Toegang tot grondstoffen steeds meer strategisch nationaal belang
Persbericht van The Hague Centre for Strategic Studies
Aanbevelingen hoe om te gaan met veranderende dynamiek rond
grondstoffenvoorziening:
Toegang tot grondstoffen steeds meer strategisch nationaal belang
geworden
Geopolitieke en mondiale economische ontwikkelingen maken een
herziening van het Nederlandse grondstoffenbeleid noodzakelijk. De
agro- en food industrie is in Europa zelfvoorzienend, met uitzondering
van de import van soja. De halvering van het aanbod van soja zou
Nederland 1,4 miljard euro kunnen kosten. De high-tech industrie en
groene energietransitie zijn momenteel nog sterk afhankelijk van
kritische metalen waaronder zeldzame aardmetalen waarvan de
wereldproductie voor 95% in Chinese handen is. Belangrijke consumerende
landen vergroten hun voedselzekerheid door de inzet van
"land-grabbing", wat marktverstorende gevolgen heeft.
Grondstoffennationalisme in consumerende en producerende landen neemt
toe. Het toegang hebben en houden tot grondstoffen is onder andere door
deze ontwikkelingen een strategisch nationaal belang geworden.
Hoewel Nederland vooral halffabricaten van ertsen en metalen
importeert, ondervindt het de gevolgen van de grote veranderingen in de
internationale grondstoffendynamiek. De rol van nationale overheden in
het grondstoffendossier, met protectionistische en mercantilistische
maatregelen als gevolg, groeit. Hierdoor kan Nederland niet alleen
vertrouwen op het in stand houden van het systeem van vrijhandel. Nieuw
beleid voor onze grondstoffenvoorzieningszekerheid is daarom
noodzakelijk.
Dit is de conclusie van de studie Op weg naar een
Grondstoffenstrategie: Quick scan ten behoeve van de
Grondstoffennotitie die het Den Haag Centrum voor Strategische Studies
(HCSS) gezamenlijk met TNO en CE Delft in opdracht van het Ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft geschreven.
Aanbevelingen
Het rapport verkent het veranderende internationale beleid rond
grondstoffen en onderzoekt het economisch belang van verschillende
grondstoffen voor Nederland. Het gaat in op het belang van
duurzaamheid, efficiëntievergroting en recycling, en de relatie tussen
grondstoffen en ontwikkelingssamenwerking. Daarnaast geeft het de
volgende aanbevelingen hoe Nederland kan omgaan met de veranderende
dynamiek rond grondstoffenvoorziening:
- Neem vrijhandel als uitgangspunt;
- Ondersteun het Europese beleid op grondstoffen;
- Ontwikkel strategische partnerschappen met Duitsland en belangrijke
producenten van halffabricaten;
- Stimuleer onderzoek naar substituten, efficiëntievergroting,
recycling en consumptieverandering;
- Zet ontwikkelingsbeleid in voor duurzaamheid en grondstoffenlevering;
- Voorkom een antagonistische relatie met China.
Deze strategie richt zich op biotische (soja, cacao, etc.) en
abiotische grondstoffen (metalen, ertsen en mineralen). De analyse
brengt de veranderende internationale context in kaart, evenals het
belang van grondstoffen voor de Nederlandse economie.
Grondstoffenbeleid hoog op Nederlandse en EU agenda
Het onderzoek is verricht ter ondersteuning van de Grondstoffennotitie
van het kabinet aan de Tweede Kamer die op 15 juli jl. verscheen. Het
grondstoffenbeleid staat hoog op de Nederlandse en Europese agenda.
Directe aanleiding voor het schrijven van de Grondstoffennotitie is de
motie van de Tweede Kamerleden Nicolaï (VVD) en Ormel (CDA) van
december 2010. Begin dit jaar publiceerde de Europese Commissie het
Europees Raw Materials Initiative: een plan van aanpak dat Europese
bedrijven de toegang moet garanderen tot strategisch belangrijke
mineralen en grondstoffen.
Meer informatie: Rem Korteweg HCSS, tel: 070-3184840.
Noot voor redacties
The Hague Centre for Strategic Studies
Noot voor de red
actie,
Razende Robot Reporter