in de huid alsook de samenstelling van
deze vetten te analyseren. Het volstaat om een kleine hoeveelheid
materiaal van het huidoppervlak weg te nemen met een speciaal daarvoor
ontwikkelde tape. Pijnloos en snel. Het weghalen van het materiaal is
aan de buitenkant van de huid nauwelijks zichtbaar. Het materiaal wordt
met de ontwikkelde technieken geanalyseerd.
Vaccinatie
Een ander speerpunt is preventieve vaccinatie via de huid met behulp
van micronaalden en nanodeeltjes. Deze methode is effectiever dan de
traditionele injectie met een naald. Bovendien is de methode pijnloos.
Dit laatste is belangrijk voor toepassing in het
rijksvaccinatieprogramma voor kinderen. Bouwstra en haar collegaâs
hopen dat niet alleen preventieve maar ook therapeutische vaccinatie,
bijvoorbeeld tegen kanker, via de huid effectief zal zijn. Onderzoek
hiernaar gaat binnenkort van start.
Eczeem
De onderzoeksgroep van Bouwstra werkt nauw samen met de afdeling
Dermatologie van het LUMC. De aandacht gaat daarbij speciaal uit naar
eczeem, een huidziekte die veel voorkomt bij kinderen. In de
geïndustrialiseerde wereld heeft 15 tot 20% van de kinderen, mede door
moderne verwarmingsystemen, last van eczeem,. Het is belangrijk deze
ziekte in een vroeg stadium op te sporen en te behandelen.
Ook werken LACDR en de afdeling Dermatologie aan nieuwe technieken om
vanuit van geïsoleerde cellen nieuwe huid te kweken. Door de
kweekcondities te optimaliseren wordt de huidbarrière van zowel de
gezonde als de zieke huid zo nauwkeurig mogelijk nagebootst.
Over CE.R.I.E.S.
CE.R.I.E.S. staat voor Centre de Recherches et dâInvestigations
Ãpidermiques et Sensorielles de CHANEL. Aan de award is een bedrag van
⬠40.000 verbonden.
Universiteit Leiden