Ingezonden persbericht


Persbericht

Mondriaan & De Stijl

Gemeentemuseum Den Haag

Vanaf 24 september 2011

Op 24 september aanstaande wordt de nieuwe tentoonstelling Mondriaan & De Stijl in het Gemeentemuseum Den Haag geopend. Die dag is het museum de hele dag gratis geopend voor iedereen. Om 15.00 uur is de officiële opening van de tentoonstelling, de dag wordt verder gevuld met lezingen, muziek, kinderactiviteiten en film. Het programma wordt gepubliceerd op www.gemeentemuseum.nl. Op 23 september vanaf 10.30 uur is er een preview en perspresentatie van de tentoonstelling. Hiervoor ontvangt u binnenkort de uitnodiging met programma.

Definitieve thuisbasis voor De Stijl in Nederland

Mondriaan & De Stijl krijgt een definitieve plek in Nederland. De Stijl maakt samen met Rembrandt en Van Gogh als enige kunstonderwerpen deel uit van De canon van Nederland. Maar tot nu toe is er in Nederland nog geen totaalbeeld te zien van de belangrijkste Nederlandse bijdrage aan de moderne kunst. Zonder De Stijl hadden de Westerse woning, de straat én de stad er heel anders uit gezien. Bovendien inspireert de groep rond Piet Mondriaan en Theo van Doesburg kunstenaars, vormgevers en architecten tot op de dag van vandaag. Het belang van de groep is moeilijk te overschatten; zij speelt een centrale rol in de Europese avant-garde. In het Gemeentemuseum Den Haag wordt een complete vleugel definitief gewijd aan Mondriaan & De Stijl, met een totaal oppervlak van 750 m2.

Grootste collectie Mondriaan ter wereld

De collectie Mondriaan van het Gemeentemuseum Den Haag is uniek in de wereld en omvat bijna 300 werken. Ze beslaat alle stadia van de indrukwekkende carrière van deze grootmeester van de moderne kunst. Weinig kunstenaars hebben vanaf het begin van hun artistieke ontwikkeling tot aan hun dood zich steeds weer weten te vernieuwen en tegelijkertijd een hoog niveau weten te handhaven. Al te vaak wordt Mondriaan gezien als een serene kunstenaar, als een ascetische monnik die zich afkeerde van het leven en zich streng wijdde aan zijn kunst. Nu is het waar dat Mondriaan zijn kunst zeer serieus nam. Maar verder geeft de kennis over Mondriaans levenswijze een heel ander beeld van de kunstenaar. De Amerikaanse schilder Mark Rothko noemde hem de meest sensuele schilder die hij kende. Hij hield van het vrolijke leven, was een liefhebber van jazz en danste graag. Hij had vriendinnetjes. De grote variëteit van werken stelt het Gemeentemuseum in staat om de volledige artistieke ontwikkeling va n deze kunstenaar aan het publiek te kunnen tonen, van realistisch naar abstract. Ook zijn laatste -onvoltooide- meesterwerk,, de Victory Boogie Woogie (1942-1944), het monument voor New York, de stad die ritme en ongeremde vitaliteit ademt, is in de tentoonstelling te zien.

De Stijl: levendig, vrolijk en vrij

De essentie van De Stijl was een nieuwe kunstvorm te vinden die volledig inzetbaar was in de samenleving. Het uitgangspunt was de zoektocht naar een ideale samenleving, en een vormentaal die daarbij paste. De grondgedachte van De Stijl was typisch Nederlands. Door samen te werken hoopten de kunstenaars en architecten een Totaalkunstwerk te maken. Door kunsthistorici is De Stijl in de loop van de 20ste eeuw steeds meer omschreven als een beredenerend, gestructureerde, haast kille stroming. De intenties van de kunstenaars zelf lagen anders. Met het gebruik van de heldere, primaire kleuren vervaardigden zij kunstwerken die juist levendig, vrij en vrolijk waren, als de toekomst zelf. Juist die positieve insteek neemt het Gemeentemuseum Den Haag als uitgangspunt om De Stijl hernieuwd te presenteren. Het Gemeentemuseum Den Haag bezit de meest brede collectie De Stijl wereldwijd. In de permanente opstelling Mondriaan & De Stijl in het Gemeentemuseum zijn Theo van Doesburg, Vilmos Huszàr , Bart van der Leck, J.J.P. Oud, Gerrit Rietveld en Georges Vantongerloo naast Mondriaan de belangrijkste vertegenwoordigers.

De woning -" De straat - De stad

De inrichting van de presentatie is geënt op De woning - De straat - De De stad, het artikel van Piet Mondriaan uit 1925. Een geschiedkundige, chronologische indeling zou misschien wel recht doen aan de opeenvolgende feitelijke gebeurtenissen, maar met de beoogde presentatie zal de boeiende samenvloeiing van kunst, vormgeving en architectuur beter tot uitdrukking komen. Bovendien geeft een thematische indeling meer levendigheid. De presentatie wordt innovatief; gaat van micro naar macro, van de intieme huiskamer wordt uitgezoomd via de straat naar de stad, met onderwerpen als reclame, fotografie, mode en maatschappij.

De tentoonstelling als kunstwerk: Krijn de Koning, Anne Holtrop

De studio van de bekende kunstenaar Krijn de Koning en architect Anne Holtrop, tekende voor de vormgeving van de tentoonstelling. In dit project werkten kunstenaar en architect, geheel in de traditie van De Stijl, intensief samen aan een Totaalkunstwerk. Dit werk is het geraamte van de tentoonstelling, maar het functioneert niet enkel als decor, het is een kunstwerk an sich met als titel 63 spaces for a work. De Koning en Holtrop ontwierpen zalen voor de verschillende collectie

onderdelen van Mondriaan & De Stijl, maar daarbij is het ontwerp ook autonoom; 'een gebouw in een gebouw'. In het hart van de tentoonstelling zal de vormgeving uitmonden in een geometrische installatie waarbij de ruimte steeds kleiner wordt; en overgaat van een ruimte van de menselijke

maat naar de ruimte van het kunstwerk zelf. Het werk van Krijn de Koning vertoont verwantschap met De Stijl, zijn werk heeft een architectonisch karakter en laat zien hoe actueel de vormprincipes van De Stijl nog steeds zijn. In de architectuur van Anne Holtrop vormt de beeldende kunst een belangrijke inspiratiebron.

Bij de tentoonstelling verschijnt de publicatie Het verhaal van De Stijl: Mondriaan tot Van Doesburg, met bijdragen van Hans Janssen en Michael White, een uitgave van Ludion, ¤ 39,90, ISBN 978-94-6130-001-0.

Deze tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door American Express en het Nederlands Architectuur Instituut.