Rijksoverheid
Onderwijs ontzien
Nieuwsbericht | 20-09-2011
Het kabinet ontziet het onderwijs, ook in 2012. De begroting van het
Ministerie van OCW voor volgend jaar is de weerslag van de ambitie van
het kabinet om tot de top van de wereldeconomieën te behoren, terwijl
er tegelijkertijd fors moet worden ingegrepen om het huishoudboekje op
orde te brengen. Ombuigingen zoals bij de langstudeerders en in het
passend onderwijs worden opnieuw geïnvesteerd in het onderwijs.
Met de begroting van OCW leggen minister Van Bijsterveldt en
staatssecretaris Zijlstra de nadruk op een ambitieuze leercultuur, een
cultuur van verwachtingsvol onderwijs met meer excellentie, minder
uitval en intensiever onderwijs om het beste uit ieder kind te halen.
Primair en voortgezet onderwijs
Voor het primair onderwijs en het voortgezet onderwijs betekent dit:
meer aandacht voor opbrengstgericht werken. Dit houdt in dat leraren de
vorderingen van hun leerlingen gaan volgen en waar nodig verbeteren.
Dit schooljaar (2011/2012) starten experimenten met een
leerlingvolgsysteem, vanaf 2014 is het ingevoerd op alle scholen voor
primair en voortgezet onderwijs. Met ingang van dit schooljaar worden
de exameneisen in het voortgezet onderwjis aangescherpt. Daarnaast
lopen alle scholieren in het voortgezet onderwijs een maatschappelijke
stage van minimaal 30 uur.
Voor kinderen die te maken hebben met een achterstand is een vliegende
start in het basisonderwijs van groot belang. Daarom investeert dit
kabinet in voor- en vroegschoolse educatie en
schakelklassen/summercourses. In 2012 wordt hiervoor EUR70 miljoen
extra uitgetrokken, oplopend tot EUR100 miljoen in 2013. Dit kabinet
wil juist ook alles uit de beste leerlingen halen. Jaarlijks is EUR20
miljoen extra beschikbaar voor hoogbegaafdheid en excellentie in het
primair en voortgezet onderwijs.
Kinderen die extra aandacht of hulp nodig hebben, krijgen dat zoveel
mogelijk in het reguliere onderwijs. Daartoe wordt vanaf 2012 het
nieuwe stelsel voor passend onderwijs ingevoerd. Het speciaal onderwijs
blijft beschikbaar voor leerlingen voor wie dat nodig is. Volgend jaar
is er EUR2,2 miljard beschikbaar voor extra ondersteuning.
MBO
Volgend jaar staat in het teken van het Actieplan Focus op Vakmanschap,
dat de kwaliteit en de aantrekkelijkheid van het beroepsonderwijs moet
vergroten. Voor uitvoering hiervan trekt dit kabinet structureel EUR150
miljoen uit. Daarnaast worden zes centra voor innovatief vakmanschap
opgericht voor toponderwijs en innovaties in het bedrijfsleven. De
regeling Stagebox voor het beroepsonderwijs, bedoeld om stage- en
simulatieplekken te creëren voor moeilijk plaatsbare deelnemers, wordt
met een jaar verlengd. Dit jaar starten regionale pilots om de
aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt te verbeteren.
Leraren
Docenten zijn cruciaal om leerlingen tot hoge prestaties te brengen.
Daarom investeert het kabinet extra in de continue ontwikkeling van
leraren en de verhoging van hun opleidingsniveau. Daarnaast is er extra
geld voor opbrengstgericht werken en het leren omgaan met verschillen
tussen leerlingen. Het kabinet investeert in 2012 EUR100 miljoen extra
in leraren en schoolleiders, vanaf 2013 is dit EUR150 miljoen. Leraren
of lerarenteams die goed presteren en de onderwijskwaliteit aantoonbaar
verhogen kunnen extra worden beloond. Scholen krijgen daarom de kans om
te experimenteren met verschillende vormen van prestatiebeloning. In
het schooljaar 2011-2012 starten de eerste proeven, die in de jaren
2013-2015 worden uitgebreid. Hiervoor is in 2012 EUR10 miljoen euro
beschikbaar, oplopend tot EUR250 miljoen in 2016.
Naast deze extra investeringen stijgt ook het bedrag dat op grond van
het Actieplan Leerkracht wordt geïnvesteerd in betere beloning voor
leraren en de lerarenbeurs. Dit gaat naar ruim EUR700 miljoen.
Hoger onderwijs
In het hoger onderwijs is een forse koerswijziging ingezet met een
ambitieus pakket van maatregelen: selectie aan de poort en
collegegelddifferentiatie, betere informatievoorziening voor studenten,
sterkere profilering van instellingen en meer samenhang tussen
onderwijs, onderzoek en bedrijfsleven. Voor de maatregelen uit de
Strategische Agenda Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschap aan de
begroting voor 2012 EUR50 miljoen toegevoegd, oplopend tot EUR300
miljoen in 2016. Deze middelen komen onder andere uit de
langstudeerdersmaatregel en de invoering van het sociaal leenstelsel in
de masterfase.
Wetenschap en onderzoek
De Nederlandse wetenschap moet goed aangesloten blijven bij
internationale ontwikkelingen in het onderzoek, bij innovatie in de
topsectoren en bij de grote maatschappelijke vraagstukken van de 21e
eeuw. Daarnaast moet er voldoende ruimte blijven voor de ontwikkeling
van talentvolle onderzoekers en een scherpere profilering van het
onderzoekslandschap. Hiervoor reserveert het kabinet EUR90 miljoen. Dit
gaat naar grote onderzoeksinfrastructuur (EUR36 miljoen),
alfa/gamma-onderzoek (EUR17 miljoen), geesteswetenschappen (EUR5
miljoen) en toponderzoekscholen (EUR20 miljoen). Voor het stimuleren
van technologisch onderzoek krijgt de NWO-stichting STW EUR10 miljoen
extra.
Cultuur en media
De cultuursector moet minder afhankelijk worden van overheidssubsidie.
Scherpere en beredeneerde keuzes zijn noodzakelijk. In 2012 wordt EUR50
miljoen euro bezuinigd, oplopend tot EUR200 miljoen structureel.
Topinstellingen in de cultuursector moeten op hoog niveau cultuur
kunnen blijven maken. Daarom worden deze instellingen - net als musea,
het erfgoed en bibliotheken - zoveel mogelijk ontzien bij de
bezuinigingen.
De publieke omroep wordt eenvoudiger en krachtiger met behoud van
pluriformiteit en met omroepverenigingen als het hart van het bestel.
Emancipatie
Het komende jaar wordt verder gewerkt aan het vergroten van de sociale
acceptatie van (lesbische) vrouwen, homoseksuelen en transgenders op
school en werk, in de sport en de ouderenzorg. Ook op internationaal
vlak zal Nederland zijn voortrekkersrol waar maken. De
arbeidsparticipatie van vrouwen en de doorstroming van vrouwen naar de
top wordt bevorderd.