Waterschap Groot Salland

Regio wil een veilige, betaalbare en snelle oplossing voor toekomstig hoogwater

Laatste wijziging: 21 september 2011
Oplossing voor probleem volledige zomerbedverlaging

Regio wil een veilige, betaalbare en snelle oplossing voor toekomstig hoogwater

ZWOLLE/KAMPEN - Een gedeeltelijke zomerbedverlaging in combinatie met de realisatie van de eerste fase van de bypass met een versnelde bouw van een beperkt te gebruiken inlaatwerk en een nader te kiezen kleinere maatregel tussen Zwolle en Kampen. Op basis van een grondige verkenning adviseren de gezamenlijke regionale partijen aan de staatssecretaris voor dit pakket maatregelen op korte termijn een aanvullende planstudie te starten. De maatregelen dienen als oplossing voor het probleem dat een volledige zomerbedverlaging niet kan worden uitgevoerd, omdat dit onaanvaardbare effecten heeft, waaronder ook risico's voor de volksgezondheid. Volgens de gezamenlijke regionale partijen is dit de meest veilige, betaalbare en snelle oplossing om de regio Zwolle-Kampen duurzaam te beschermen tegen overstromingen. "Want wij willen dat ons gebied rond 2015 voldoet aan de veiligheidsnormen, zoals die ook door het rijk zijn gesteld", zegt gedeputeerde Bert Boerman.

De volledige zomerbedverlaging beneden-IJssel is één van vele projecten van het rijk uit het programma Ruimte voor de Rivier. De volledige zomerbedverlaging moet bij hoogwater leiden tot een waterstandsdaling van 41 centimeter bij Zwolle. Daarvoor is het nodig dat de IJssel vanaf het Ketelmeer over een afstand van 22 kilometer wordt verdiept. Tegelijkertijd is op middellange termijn de realisatie van de bypass tussen de IJssel en het Drontermeer noodzakelijk. Beide maatregelen zijn nodig om de regio duurzaam te beschermen tegen toekomstige hoogwater pieken. Tot nu toe gingen de plannen uit van een gecombineerde realisatie van volledige zomerbed-verlaging en de aanleg van de eerste fase van de bypass. Daarbij kan het zand uit de IJssel worden ingezet voor de bouw van dijken. Op deze manier kan werk-met-werk worden gemaakt en flink worden bespaard op de totale kosten.

Zomerbedverlaging onmogelijk
De bypass is een veilige en toekomstvaste maatregel, zo is gebleken na uitgebreid onderzoek. Alle plannen voor het realiseren van deze hoogwatergeul, inclusief alle wensen op het gebied van natuur, recreatie en infrastructuur zijn gereed voor beooderling door de staatssecretaris. Ook heeft het rijk eerder al geld gereserveerd om de plannen te kunnen uitvoeren. In de afgelopen tijd zijn ook de plannen voor de volledige zomerbedverlaging uitgewerkt en de zijn de gevolgen in kaart gebracht. Daaruit blijkt dat het volledig uitvoeren van de zomerbedverlaging onmogelijk is. De volledige uitvoering levert met name problemen op voor de winning van drinkwater bij Zwolle, met risico's voor de volksgezondheid. Ook leidt een volledige uitvoering tot ongewenste verdroging op een aantal plekken. Een gedeeltelijke uitvoering van de zomerbedverlaging is wel mogelijk, maar levert te weinig waterstandsdaling op.

Verkenning: veilig, betaalbaar en snel
Om de regio te beschermen tegen toekomstige hoogwater pieken moeten op korte termijn echter wel maatregelen worden genomen. De regio is gevraagd advies uit te brengen over welke maatregelen zouden kunnen worden uitgevoerd om het probleem op te lossen van het niet volledig kunnen uitvoeren van de zomerbedverlaging. Hierop is door de gezamenlijke regionale partijen een verkenning uitgevoerd. Daarbij zijn alle mogelijkheden in kaart gebracht, die kunnen leiden tot een voldoende waterstandsdaling bij hoogwater pieken. In de verkenning is meegenomen met welke maatregelen zo snel mogelijk kunnen worden uitgevoerd om de waterveiligheid te borgen. Ook is de kosteneffectiviteit onderzocht.

Regio-advies
Uit de verkenning blijkt dat een gedeeltelijke uitvoering van de zomerbedverlaging wel mogelijk is. Dit leidt tot een waterstandsdaling van 20 centimeter bij Zwolle. Om de waterveiligheidsdoelstellingen van het rijk te halen zijn dus nog aanvullende maatregelen nodig. Na de uitgebreide verkenning van alle mogelijkheden adviseert de regio aan de staatssecretaris planstudies uit te voeren voor een beperkte zomerbedverlaging, in combinatie met de uitvoering van de al uitgewerkte fase 1 van de bypass, inclusief een versnelde bouw van een beperkt te gebruiken inlaatwerk. Door deze inlaat kan bij extreem hoge rivierafvoeren via de bypass al een hoeveelheid water worden afgevoerd naar de Veluwerandmeren. In de planstudie moeten de effecten voor de Veluwerandmeren in de eerste fase nadere aandacht krijgen. Net als in de huidige plannen wordt in een later stadium de bypass afgebouwd. Dan worden de spuivoorzieningen bij Roggebot en een nieuwe Roggebotsluis gebouwd, zodat afvoer van grote hoeveelheden water mogelijk wordt via het Vossemeer. Naast deze maatregelen is nog een beperkte aanvullende, nader te kiezen maatregel noodzakelijk op het traject Zwolle-Kampen. "Volgens de regionale partijen wordt met deze combinatie van maatregelen een veilige, betaalbare en snelle oplossing gerealiseerd voor toekomstig hoogwater. Tegelijkertijd kunnen ook de doelen uit de gebiedsontwikkeling IJsseldelta-Zuid (natuur, infrastructuur, recreatieve voorzieningen, woningbouw enz.) worden gerealiseerd", aldus gedeputeerde Rietkerk van de provincie Overijssel en wethouder Veldhoen van de gemeente Kampen. Door de versnelde aanleg van de inlaat, zal geld uit het na 2020 gereserveerde rijksbudget, naar voren moeten worden gehaald.

Planning
Als het regio-advies wordt gevolgd, blijft de gebiedsontwikkeling IJsseldelta-Zuid op koers liggen en kan staatssecretaris een besluit nemen. Naar verwachting zal de staatsecretaris de Tweede Kamer medio oktober hierover informeren.

Samenwerking
Bij de realisatie van de zomerbedverlaging zijn de volgende regionale partijen betrokken: de provincie Overijssel en Gelderland, de waterschappen Groot Salland, Veluwe en Flevoland en de gemeenten Kampen, Zwolle, Oldebroek en Hattem.