Rijksoverheid
Buitenlands beleid: voor Nederlanders en Nederlandse belangen in de wereld
Nieuwsbericht | 20-09-2011
Meer dan in het verleden staat het Nederlands belang centraal in het
buitenlandbeleid. Nederland zet daarbij sterker in op de pijlers
Veiligheid, Welvaart en Vrijheid. Internationale veiligheid en
stabiliteit, energie- en grondstoffenzekerheid, internationale
rechtsorde en mensenrechten, heroriëntatie van
ontwikkelingssamenwerking en handels- en economische belangen van
Nederland en Nederlandse bedrijven vormen de komende jaren de kern van
het buitenlandbeleid. De diplomatie wordt moderner en flexibeler. Dat
blijkt uit de begroting van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Veiligheid
De regering maakt scherpe keuzes. Dat leidt tot een selectievere inzet
van de Nederlandse capaciteit bij internationale operaties, zoals de
bijdrage aan de bestrijding van piraterij en de politietrainingsmissie
in Afghanistan. Nieuwe dreigingen, zoals cybercrime, internationaal
terrorisme en de verspreiding van massavernietigingswapens, krijgen
volop aandacht. Samenwerking binnen de NAVO blijft de hoeksteen van het
Nederlandse veiligheidsbeleid maar ook de EU speelt hier een
belangrijke rol. De regering investeert in de relatie met Israël. Begin
2012 vindt de eerste Nederlands-Israëlische samenwerkingsraad plaats.
De focus ligt daarbij op handel, innovatie, technologie, onderwijs en
wetenschap.
Welvaart
De regering geeft hoge prioriteit aan economische diplomatie. Het
netwerk van ambassades en consulaten wordt beter toegerust om de
economische belangen van Nederland te behartigen. Daar hoort ook bij
het veilig stellen van energielevering, grondstoffen en halffabricaten.
De Grondstoffennotitie markeert de start van een integraal Nederlands
grondstoffenbeleid. De regering richt zich bij de uitvoering van de
economische diplomatie op de topsectoren en op groeimarkten waar goede
contacten met de overheid van groot belang zijn, zoals China, India en
Brazilië. Ook strategische knooppunten als Vietnam en Panama krijgen
veel aandacht. Er zal meer worden samengewerkt met het bedrijfsleven en
kennisinstellingen.
Vrijheid
De regering heeft een strakke focus gebracht in het
mensenrechtenbeleid. De nadruk ligt op vrijheid van meningsuiting
inclusief internetvrijheid, vrijheid van godsdienst en
levensovertuiging, , bescherming van mensenrechtenverdedigers (met
prioriteit voor de Arabische regio), het tegengaan van discriminatie op
grond van seksuele oriëntatie en het bevorderen van maatschappelijk
verantwoord ondernemen. Vrouwen spelen een cruciale rol bij economische
ontwikkeling en stabiliteit. De regering zet zich daarom in voor een
volwaardige deelname van vrouwen in de maatschappij, de economie en de
politieke instellingen. Een sterke internationale rechtsorde blijft een
speerpunt. Nederland maakt zich sterk voor de erkenning van
internationale hoven en tribunalen, zoals het Internationaal
Gerechtshof en het Internationaal Strafhof in Den Haag.
Europa
Zoals gebruikelijk heeft de regering samen met de begrotingsstukken de
`Staat van de Europese Unie' aan de Staten Generaal aangeboden. Hierin
blikt de regering vooruit op de Europese agenda voor het komende jaar.
Nederland blijft een constructief-kritische Europese partner. Europa is
immers van groot belang om de drie pijlers van het buitenlandbeleid van
het kabinet (veiligheid, welvaart en vrijheid) te schragen. De regering
legt de nadruk op:
1. Een Europa dat zich aan de eigen strikte regels houdt.
2. Een Europa als gemeenschappelijke ruimte voor veiligheid en recht
3. Europa en de interne markt als motorblok voor welvaart en groei.
4. Een Europa dat budgettair de tering naar de nering zet.
5. Een Europa dat in de wereld meer gewicht in de schaal legt.
6. Een Europa waarin Nederland actief meewerkt aan de totstandkoming
van een totaalpakket om de financieel-economische stabiliteit in Europa
te waarborgen.
Consulaire dienstverlening
Meer dan in het verleden zal de consulaire dienstverlening zich richten
op hulp aan Nederlanders in extreme nood, zoals bij natuurrampen of
andere crises. Het ministerie gaat hiervoor een crisiscentrum
inrichten. Van daaruit kunnen snel inzetbare consulaire teams,
militaire transportmiddelen of chartervluchten worden geregeld. Daar
tegenover staat een versobering van andere diensten, zoals bij het
verstrekken van reisdocumenten. De eigen verantwoordelijkheid van de
reizende burgers staat voorop, bijvoorbeeld voor het afsluiten van een
reisverzekering en het opvolgen van reisadviezen. De begeleiding van
gedetineerden wordt beter gespreid en bijgehouden. Het ministerie van
Buitenlandse Zaken geeft bijzondere bijstand aan gedetineerden die een
reële kans lopen op de doodstraf.
Bezuinigingen
Rijksbrede bezuinigingen krijgen ook hun neerslag op het ministerie van
Buitenlandse Zaken en het netwerk van Nederlandse vertegenwoordigingen
in het buitenland. Zoals aangekondigd in de postennetbrief, wordt het
netwerk de komende jaren efficiënter, goedkoper en beter toegerust op
de eisen van deze tijd. BZ bezuinigt in 2015 55 miljoen euro op het
postennetwerk en 19 miljoen euro in 2015 op het kerndepartement. Ook op
het budget voor Ontwikkelingssamenwerking wordt bezuinigd: dat daalt
structureel van 0,8 procent van het bnp in 2010 naar een gemiddeld
budget van 0,7 procent van het bnp vanaf 2012. Op de niet
OS-programma's lopen de bezuinigingen op tot 40 miljoen euro in 2015.
Ontwikkelingssamenwerking
Zie voor meer details het aparte nieuwsbericht over
Ontwikkelingssamenwerking.