Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
http://www.nwo.nl/nwohome.nsf/pages/NWOP_8MJEQY

11 oktober 2011

Verwachtingen helpen beleidsmakers bij technologiekeuze

Beleidsmakers die de invoering van nieuwe, duurzame technologieën willen stimuleren met subsidies, doen er goed aan te onderzoeken of verwachtingen over de nieuwe technologie eenduidig zijn. Consensus bij verschillende partijen over het toekomstig potentieel van een nieuwe technologie blijkt namelijk een goede indicator om te bepalen of de technologie rijp is voor grootschalige implementatie. Tot die conclusie komen NWO-onderzoeker Floortje Alkemade en Roald Suurs van TNO.

Als alle partijen het erover eens zijn dat een bepaalde technologie de toekomst heeft, is deze voldoende ontwikkeld, stellen de onderzoekers. 'Investering in invoering op grote schaal is dan een logische volgende stap in de ontwikkeling van de technologie', aldus Alkemade.

De lobby om te investeren in duurzame technologie is stevig. Belanghebbenden weten beleidsmakers die bij ministeries beslissen over subsidies goed te vinden. Ze scheppen daarbij vaak hoge verwachtingen van hun nieuwe, milieuvriendelijke technologie. Beleidsmakers moeten beslissen welke technologieën worden ondersteund en op welke wijze. Alkemade: 'Beleidsmakers moeten van tevoren heel kritisch nagaan of de technologie die ze willen subsidiëren wel klaar is voor invoering. Ze kunnen dat doen door goed te kijken naar de wetenschappelijke studies die beschikbaar zijn over de technologie. Maar die studies kunnen elkaar tegenspreken of over alle technologieën even lovend zijn. Bovendien zijn het niet alleen de technologische prestaties die het succes van een technologie bepalen. Wij hebben een andere methode gevonden die beleidsmakers kunnen gebruiken, namelijk het in kaart brengen van de verwachtingen die bij verschillende partijen, dus niet alleen wetenschappers, leven over een nieuwe technologie. Uit ons onderzoek blijkt dat consensus in de verwachtingen een goede indicator is om te bepalen of de technologie volwassen genoeg is voor grootschalige implementatie.'

Toekomst
Alkemade en Suurs voerden hun onderzoek uit door in kaart te brengen welke verwachtingen er leven omtrent de invoering van auto's op biobrandstoffen, aardgas en waterstof. Deze drie technologieën concurreren met elkaar en met auto's op fossiele brandstoffen om de technologie van de toekomst te worden. Geen ervan is in Nederland al grootschalig ingevoerd.

De onderzoekers gebruikten een grote database met alle uitspraken en artikelen over deze de technologieën, van zowel leken als deskundigen en in zowel vakbladen als algemene media. Uit hun analyse blijkt dat de verwachtingen over de nieuwe auto's corresponderen met de fase van ontwikkeling waarin deze auto's zich bevinden. Over de waterstofauto en de auto op biobrandstoffen zijn de verwachtingen bepaald nog niet eenduidig. Partijen verschillen van mening over de vraag of deze auto's de toekomst hebben. Deze twijfel komt overeen met de ontwikkelingsfase. Over de waterstofauto's is namelijk nog veel technologische onzekerheid en van biobrandstoffen is het onzeker of ze werkelijk duurzaam zijn. Over het toekomstig potentieel van auto's op aardgas is meer consensus. Dit komt overeen met de volwassen status die deze technologie heeft.

De resultaten van het onderzoek van Alkemade en Suurs zijn vorige week online gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Technological Forecasting and Social Change.

Alkemade doet onderzoek met een Veni van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De Veni-subsidie van 250.000 euro is bedoeld voor recent gepromoveerde wetenschappers en geldt als een belangrijke stap in een wetenschappelijke carrière. Het is een van de meest prestigieuze subsidies voor jonge, talentvolle onderzoekers. Alkemade is verbonden aan de Universiteit Utrecht.

Over NWO
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) is de onafhankelijke nationale wetenschapsfinancier en heeft tot taak het wetenschappelijke onderzoek in Nederland te laten excelleren via nationale competitie. Jaarlijks geeft NWO ruim 500 miljoen euro uit aan subsidies voor toponderzoek en toponderzoekers, vernieuwende instrumenten en apparatuur, en aan instituten waar toponderzoek wordt bedreven. NWO financiert het onderzoek van ruim 5300 getalenteerde wetenschappers aan universiteiten en instellingen. Selectie door middel van peer review is in handen van onafhankelijke deskundigen. NWO bevordert de overdracht van kennis naar de maatschappij en het bedrijfsleven.