Technische Universiteit Delft

Technische systemen niet geschikt voor nieuwe, mondige burger

Zaken van bovenaf aan de burger opleggen lukt niet meer in deze tijd. Burgers zullen steeds meer willen participeren en zich daarom zelf gaan organiseren. We moeten onze technische systemen daaraan aanpassen. Dat stelt prof. Frances Brazier in haar intreerede als hoogleraar Engineering Systems Foundations op vrijdag 14 oktober 2011 aan de TU Delft. De rede is vrijdag vanaf 15.00 uur online live te volgen via http://now.tudelft.nl.

Participeren
De hedendaagse mondige burger wil zich organiseren en participeren. Het probleem is dat de onderliggende structuren in de maatschappij, met name op ICT-gebied, nog niet voldoende zijn ingericht op deze nieuwe realiteit. Hoe dit beter kan, is de vraag waar prof. Frances Brazier van de TU Delft zich op richt. Dit doet zij onder meer via de oprichting van een nieuw Delfts onderzoekscentrum: het Participatory Systems Initiative.

Zelf energie kopen
Het vakgebied van Brazier is relevant bij heel veel, heel diverse onderwerpen en systemen, zoals het Elektronisch Patiënten Dossier. Maar het kan bijvoorbeeld ook een rol gaan spelen bij de toekomstige energievoorziening. Brazier: 'Om te zorgen dat er altijd stroom is, produceren energiebedrijven twintig procent overcapaciteit. Maar steeds meer afnemers gaan met behulp van windmolens en zonnepanelen zelf stroom maken. Nu gebeurt dat nog op relatief beperkte schaal maar op termijn ontstaan er nieuwe verhoudingen. Consumenten kunnen in de toekomst wellicht hun energie inkopen bij de aantrekkelijkste aanbieder van het moment, bijvoorbeeld de buurman. De vraag is hoe je in een systeem met zo'n spanningsveld tussen individuele agenten, zaken als zelfmanagement en zelfregulering aan elkaar koppelt.

Niet meer van bovenaf
Brazier: 'Hoe onze systemen precies zullen veranderen, is moeilijk te voorspellen. Maar één ding is zeker: zaken van bovenaf opleggen lukt niet meer in deze tijd. Zelforganisatie en sociale netwerken van burgers zijn de nieuwe kernwoorden.' 'De vraag is nu hoe we dit veranderingsproces kunnen vertalen in (IT-)systemen die acceptabel zijn op technisch en juridisch gebied en ook qua privacy. Met andere woorden: hoe creëren we menswaardige systemen? Daarvoor moeten we ontwerpen vanuit sociale waarden.'

Divers
Prof.dr. Frances Brazier (Toronto, 1957) heeft een zeer diverse achtergrond. Ze was in 1989 een van de oprichters van NLnet Labs, de eerste Internet Service Provider in Nederland en is tevens vice-voorzitter van het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren. Ze deed onderzoek op (de snijvlakken van) de gebieden informatica, psychologie en rechten. Na een dienstverband aan de VU in Amsterdam, waar ze hoogleraar was, stapte ze in 2009 over naar de TU Delft, waar haar onderzoek zich nu richt op participatory systems. Tijdens haar intreerede zal het onderwerp participatory systems worden geïllustreerd met behulp van twee wetenschappelijke kunstprojecten: Biomodd en Tele_Trust.

Biomodd
Ter gelegenheid van de intreerede van Brazier heeft de Vlaamse kunstenaar en bioloog Angelo Vermeulen op de TU Delft het eerste Nederlandse Biomodd-project uitgevoerd. Biomodd is een kunst- en techniekproject dat ontstaat door open innovatie. Iedereen kan eraan bijdragen. Op deze wijze is in twee weken een kunstwerk gecreëerd dat techniek en biologie integreert. Eerdere Biomodd projecten werden uitgevoerd in de Verenigde Staten, Nieuws Zeeland, Filipijnen, België en Slovenië.

Tele_Trust
Na afloop van de intreerede wordt Tele_Trust gepresenteerd. Ontwerpen vanuit sociale waarden, zelforganisatie en sociale netwerken staat of valt bij online vertrouwen. Kunstenaars Karen Lancel en Hermen Maat hebben een interactieve draagbare DataVeil ontworpen, een lichaamsverhullende data-sluier, die de drager ervan confronteert met off- en online privacyaspecten.

Meer informatie
Vrijdag 14 oktober 2011, vanaf 15.00 uur, Aula TU Delft
Intreerede prof.dr. Frances Brazier: 'Shaping participation: a new design paradigm' Profiel: http://www.tbm.tudelft.nl/over-faculteit/hoogleraren/profiel-van-een-prof/frances-brazier/

www.participatorysystems.nl