Vrije Universiteit Amsterdam

Schiphol is groter dan Nederland


* Startdatum: 21-09-2011


* Tijd: 13.45


* Locatie: Aula


* Titel: Schiphol is groter dan Nederland


* Spreker: P. Riemens


* Promotor: prof.dr. O.C. van Leeuwen RA prof.dr. P.G.W. Jansen


* Onderdeel: Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde


* Wetenschapsgebied: Economie


* Evenementtype: Promotie

De organisaties die betrokken zijn bij de ontwikkeling van luchtvaart in Nederland moeten voorzichtig omspringen met hun blokkademacht. Als zij daarmee alleen eigen doelen nastreven, zal Schiphol als luchtvaartnetwerk internationaal snel terrein verliezen. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Paul Riemens naar de ontwikkeling van de luchtvaart in Nederland. Hij toont in zijn proefschrift `Schiphol is groter dan Nederland' aan dat de Nederlandse luchtvaartsector een geheel nieuwe vorm van samenwerking moet ontwikkelen om op Europese schaal te blijven functioneren. Daarvoor zijn nieuwe publieke en private coalities nodig met een gezamenlijk geformuleerd hoger doel. Zo'n nieuwe vorm van vervlechting van rijk en bedrijfsleven vraagt onderling vertrouwen, overheden met vormen van ondernemerschap en macht om resultaten te bereiken. Harmonie met de omgeving is daarbij een belangrijke bron voor succes.

Het onderzoek toont aan dat in de jaren 1950 - 1990 de KLM en de luchthaven Schiphol opmerkelijk harder groeiden dan andere luchtvaartmaatschappijen en hun thuishavens. In die periode ontwikkelde de Nederlandse luchtvaart haar internationaal sterke positie. Dit was het werk van een uiterst klein netwerk van mensen uit overheid en bedrijfsleven. Hun samenwerking had een buitengewoon vruchtbare vorm. Zij werkten met ondernemerschap, passie, creativiteit en een grenzeloos doorzettingsvermogen aan één gezamenlijk hoger doel.

Daarna kwamen andere partijen in beeld met eigen doelen op het gebied van onder andere leefbaarheid, ruimtebeslag en geluidhinder; doelen die niet parallel liepen aan het doel van economische groei. Door deze ontwikkeling en door nieuwe vormen van samenwerking tussen luchtvaartmaatschappijen en privatisering van overheidsdiensten ontstond een concentratie op de eigen doelen in plaats van op een gemeenschappelijk doel. Het onderlinge vertrouwen verdween en daarmee werkelijke samenwerking. Stagnatie van groei en productiviteit waren in de laatste fase van het onderzoek, de jaren 2000 - 2007, het gevolg. Paul Riemens: "Het lijkt erop dat het zoeken naar een nieuwe balans tussen tegengestelde en eigen doelen inmiddels de weg heeft vrijgemaakt voor nieuw vertrouwen, een hoger gemeenschappelijk belang en nieuwe productiviteit."

© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam