Deltaprogramma: voorrang aan zoetwatervoorziening

Publicatiedatum : 21 september 2011

Een fundamenteel andere benadering van de zoetwatervoorziening in Nederland, voorlopig geen verhoging van het peil van het IJsselmeer en voldoende veiligheids-garanties voor de komende 50 jaar met voortzetting van de jaarlijkse zandsuppleties aan de kust. Dat zijn de belangrijkste conclusies van het Tweede Deltaprogramma dat dinsdag aan de Tweede Kamer is aangeboden.

Voorrang zoetwatervoorziening

De droogteperiodes van 2003 en 2011 hebben geïllustreerd dat het Nederlandse zoetwatersysteem tegen zijn grenzen aanloopt. Daarom geeft het Deltaprogramma voorrang aan maatregelen die de zoetwatervoorziening zoveel mogelijk veiligstellen. Volgens het kabinet hebben de droogteperiodes van 2003 en 2011 geïllustreerd dat Nederland met het huidige zoetwatersysteem tegen zijn grenzen aanloopt. Daarom zal binnen het Deltaprogramma voorrang worden gegeven aan maatregelen die de zoetwatervoorziening zoveel mogelijk veiligstellen. Om schade zoveel mogelijk te voorkomen wil het kabinet voor de korte termijn de focus richten op meer flexibiliteit in het systeem. "Het beleid is nu nog gericht op incidentele droogte, maar wat nu incidenteel is kan straks veel vaker voorkomen", zo staat in het Deltaprogramma met als titel 'Werk aan de Delta, Maatregelen van nu, voorbereiding voor morgen' te lezen. Het kabinet heeft het afgelopen jaar voor het eerst een nationale en regionale analyse van de knelpunten voor de zoetwatervoorziening laten uitvoeren en zet deze in om voor de langere termijn een fundamenteel andere benadering te kiezen. Daarvoor moeten doelen worden geformuleerd die gericht zijn op een maatschappelijk duurzame en economisch verantwoorde zoetwatervoorziening.

IJsselmeerpeil

Een nieuw peilbesluit voor het IJsselmeer, zoals aangekondigd in het Nationaal Waterplan, is voorlopig niet nodig. Door het zoetwatersysteem flexibeler te maken en ook andere oplossingsvarianten in te zetten, zoals het beïnvloeden van watergebruik, blijkt de zoetwatervoorraad in het IJsselmeer voldoende en is de mogelijke peilverhoging tot 1,5 meter vooralsnog buiten beeld.

Beschermingsniveau

In het DP2012 wordt verder aangekondigd dat eind dit jaar inzicht zal zijn in de actualisering van de waterveiligheidsnormen op basis van de eerder aangekondigde analyses van slachtofferrisico's en maatschappelijke en economische schade. Op sommige plaatsen kan dat in de toekomst leiden tot een beschermingsniveau dat beter past bij de toename van het aantal mensen en de economische waarde achter de dijken. Ook de resultaten van de derde toetsing van de waterkeringen en de verwachte effecten van klimaatverandering en bodemdaling worden betrokken bij de op te stellen veiligheids-strategieën. Grootschalige kustuitbreiding is in de komende 50 jaar niet nodig. De kust kan op orde gehouden worden met de jaarlijkse zandsuppleties, aangepast aan de actuele stand van de zeespiegel.

Financiering Deltaprogramma

In het Tweede Deltaprogramma dat in opdracht van de regering is opgesteld door Deltacommissaris Wim Kuijken, wordt tenslotte voor de eerste keer geadviseerd over de financiering van het Deltaprogramma op de lange termijn. Voor de huidige kabinets-periode zijn volgens Kuijken voldoende middelen gereserveerd. Over de borging van de financiering van het Deltaprogramma voorziet de deltacommissaris dat het een uitdaging wordt om de huidige en toekomstige opgaven op het gebied van waterveiligheid en zoetwatervoorziening voor 2050 uit te voeren. Tot 2020 zijn alle middelen al belegd. Voor de periode 2021-2028 heeft het Deltafonds een omvang van 9,7 miljard euro. Een groot deel hiervan is al opzij gezet voor projecten als het Hoogwaterbeschermingsprogramma, de versterking van de Afsluitdijk en voor het beheer en onderhoud van waterkeringen.

Waterschappen

De waterschappen hebben laten weten positief te zijn over het tweede Deltaprogramma. Wel zetten zij vraagtekens - zeker voor de wat langere termijn - of de financiële middelen voldoende zijn om de ambitie op het gebied van waterveiligheid en zoetwatervoorziening te realiseren. Bovendien maken de waterschappen zich zorgen over de bezuinigingen op de Kaderrichtlijn water en de natuur. Het garanderen van de waterkwaliteit en het behalen van de ecologische doelstellingen kunnen daarmee onder druk komen te staan. Tegelijkertijd moeten die bezuinigingen niet leiden tot onevenredige lasten voor de waterschappen, zo laat de Unie van Waterschappen in een persbericht weten.

Deltabeslissingen

Op dit moment is de deltacommissaris bezig met de voorbereiding van vijf delta-beslissingen die in 2014 aan het kabinet worden voorgelegd. De deltabeslissing over de normen en veiligheidsstrategieën vormt de basis voor het waterveiligheidsprogramma. Dit waterveiligheidsprogramma wordt in 2014 voor het eerst als onderdeel van het Deltaprogramma opgeleverd.

* Deltaprogramma 2012

Bron: WaterForum Online