Universiteit Twente

UT-PROMOVENDA BIEDT `INZICHT IN VERWARDHEID'

13 oktober 2011

Na een openhartoperatie is er een grote kans op een delirium, acuut optredende verwardheid. Een delirium gaat gepaard met veel negatieve gevolgen voor de gezondheid, zoals bijvoorbeeld verhoogde mortaliteit en toename van heropnames. Promovenda Sandra van Hogen-Koster van de Universiteit Twente vervaardigde voor de afdeling thoraxchirurgie van het Medisch Spectrum Twente een delirium risicochecklist met zeven factoren die mogelijk een delirium ná de operatie kunnen voorspellen. Door vooraf aan de operatie hartpatiënten te screenen kan mogelijk veel leed beperkt of zélfs voorkomen worden.

Sandra van Hogen-Koster, verpleegkundig specialist op de afdeling thoraxchirurgie, ontwierp de risicochecklist. Sandra: "Zo'n één op de vijf patiënten krijgt ná een hartoperatie een delirium. Gezien dit hoge aantal heb ik me tijdens mijn promotieonderzoek met name bezig gehouden met de ontwikkeling van een checklist die risicopatiënten er vóóraf uit kan lichten. We begeleiden de mensen, die in de gevarenzone verkeren, dan extra. Hierdoor anticiperen verpleegkundigen en artsen sneller op een mogelijk delirium, beperken zij de duur ervan en bestrijden symptomen in een vroeg stadium. Bij een delirium geldt meestal: 'hoe sneller je erbij bent, hoe minder kans op negatieve gevolgen'.

De zeven factoren die op de risicochecklist staan zijn: 'Euroscore' (geeft bij hartoperatie mortaliteitsrisico aan), oudere leeftijd boven 70 jaar, cognitieve dysfunctie (problemen met cognitie), co-morbiditeit (meerdere ziektebeelden tegelijk), een delirium in de voorgeschiedenis, gebruik van alcohol en de soort hartoperatie. De checklist is bij driehonderd personen afgenomen en wordt in een vervolgonderzoek gevalideerd.

Om de diagnose delirium vast te stellen maakte Sandra naast het oordeel van een psychiater, gebruik van de Delirium Observatie Screening (DOS) schaal. De DOS schaal die ontwikkelt is door haar tweede promotor professor Marieke Schuurmans werd nog niet eerder gebruikt op de afdeling thoraxchirurgie. Sandra: "Het voordeel van deze observatieschaal is dat het gebruikt wordt door verpleegkundigen die een sleutelpositie hebben rondom de zorg aan patienten met een delirium, de schaal is handig in het gebruik."

hartoperatie

Meer informatie
Sandra van Hogen-Koster promoveert op vrijdag 14 oktober 2011 om 14.45 in gebouw de Waaier, UT. Haar promotoren zijn prof. Dr. Job v.d. Palen, vakgroep Onderzoeksmethodologie, meetmethoden en data-analyse (OMD), faculteit Gedragswetenschappen en prof. Dr. Marieke Schuurmans, Verplegingswetenschap aan de Universiteit Utrecht. Contactpersoon voor de pers: drs. Martine van Hillegersberg, afdeling Persrelaties, 053-4892410/5432.